Overzicht onderzoeken overige clusters gemeentefonds

Publicatie | 14-05-2019

Adviesrapport Beleidsvrijheid geduid

In het adviesrapport Beleidsvrijheid geduid werkt de Raad voor het Openbaar Bestuur het begrip beleidsvrijheid nader uit. Hij bouwt hiermee voort op het rapport van de Raad voor de financiële verhoudingen ‘Eerst de politiek, dan de techniek’. Dat rapport geeft aan dat de mate waarin gemeenten vrij zijn hun eigen afwegingen te maken bepalend is voor de vormgeving van de financiële verhoudingen.

Met het rapport Beleidsvrijheid geduid biedt de Raad een conceptueel kader voor het objectiveren van de mate van beleidsvrijheid. De Raad doet tevens enkele richtinggevende aanbevelingen over hoe daar in het herijkingsonderzoek mee moet worden omgegaan.

De kern van elk verdeelvraagstuk is uiteindelijk een normatief-bestuurlijke uitspraak over het kostenniveau dat het Rijk wenst te honoreren en met welke factoren zij daarbij in de verdeling van middelen naar gemeenten rekening wenst te houden. Het is daarbij wel van belang dat die keuze wordt geëxpliciteerd en onderbouwd. Dit draagt bij aan een heldere discussie over de beleidsvrijheid.

Deelonderzoek Maatstaf centrumfunctie

In het deelonderzoek Maatstaf centrumfunctie zijn verkenningen uitgevoerd naar alternatieven om de kosten van gemeenten met een centrumfunctie in de verdeling van het gemeentefonds op te nemen. Het gaat om de volgende twee rapporten: Centrumfunctie en het gemeentefonds. Vooronderzoek naar bestaande maatstaven en alternatieven (H. Olden, B. Steiner en L. Bingen, 2017) en Onderzoek gemeenten met een centrumfunctie (B. Steiner (Bruno Steiner Advies), P. Fris (Panteia), R. Ponds (Atlas voor Gemeenten), 2018). De resultaten van deze verkenningen zullen worden gebruikt bij het nu lopende onderzoek naar een nieuwe verdeling van het gemeentefonds. Op basis van een modelmatige benadering wordt (bij voorkeur) één nieuwe maatstaf voor de centrumfunctie van gemeenten ontwikkeld.