NOS, Gesprek met de minister-president, Nederland 1

VAN DER HEYDE:
Meneer Balkenende, normaal gesproken zou ik vandaag met u het gehad hebben over de euro, de problemen met de eurozone, maar er iets vreselijks gebeurd, een ramp in Tripoli. Wat is uw reactie?

BALKENENDE:
Het is een afschuwelijk bericht. Vanochtend hoorden we over een vliegtuigcrash, maar pas naderhand kwam het bericht dat tientallen Nederlanders daarbij zijn omgekomen. Dat gaat iedereen door merg en been, dat geldt ook voor mij. We zijn geschokt en ontzet door deze berichten en er is nog zoveel onzekerheid. We wachten nog steeds op informatie wat betreft de precieze aantallen, hoe het zit met de passagiers. Heel veel onzekerheid. Ik heb ook contact gehad met Hare Majesteit de Koningin. Ze leeft zeer mee met de nabestaanden. Het is eigenlijk een tragedie en het raakt iedereen.

VAN DER HEYDE:
Koningin Beatrix heeft ook een verklaring doen uitgaan dat zij zeer meeleeft. Gaat zij nog iets meer laten horen daarover?

BALKENENDE:
Ja, dat zal moeten blijken gewoon wat er nu allemaal gaat plaatsvinden. Ik zei het al, er is veel onzekerheid, dat is het eerste. Dat geldt ook voor familieleden die natuurlijk nu gewoon willen weten: wat is er nu gebeurd, hoe zit het precies, wanneer krijg ik meer informatie? Op enig moment dan zullen we zien of er sprake is van bijeenkomsten of andere ontmoetingen.

VAN DER HEYDE:
Waarom verloopt die informatievoorziening zo moeilijk?

BALKENENDE:
De hele middag is er natuurlijk heel veel contact vanuit het minister van Buitenlandse Zaken met de autoriteiten in Libië. Maar we hebben nog steeds niet exacte informatie die we eigenlijk nodig hebben. U heeft ook natuurlijk op het nieuws of zelf geconstateerd dat het een tijd heeft geduurd voordat we wisten van wat was nou precies de bestemming, waar gingen de mensen heen, hoe zit het met aantallen? We weten dat het om veel Nederlanders gaat, maar de exacte informatie is ook nu nog niet helder. Dat zit ‘m in passagierslijsten. Dat zit ‘m in het duiden van wat er precies op die lijsten nu staat. Kortom er moeten nog zaken worden uitgezocht en in die fase bevinden we ons.

VAN DER HEYDE:
Maar u zei dat mensen die klagen dat ze voorlopig niet worden teruggebeld. Gaat daar snel verbetering in komen?

BALKENENDE:
Ik heb met familieleden ook zelf gesproken. Dat gaat je natuurlijk zeer aan het hart. Maar dat was ook iemand die gewoon te maken had met onduidelijkheid en onzekerheid op dit moment. Er zijn meer lijnen geopend. Er wordt alles aan gedaan om mensen te woord te staan. Telefoonnummers worden genoteerd, als er meer zaken bekend zijn dan worden mensen geïnformeerd.

VAN DER HEYDE:
Heeft u ook persoonlijk contact gehad met de Libische leider Ghadafi?

BALKENENDE:
Nee, dat zelf niet. Het is wel zo dat minister Verhagen contact heeft gehad met zijn counterpart, met de minister van Buitenlandse Zaken van Libië die ook direct meeleeft natuurlijk met een land als Nederland waar zoveel mensen getroffen zijn door deze vreselijke ramp. Dus die contacten die zijn er.

VAN DER HEYDE:
En kunt u nog wat meer vertellen over wat u op het ministerie van Buitenlandse Zaken gezien heeft en te horen heeft gekregen? Daar is een crisisteam bezig.

BALKENENDE:
Ja, het is zo, er moeten heel veel dingen gebeuren. Het gaat om de passagierslijsten, om welke personen gaat het nu precies. Het gaat om een rampen- en identificatieteam, want uiteraard zullen de lichamen moeten worden geïdentificeerd. Het gaat om mensen die vanuit Nederland naar Libië zullen gaan. Dat gaat vanavond gebeuren. Dus dat is een onderdeel, dat een aantal deskundigen richting Libië gaan.

VAN DER HEYDE:
Die vertrekken vanavond?

BALKENENDE:
Die vertrekken vanavond. Tegelijkertijd richten we ons ook op de opvang van familieleden die behoefte hebben aan informatie. Dat vindt ook plaats. Het is natuurlijk afschuwelijk wat hier gebeurt. Mensen die in onzekerheid zitten, die groot verdriet hebben. Het is ook een dag nu van rouw. U hebt gemerkt dat de vlaggen halfstok zijn gegaan deze dag, ook als uiting van onze verbondenheid met de familieleden van de slachtoffers en de slachtoffers zelf.

VAN DER HEYDE:
Nou hebben de politieke partijen ook besloten dat er voorlopig geen campagne wordt gevoerd. Wat vindt u daar van?

BALKENENDE:
Ik vind dat passend. Wanneer zoiets gebeurt dan is het beter om met elkaar stil te staan bij zo’n afschuwelijke ramp, dat we stil staan bij de slachtoffers, en dat we op zo’n moment ook even de politiek laten voor wat het is. Het gaat nu om een diep menselijke tragedie met heel veel leed, onnoemelijk veel leed. En dan is het ook goed dat wordt gezegd - ook door politieke partijen - voorlopig stoppen we even met de campagne.

VAN DER HEYDE:
Ja, het gaat even niet om de verschillen tussen de politieke partijen, maar het gaat nu echt om wat daar gebeurd is en de nabestaanden.

BALKENENDE:
Ja, precies.

VAN DER HEYDE:
Want u zou eigenlijk bijvoorbeeld aanstaande zondag is er een groot debat op de radio, op Radio1. Zou u het passend vinden als dat door gaat, of zegt u nu al: nou, misschien moeten we dat maar niet doen.

BALKENENDE:
Dat moeten we even zien. Ik vind het een afspraak die tussen partijen gemaakt wordt. Er is in ieder geval een afspraak gemaakt nu dat tot en met vrijdag geen sprake zal zijn van politieke activiteiten en dan is het aan politieke partijen zelf om te kijken hoe we dan verder gaan. Ik wil nu even niet te veel daarop vooruitlopen. Ik vind het in ieder geval passend dat partijen hebben gezegd, laten we nu vandaag stil staan bij het verdriet dat zich heeft meester gemaakt van Nederland.

VAN DER HEYDE:
Een zeer droevige dag vandaag.

BALKENENDE:
Ja, absoluut het is een heel droevige dag en wanneer zo’n ramp zich voltrekt - en dat zal voor iedereen gelden in Nederland - dan worden we wel op onszelf weer teruggeworpen. Want het is in- en intriest om te horen dat zoveel landgenoten bij zo’n crash om het leven zijn gekomen. We denken natuurlijk aan al die familieleden die eigenlijk de hele middag al wachten op signalen, op meer helderheid. De zorg van mensen is ook geweldig groot en daarom is het ook goed dat we ook tegen elkaar zeggen dat dit een drama is en we brengen onze gevoelens van medeleven en verbondenheid over aan degenen die nu zo veel onzekerheid hebben en die heel veel verdriet hebben.

VAN DER HEYDE:
Hartelijk dank.

BALKENENDE:
Graag gedaan.
(letterlijke tekst, ongecorrigeerd)