Toespraak minister-president bij Nationale Herdenking

Enkele maanden geleden overleed Miep Gies, de moedige helpster van Anne Frank en de andere bewoners van het Achterhuis.
Miep Gies stond pal voor haar medemensen toen dat het hardst nodig was.
Uit volle overtuiging en met gevaar voor eigen leven.
Omdat zij het onacceptabel vond dat joodse medeburgers werden uitgesloten, vervolgd en vermoord om wie zij waren.

Zelf schreef zij daar later over: "Ik ben geen held. (…) Mijn verhaal is het verhaal van heel gewone mensen in een buitengewoon verschrikkelijke tijd. Een tijd zoals er, naar ik van ganser harte hoop, nooit meer zal komen. Het is aan alle gewone mensen in de hele wereld om dat te voorkomen."

Die gewone mensen - dat zijn wij.

Wij houden de herinnering aan alle Nederlandse slachtoffers levend.
Aan de weerloze burgers die omkwamen door vervolging, gebrek en geweld.
Aan de moedige mannen en vrouwen die hun leven gaven in het verzet.
En aan alle militairen die het hoogste offer brachten, toen en later.

Op 4 mei herdenken wij hen.
En dat zullen we blijven doen.
In stilte.
Met diep respect.
Zij leven voor altijd voort in ons hart.

Het is nu 65 jaar geleden dat er een einde kwam aan de ergste verschrikking die Nederland ooit heeft gekend.
Sindsdien zijn we vrij.
En we staan hier in het besef dat het aan ons is die vrijheid te blijven koesteren en verdedigen.
Dat we zelf pas echt vrij zijn als ook anderen in vrijheid kunnen leven.

In Nederland.
En overal waar mensen zuchten onder geweld en onvrijheid.
Zoals Miep Gies handelde en haar joodse medeburgers hielp toen dat van haar gevraagd werd.

"Ik ben maar een gewoon mens", schreef zij in haar herinneringen.
En: "Ik ben alleen bereid geweest om te doen wat er van me werd gevraagd en wat destijds nodig leek."

Dat is ook onze opdracht.
Een verplichting die we hebben aan de mensen die we vandaag herdenken.
Niet wegkijken bij onrecht en onderdrukking.
Maar kiezen voor vrijheid en verantwoordelijkheid.
Iedere dag opnieuw.