NOS, met het oog op morgen, radio 1

VULLINGS:
Een vraag over de motie van de Tweede Kamer waarin het kabinet gevraagd wordt een politiemissie in Afghanistan te onderzoeken. Vraag aan de premier: of het kabinet de motie serieus neemt.

BALKENENDE:
Dat behoort te worden onderzocht. Het is een uitspraak van de Kamer en zo’n motie wordt inderdaad uitgevoerd. Alleen moeten we heel goed kijken wat dat precies betekent en daar gaan de meest betrokken ministers - van Defensie en Buitenlandse Zaken en BZK - natuurlijk nu mee aan de slag.

VULLINGS:
Denkt u dat dit demissionaire kabinet ook echt een beslissing gaat nemen?

BALKENENDE:
Dat is nog niet zo eenvoudig omdat zo’n uitspraak van de Kamer natuurlijk snel gedaan kan worden. Er is een debat en er komt een motie. Maar vervolgens gebeurt er wel iets anders. Dan moet je gaan kijken waar behoefte bestaat aan trainingsactiviteiten. Hoe zit dat dan precies met de logistieke aspecten? Hoe zit het met de ondersteuning en met de beveiliging? Je hebt overleg nodig met de NAVO-partners, Afghanistan en de EU. Kortom, er is nogal wat werk te doen. En dat zal moeten blijken. Maar goed, daar hebben we enige tijd voor nodig. Het is niet iets wat je in een paar weken regelt.

VULLINGS:
Wat is enige tijd?

BALKENENDE:
Ik dacht dat Verhagen ook al heeft gezegd dat het ook best kan dat het in de loop van juni zou kunnen zijn. Wat misschien ook wel meespeelt, dat is dat als je nu deze besluiten neemt…

VULLINGS:
Dus in ieder geval na de verkiezingen.

BALKENENDE:
Ja, maar dat hangt ook samen met iets anders. Ik denk dat je echt even tijd nodig hebt om het zorgvuldig voor te bereiden en er zijn natuurlijk ook nog andere dingen die we onszelf moeten afvragen. Wat doen we bijvoorbeeld met onze F16’s in Afghanistan? We zijn nu bijvoorbeeld ook actief op het hoofdkwartier. Blijven we dat wel of niet doen? Hoe zit het met ontwikkelingssamenwerkingsactiviteiten. Kortom, er zijn meer dingen die besproken moeten worden.

VULLINGS:
U roept een heleboel vragen op. Is dat nu een manier om te zeggen van: dit is iets voor het volgende kabinet? Of is het: mijn demissionaire kabinet gaat toch nog een besluit nemen.

BALKENENDE:
Ik noem deze vragen omdat die vragen beantwoord moeten worden. De uitspraak van de Kamer is helder. Wat ik positief vind, dat is een Kamermeerderheid zegt: wij laten Afghanistan niet zomaar aan het lot over. Het is nu een kwestie om dat goed uit te gaan voeren.

VULLINGS:
Dan gaan we de grens over naar België. U heeft nog nooit met een kabinet de eindstreep gehaald en dat vind navolging. In België bijvoorbeeld. Uw politieke vriend Yves Leterme kan er ook wat van. Sterker nog, zijn omloopsnelheid is een stuk hoger. Wordt u daar jaloers van?

BALKENENDE:
Ik moet zeggen dat ik het echt vervelend vond om te horen dat in België, waar natuurlijk toch een probleem bestaat met twee talen en het gebied BHV, zoals het wordt genoemd, Brussel-Halle-Vilvoorde, nog steeds geen oplossing is. Juist in deze tijden hebben landen behoefte aan stabiliteit. Ik heb ook met Yves Leterme daarover gesproken vandaag. Er was ook sprake van die ontslagaanvraag, maar tegelijkertijd wordt nu wel gekeken of er mogelijkheden zijn om eruit te komen. Laten we hopen dat dat goed gaat.

VULLINGS:
Maakt u zich zorgen om het voortbestaan van de staat België?

BALKENENDE:
In die termen zou ik het niet willen gieten. Verstandige politici weten altijd dat het weer nodig is om tot oplossingen te komen. Alleen dit is wel een…  

VULLINGS:
Het dossier sleept zich maar voort. Leterme valt er voor de tweede keer over.

BALKENENDE:
Ja, maar dan moeten we denk ik nog niet direct in dat soort termen gaan spreken. U heeft er natuurlijk wel gelijk in dat het zaak is dat er toch heen keer een oplossing wordt gevonden. Het duurt al zo lang. Ook om meerdere redenen. ER staan heel veel dingen op het spel op het ogenblik. Er moeten veel dingen gebeuren. Het is echt noodzakelijk dat ook voor dit dossier een oplossing wordt gevonden. België heeft natuurlijk straks ook nog te maken met het voorzitterschap van Europa. Ook dat speelt dan nog mee. Wat dat betreft hoop ik werkelijk dat er een oplossing kan worden gevonden.  

VULLINGS:
Toch wordt die roep om een splitsing steeds luider. Ook onder mensen waarvan je het eerste niet zou verwachten. Deze staat is failliet, we moeten er maar eens mee stoppen.

BALKENENDE:
Dat soort dingen zeg ik niet. Dat zijn te grote conclusies. Het is een lastig onderwerp, dat weten we. Het moet ook goed worden gemanaged. Het is lastig, maar laten we oppassen dat we nu te grote woorden gaan gebruiken.

VULLINGS:
Dan krijgen we vast ook weer de discussie of Vlaanderen bij Nederland moet.

BALKENENDE:
Maar die discussie ga ik maar niet voeren. Ik hoop werkelijk dat er snel een politieke oplossing kan worden gevonden.

VULLINGS:
Dan krijgt u nog meer onderdanen.

BALKENENDE:
Nee, maar zo gaan we die discussie niet voeren

VULLINGS:
Dan mag u altijd bij de G20 aanschuiven.

BALKENENDE:
Nee, maar…

VULLINGS:
Het biedt allerlei voordelen.

BALKENENDE:
U bent zeer creatief, maar ik geloof niet dat we het debat op deze manier moeten voeren.

VULLINGS:
U noemde het voorzitterschap van België van de EU. Brengt de politieke onrust in België wellicht de kandidatuur voor het WK 2018 in gevaar?

BALKENENDE:
Ik geloof echt dat dat verschillende zaken zijn. We werken natuurlijk samen op het gebied van het doen  van een aanbod, een bid, voor 2018. Er wordt goed samengewerkt. Dat geldt voor verschillende vakbewindslieden. Ik heb zelf contact met Yves Leterme hierover gehad. De sportorganisaties hebben natuurlijk veel contact met elkaar, uiteraard. En we zullen zorgen dat wij beide landen op de kaart gaan zetten. Dat is ook een mooi perspectief.

VULLINGS:
Halle en Vilvoorde zijn geen speelsteden, dus dat scheelt natuurlijk.

BALKENENDE:
U denkt over alles na.

VULLINGS:
Een paar weken geleden sprak ik met u over de Nederlandse kandidatuur voor de Olympische Spelen van 2028. Toen zei u: zo’n evenement is belangrijk voor Nederland om als topsportland bekend te staan. Toen hadden we weinig tijd, maar de vraag die mij sindsdien pijnigt is: waarom is dat zo belangrijk?

BALKENENDE:
Ik heb natuurlijk de nodige gesprekken gehad met mensen van het NOC/NSF over: wat wil je met Nederland op sportgebied? Ik sta zelf zeer achter het doel van Olympische Spelen 2028 en het is natuurlijk zeer de vraag of je het haalt. Alleen - en dat vind ik het mooie van NOC/NSF - feitelijk is het een ambitie en los of je het wel of niet haalt is het een ambitie om Nederland als sportland verder te ontwikkelen.

VULLINGS:
Waarom is dat zo belangrijk?

BALKENENDE:
Omdat sport zelf heel belangrijk is om meerdere redenen. Gewoon vanwege de sport zelf. De sportieve activiteit. Het heeft te maken met een houding. De betrokkenheid van mensen met elkaar. Tegen overgewicht. Gewoon een goede leefstijl. Om tal van redenen is sport belangrijk. Het is gewoon ook leuk om aan sport te doen. Het is goed voor de onderlinge verhoudingen. Als je nu zo’n groot evenement wil hebben, dan is het ook zaak dat je van tijd tot tijd ook andere grote evenementen hebt. En die hebben we natuurlijk af en toe. Bepaalde WK’s en zo. Die hebben we ook in Nederland. Nou, in het toewerken na het doel 2028 past natuurlijk ook het werken in ieder geval aan de positionering om een WK voetbal binnen te halen. Ook daar heb je geen garanties voor, maar je geeft dus wel aan dat het je als land menens is en dat je gewoon veel wil doen op het gebied van sport. En dat is positief.

VULLINGS:
Twente of Ajax?

BALKENENDE:
Ik ben altijd voor Oranje.

VULLINGS:
Wie wordt er kampioen en voor wie bent u?

BALKENENDE:
Ik maak zelf nooit de keuze tussen voetbalploegen.

VULLINGS:
Dat is heel veilig en politiek correct.

BALKENENDE:
Nee, maar… Ik vind voetbal leuk en daarom zeg ik ook:…

VULLINGS:
Er kan er altijd maar één winnen.

BALKENENDE:
Ja, maar ik ga geen voorkeur uitspreken. Dat doe ik niet. Misschien is het wel een zinderend einde, want als het één punt verschil is dan kan er van alles gebeuren. Maar het is spannend en ik volg het net als u met hele grote belangstelling. Ik ben zeer benieuwd wie het gaat worden.

VULLINGS:
Na dit gesprek wordt een interview met Ank Bijleveld, de nummer twee op de CDA-lijst, uitgezonden. Waarom is zij de nummer twee?

BALKENENDE:
Omdat zij een gedreven politica is. Ank is iemand die al jaren het CDA-denken kent. Zij zat al een tijd in de Kamer toen ik zelf Kamerlid werd. Ze heeft een grote bestuurlijke ervaring. Ze was burgemeester en nu is ze staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Dat doet ze op een uitstekende manier. Het is een CDA’er in hart en nieren. Echt redenen genoeg dat zij op plaats twee staat.