Toespraak Balkenende bij ontmoeting met Canadese veteranen

Minister-president Balkenende heeft een toespraak gehouden in Vancouver bij een ontmoeting met Canadese veteranen die betrokken waren bij de bevrijding van Nederland in 1944/1945 en scholieren van de Delta Secondary School.

De toespraak is in het Engels gehouden.

--------------------------------------------------------

Dames en heren,

Gisteravond heeft de hele wereld kunnen genieten van de grandioze openingsceremonie van de Olympische Spelen. Vancouver heeft een fantastisch visitekaartje afgegeven. De aankomende twee weken staan in het teken van Olympische dromen. Van sportieve strijd. En van verbroedering.

Verbroedering tussen sporters. Verbroedering tussen supporters. En verbroedering tussen landen. De gloed van het Olympisch vuur is echter niet nodig om de relatie tussen Canada en Nederland te verwarmen. De band tussen onze beide landen is al jarenlang zeer nauw.

Dit komt onder andere door de ruim tweehonderdduizend Nederlanders die de aantrekkingskracht van het ruige en uitgestrekte Canadese landschap niet konden weerstaan en zich definitief in dit land hebben gevestigd. Onze culturen zijn vervlochten geraakt. Onze genen hebben zich vermengd. Bijna iedereen in Nederland heeft wel een oom, tante, neef of nicht in Canada.

Bepalend is eveneens dat tijdens de Tweede Wereldoorlog de Nederlandse kroonprinses met haar gezin in Ottawa een veilige haven heeft gevonden. Prinses Margriet - de jongere zus van onze Koningin Beatrix - zag daar ook het eerste levenslicht.

Maar onze diepe verbondenheid is vooral te danken aan de duizenden en duizenden jonge Canadese mannen die in 1944/1945 de Atlantische Oceaan overstaken om te vechten voor vrijheid. De vrijheid van een onderdrukt continent. De vrijheid van miljoenen mensen. Ook de Nederlanders smachtten naar vrede na vijf lange jaren te hebben geleefd en geleden onder het zware juk van de nazibezetter.

De Canadezen reikten mijn landgenoten de hand tijdens de meest donkere periode uit onze nationale geschiedenis. Samen met de andere geallieerden, hebben zij een moeilijke en harde strijd moeten leveren. Ook in en nabij Zeeland, de provincie waar ik geboren ben.

Mark Zuehlke schrijft erover in zijn boek 'A terrible victory'. De titel vertelt al het verhaal. Een verhaal dat je naar de keel grijpt, omdat je als lezer meegezogen wordt in de heftige Slag om de Schelde. De gevaarlijke en verbeten gevechten in de zompige modder. Man tegen man. Hard tegen hard. De ontberingen die het Canadese leger heeft moeten doorstaan. De offers die zijn gebracht - velen vonden de dood in de strijd. Maar ook de moed en de onverzettelijkheid van de Canadese mannen in wat Zuehlke omschrijft als "a drenched battlefield that they came to think of as hell."

Dit jaar is het 65 jaar geleden dat de Canadezen zegevierden en Nederland werd bevrijd. 65 jaar is een lange tijd, maar de waardering voor de daden van de Canadezen in al die jaren niet vervaagd. En dat zal ook niet gebeuren. Daarvoor is onze dankbaarheid voor hun rol in de geschiedenis van Nederland te groot. Wij hebben - en houden - het diepste respect voor hun opofferingsgezindheid en doorzettingsvermogen.

Het is voor mij als minister-president van Nederland een eer om hier vandaag oog in oog te staan met enkele Canadese oud-strijders die 65 jaar geleden hebben gevochten voor de vrijheid van mijn land. De juiste woorden om onze dankbaarheid uit te drukken, bestaan niet. Maar, zeer geachte veteranen, ik wil u namens het Nederlandse volk wel het volgende zeggen.

U hebt een speciale plek in ons hart.
U bent onze bevrijders.
U bent onze helden.
Voor altijd.

Dames en heren,

Wat ik zo mooi aan deze bijeenkomst vind, is dat naast de oude veteranen de nieuwe generatie zit. Het is belangrijk om de fakkel van de geschiedenis door te geven. Om het verhaal van oorlog, maar zeker ook het verhaal van vrede te blijven vertellen.

Zodat iedereen beseft hoe kostbaar dat is. En hoe kwetsbaar ook. Vrijheid is geen vanzelfsprekendheid.

Anno 2010 zijn er helaas nog miljoenen mensen die dagelijks te maken hebben met onrecht, terreur en onderdrukking. De geschiedenis leert ons dat een land soms alleen met hulp van buitenaf weg naar vrede en veiligheid kan inslaan. Zoals Afghanistan. Ik ben er trots op dat Canadese en Nederlandse militairen, onder het gezag van de NAVO, schouder aan schouder werken aan een betere toekomst voor de Afghaanse bevolking. Dat we ons als partners inzetten voor stabiliteit en democratie.

De geschiedenis heeft ons immers een belangrijke les geleerd. Vrijheid is een universele waarde. En vrede is het waard om voor te vechten. Ondanks de moeilijkheden. Ondanks de risico's. Ondanks de offers.

Beste scholieren van de Delta Secondary School,

Mijn laatste woorden van vandaag zijn voor jullie. Samen met meer dan 2000 andere Canadese jongeren zullen jullie dit voorjaar afreizen naar Europa en Nederland. Jullie zijn erbij als wij in Nederland op 4 mei de doden van oorlogsgeweld herdenken. En jullie zijn erbij als wij op 5 mei onze vrijheid vieren. 65 jaar vrijheid. Mede dankzij onze Canadese bevrijders. Mede dankzij jullie landgenoten.

In Nederland zullen jullie in de voetstappen van jullie landgenoten lopen. De zwaarbevochten voetstappen van vrede. Jullie zullen hun ongelooflijke daden bewonderen en hun dode kameraden eren en herdenken. En jullie zullen ervaren dat mijn landgenoten eeuwig dankbaar zijn voor de hulp en de moed van jullie landgenoten tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Ik wens jullie een leerzame en boeiende reis toe. En ik hoop van harte dat jullie in Nederland nieuwe vrienden zullen maken. Zodat de band tussen Canada en Nederland na jullie bezoek nog intenser zal zijn.

Dank u wel.