Antwoorden op kamervragen van Leijten over faillissementen van zorgbemiddelaars die werken via het persoonsgebonden budget (pgb)

Antwoorden van staatssecretaris Bussemaker op de vragen van het Kamerlid Leijten (SP) over faillissementen van zorgbemiddelaars die werken via het persoonsgebonden budget (pgb) (2009Z14814).

Vraag 1

Wat is uw oordeel over de ontruiming en sluiting van zorgboerderij Dandelion in Slochteren? 1), 2)

Antwoord 1

In het krantenartikel in het Dagblad van het Noorden van 3 augustus 2009 lees ik dat de ontruiming en sluiting van zorgboerderij Dandelion in Slochteren een actie is van de gemeente Slochteren, die van mening is dat de boerderij niet brandveilig genoeg is. Hoewel het directeursechtpaar dit bestrijdt, heeft de rechter de gemeente in het gelijkgesteld. Ik ga er daarom vanuit dat de gemeente Slochteren op juiste gronden tot ontruiming en sluiting van de zorgboerderij is overgegaan.

Vraag 2

Bent u van mening dat de zorgaanbieder, die werkte via persoonsgebonden budgetten (pgb’s) en als bemiddelaar, voldoende voorzorgsmaatregelen getroffen heeft om de woningen bij de zorgboerderij brandveilig te maken? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 2

Nee. De brandveiligheid van een gebouw is de verantwoordelijkheid van de eigenaar en de gebruiker van het gebouw. De gemeente houdt toezicht op de naleving van de regelgeving. Blijkens het krantenartikel is volgens de gemeente de boerderij niet brandveilig genoeg. De gemeente wordt daarbij gesteund door de uitspraak van de rechter die de gemeente in het gelijk heeft gesteld.

Vraag 3

Werkte Zorggroep Noord met een erkenning als vereist door de Wet toelating zorginstellingen (WTZi)? Zo nee, is uw oordeel dat dit beter was geweest? Zo ja, hoe kan het mogelijk zijn dat er een erkenning is afgegeven zonder afdoende brandveilige gebouwen?

Antwoord 3

Nee, Zorggroep Noord werkte niet met een WTZi-erkenning. Voor de brandveiligheid van de woningen bij de zorgboerderij had dit niets uitgemaakt, omdat de WTZi geen regels daarover stelt. De WTZi stelt regels voor een transparantere bestuursstructuur en een ordelijke bedrijfsvoering van zorginstellingen die verzekerde zorg (Zorgverzekeringswet, AWBZ) leveren.

Vraag 4

Bent u van mening dat Zorggroep Noord BV haar bewoners in problemen heeft gebracht, doordat zij niet tijdig een bouwaanvraag heeft ingediend bij de gemeente, waardoor deze verviel? Zo ja, waarom kan een zorgbedrijf dan nog wel blijven zorgen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4

Ja. Het niet tijdig indienen van een bouwaanvraag bij de gemeente staat echter los van de vraag of een zorgbedrijf dan nog wel kan blijven zorgen.

Vraag 5

Wat is uw oordeel over de faillissementsaanvraag van Zorggroep Noord BV 3) en het bericht dat de directeur van de Zorggroep onvindbaar is?4)

Antwoord 5

Ik betreur het als de zorggebruikers de dupe dreigen te worden van het faillissement van de Zorggroep Noord BV en dat de directeur van de Zorggroep niet zijn verantwoordelijkheid in dezen neemt.

Vraag 6

Bent u van mening dat gebruikers van zorg van Zorggroep Noord BV ernstig zijn benadeeld door de zorgaanbieder? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat gaat u eraan doen om te voorkomen dat de gebruikers van de zorg de rekening gepresenteerd krijgen?

Antwoord 6

Omdat het mij niet bekend is wat de oorzaak van het faillissement van de Zorggroep Noord BV is, kan ik geen uitspraak doen of de zorggebruikers al dan niet ernstig benadeeld zijn door de zorgaanbieder. Wanneer cliënten kiezen voor een pgb, zijn ze zelf verantwoordelijk voor het inkopen van hun zorg en begeleiding, voor het afleggen van verantwoording en voor de administratie van hun budget. Als de zorggebruikers de zorgaanbieder betalen voor de verleende zorg en begeleiding nádat zij die hebben ontvangen, hoeven zij geen gevolgen te ondervinden van het faillissement van de zorgaanbieder.

Vraag 7

Heeft u inmiddels contact gezocht met het zorgkantoor in Rotterdam over de cliënten van UenZo die de rekening gepresenteerd kregen?5) Is dit opgelost? Zo ja, kunt u de Kamer over de uitkomst informeren? Zo nee, waarom nog niet?

Vraag 8

Kunt u garanderen dat de 500 mensen die zorg afnamen via Zorgmakelaar Nederland geen consequenties hebben door het faillissement? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe garandeert u dat? 6)

Antwoord 7 en 8

Zowel UenZo als Zorgmakelaar Nederland werkten voor budgethouders uit meerdere zorgkantoorregio’s. Bij een faillissement van een zorgbemiddelaar voeren alle zorgkantoren hetzelfde uit de pgb-regeling voortvloeiende beleid.
Budgethouders die zorg afnemen via een zorgbemiddelaar hoeven geen gevolgen te ondervinden van een faillissement als zij de zorgbemiddelaar betalen voor verleende diensten nádat die diensten zijn verleend.
Problemen zullen pas ontstaan als de budgethouder voorschotten aan de zorgbemiddelaar betaalt of het pgb feitelijk in beheer geeft aan de zorgbemiddelaar. Als in die situatie de zorgbemiddelaar failliet gaat zal het pgb niet volledig aan zorg zijn besteed, terwijl de budgethouder wél gehouden is tot terugbetaling aan het zorgkantoor. Die situatie is dan het gevolg van het besluit van de budgethouder om zijn pgb feitelijk in beheer te geven bij een zorgbemiddelaar. Voor het zorgkantoor kan dat besluit van de budgethouder geen reden vormen om af te zien van terugvordering. Om die reden kan ik niet garanderen dat budgethouders geen gevolgen ondervinden van een faillissement van een zorgbemiddelaar. Er is immers sprake van een privaatrechtelijke overeenkomst tussen een budgethouder en een zorgbemiddelingsbureau.
Pas als sprake is van een moeilijk inbare vordering zal het zorgkantoor overgaan tot het treffen van een betalingsregeling. Een oninbare vordering zal het zorgkantoor na een incassotraject uiteindelijk noodgedwongen afboeken.

Overigens heb ik vernomen dat de betrokken zorgkantoren op 12 augustus 2009 hebben gesproken met de curator van Zorgmakelaar Nederland. Tijdens dit gesprek is gekeken in hoeverre de curator en de zorgkantoren kunnen samenwerken om de budgethouders te helpen met het goed kunnen verantwoorden van de ingekochte zorg. Binnen de strenge benadering die voortvloeit uit de pgb-regeling zetten zorgkantoren zich dus wel in om de betrokken budgethouders te ondersteunen bij een correcte administratieve afhandeling. Deze strenge regels zijn mijns inziens nodig om juist te bevorderen dat AWBZ-geld via PGB ook echt aan zorg wordt besteed. In mijn toegezegde brief over het PGB wil ik op de diverse (ook negatieve) aspecten van het PGB ingaan.

1) Dagblad van het Noorden, 3 augustus 2009: “Dramatische ontruiming zorgboerderij in Steendam”
2) Dagblad van het Noorden, 4 augustus 2009: “Ondernemer van zorgboerderij had geen tijd”
3) Dagblad van het Noorden, 15 juli 2009: “Zorggroep Noord in de problemen”
4) Dagblad van het Noorden, 12 augustus 2009
5) Kamerstuk 30 597, nr. 61
6) Eén Vandaag, 11 augustus 2009: “Zorgbemiddelaars failliet”
http://www.eenvandaag.nl/binnenland/34990/zorgbemiddelaars_failliet