Rouvoet feliciteert 'Den Engh' met 50e verjaardag

Dames en heren,

Vijftig jaar is een respectabele leeftijd. Tot februari van dit jaar als een Justitiële Jeugdinrichting (JJI), nu als een instelling voor gesloten jeugdzorg. U biedt al wel anderhalf jaar deze bijzondere vorm van zorg aan. En in die vijftig jaar heeft u het nodige meegemaakt. Pieken en dalen. Of in uw eigen woorden van ‘juichende recensies tot vernietigende kritieken’. U bent bij kritiek niet bij de pakken neer gaan zitten. Nee, u bent aan het verbeteren geslagen, getuige ook de conclusies van de laatste inspectierapporten.

Naast de sociogroepsstrategie biedt u nu ook een individueel gericht opvoedings- en behandelprogramma aan via “Samenwerken aan individuele vaardigheidstrajecten”. Dit maakt dat een behandeling bij Den Engh voor een grotere groep kinderen geschikt is. Daarom sta ik hier graag om u te feliciteren met uw 50e verjaardag. Bij een vernieuwde organisatie hoort, zo heeft u besloten, ook een nieuwe naam. Buiten mededinging zou ikzelf denken aan iets als ‘Perspectief’. Maar dat is het niet geworden, zoals u straks zult horen.

Perspectief op een toekomst. Dat u daar een belangrijke rol in speelt is iets om trots op te zijn. De bijzondere expertise die hier de afgelopen jaren is ontwikkeld, komt allemaal ten goede aan de begeleiding en opvoeding van licht verstandelijk gehandicapte jongeren – lvg-jeugd in uw jargon – met ernstige gedragsproblemen. Jongeren die hier op hun plaats zijn en die niet meer worden opgenomen in een JJI. Kinderen die behandeld moeten worden voor hun problemen hebben zorg nodig, als dat nodig is in een zorginstelling. Niet in een omgeving waar een strafrechtelijk regime heerst.
Maar voor sommige jongeren is het wél nodig om deze zorg in geslotenheid te bieden. Zij kunnen op die manier tegen zichzelf of anderen in bescherming worden genomen. Soms is het gewoon nodig om jongeren en hun familie de gelegenheid te geven om tot rust te komen om te voorkomen dat zaken van kwaad tot erger gaan. Daarom zijn de afgelopen twee jaar instellingen voor gesloten jeugdzorg gerealiseerd, die met hun specifieke expertise en mogelijkheden een aanvulling vormen op de andere vormen jeugdzorg. Hierdoor kan aan jongeren alle zorg worden geboden die op een bepaald moment nodig is. Daarmee is de keten van de jeugdzorg gesloten: van ambulante hulpverlening tot aan gesloten jeugdzorg, die op zijn beurt weer een perspectief biedt op participatie in de samenleving: leren, wonen, werken en een zinvolle tijdsbesteding.

Dames en heren,

Als de tweejarige overgangsperiode van de Wet op de jeugdzorg op 1 januari 2010 voorbij is, zou er voldoende capaciteit moeten zijn in de gesloten jeugdzorg om alle jongeren met een machtiging op te vangen. Daarbij moet ik wel een kanttekening plaatsen. De forse instroom in 2008 zet zich naar verwachting ook in 2009 door. Kennelijk is er een grote behoefte aan deze intensieve vorm van jeugdzorg. Om te voorkomen dat niet alle jongeren met een machtiging per 1 januari een plek hebben gevonden in de gesloten jeugdzorg, bezie ik, in overleg met mijn collega van Justitie, de mogelijkheid om enkele JJI’s tijdelijk aan te wijzen als accommodatie van gesloten jeugdzorg en dus ook te laten vallen onder het regime van de Wet op de jeugdzorg.
Dat is nog een hele klus. We zijn nog niet aan de eindstreep. We moeten de handen uit de mouwen blijven steken. Uw expertise is in deze operatie van groot belang. Het zou mooi zijn als u die kunt overdragen aan uw collega’s in de nieuwe instellingen voor gesloten jeugdzorg. Want het is geen zaak van eenvoudig de bordjes verhangen.

Ook kijk ik naar mogelijkheden om jongeren met een machtiging zo kort mogelijk in een gesloten setting te laten verblijven. Dit past ook in mijn voornemen om meer met zorgtrajecten te werken en jongeren daar te plaatsen waar ze de beste zorg kunnen krijgen. Ik zou willen, en dat is meteen een oproep in uw richting, dat de gemiddelde behandelduur omlaag gaat. Dan zijn er op termijn minder plaatsen in de gesloten jeugdzorg nodig, maar kunnen er in principe wel net zoveel kinderen worden opgevangen als nu. ,,Zo lang als nodig en zo kort als mogelijk’. Uiteraard zonder het belang van de jongere te schaden. Want het is een feit dat een adequate behandeling deze kwetsbare groep kansen biedt. Kwetsbare jongeren met vaak forse problemen. Jongeren voor wie het minder vanzelfsprekend is dat ouders hen naar volwassenheid begeleiden. Jongeren die zeker een stevige steun in de rug kunnen gebruiken.

Ik ben onder de indruk van de manier waarop u probeert jongeren structuur in het leven aan te bieden. Het getuigt van passie en betrokkenheid. Het is een bewijs dat we deze jongeren niet in de steek willen laten. Uw professionaliteit en vakmanschap biedt jongeren houvast. Helpt jongeren om te gaan met hun beperkingen en problemen. En u levert zorg op maat. Toegesneden op de specifieke beperkingen en gedragsproblemen van de individuele jongere.

U geeft jongeren uitzicht op een toekomst. U biedt jongeren perspectief op een ‘warme overdracht’ uit de jeugdzorg naar een zelfstandig bestaan. U begeleidt de jongere op de plek waar hij gaat wonen, u laat ze niet los, u regelt zonodig een school of helpt werk te vinden. U bent een baken voor kwetsbare jongeren. Daar mag u trots op zijn.

Ik hoop dat uw symposium vandaag leidt tot vernieuwende inzichten voor het uitvoeren van uw belangrijke taak. Veel kinderen zijn er mee gebaat. Het biedt hun kansen voor een betere toekomst. En nu mag ik met een druk op de knop een filmpje starten waarin de nieuwe naam van Den Engh wordt onthuld.