Toespraak tijdens lunch met president Venetiaan
'Nederland hecht sterk aan een betrokken relatie met Suriname. Zonder ooit het verleden te vergeten, willen we samen met u werken aan een betere toekomst'. Dat zei minister-president Balkenende in een toespraak tijdens de lunch met president Venetiaan van Suriname.
Meneer de President, excellenties, dames en heren,
Graag wil ik u dank zeggen voor de hartelijkheid en de vriendschap waarmee u mij heeft ontvangen. Het is bijzonder plezierig opnieuw in Suriname te zijn. Aan onze ontmoeting en onze gesprekken hier in 2005 bewaar ik de beste herinneringen.
Meneer de President, er zijn niet veel mensen in de internationale politiek met zo'n lange staat van dienst als u. Al in de jaren zeventig was u minister van Onderwijs. En sinds 1991 bent u - met een onderbreking van 1996 tot 2000 - President van de Republiek Suriname.
In de lange periode dat u uw ambt vervult, heeft u dit land zien veranderen. U heeft aan die veranderingen ook zelf actief vorm gegeven.
Onder uw leiding zijn de fundamenten gelegd voor een stabiele rechtsstaat. De jonge democratie is inmiddels stevig verankerd. In financieel-economisch opzicht is Suriname op eigen kracht in rustiger vaarwater gekomen.
Jaar na jaar wordt het vertrouwen in de toekomst van dit land sterker. Veel mensen - oud en jong - zijn bereid zich daarvoor met hart en ziel in te zetten.
Dat heb ik in 2005 ervaren tijdens mijn bezoek aan de Anton de Kom Universiteit; de universiteit waaraan u zelf verbonden was. Ik verheug me op de hernieuwde kennismaking met de studenten, later vandaag.
Door de inzet van al die mensen, groeit de aantrekkingskracht van Suriname. Kijk naar de talloze buitenlanders in het straatbeeld: toeristen, ondernemers, stagiaires, ondernemers en anderen. Voor mij is het verschil met twee en een half jaar geleden goed zichtbaar.
Dit is een land waar zoveel hartelijkheid en warmte onder de bevolking worden aangetroffen. Een fascinerend land. Bijzonder door de grote verscheidenheid aan mensen die hier wonen. Zoveel tradities en culturen binnen één volk. Vier continenten komen hier samen. Latijns-Amerika, Afrika, Azië en Europa.
Suriname en Nederland delen een bewogen geschiedenis.
Ons gezamenlijke verleden van meer dan 300 jaar heeft veel sporen nagelaten. Sommige sporen zijn in het geheugen gegrift en kunnen nooit meer worden uitgewist.
Nederland betreurt het leed dat is veroorzaakt door slavernij en slavenhandel. Daarover is namens de Nederlandse regering al eerder spijt betuigd. Die woorden blijven vanzelfsprekend gelden. De herinnering aan dat verleden moeten wij levend houden, bijvoorbeeld met historisch onderzoek en onderwijs. Zelf zal ik aanwezig zijn bij de herdenking van de slavernij op 1 juli a.s., bij het monument in Amsterdam.
De last van het verleden kan gemakkelijk leiden tot distantie. Dat in onze relatie die verwijdering niet de overhand heeft gekregen, is van bijzonder grote waarde.
Suriname en Nederland hebben moeilijke tijden met elkaar gekend. Er waren perioden dat we wel tegen, maar niet echt met elkaar spraken. Daarin is de afgelopen jaren verandering gekomen, mede dankzij de bijdrage die u daaraan leverde. Nederland hecht sterk aan een betrokken relatie met Suriname. Zonder ooit het verleden te vergeten, willen we samen met u werken aan een betere toekomst.
Er lopen immers ontelbare lijnen van verbondenheid tussen onze landen en volken. Lijnen tussen familieleden en vrienden. Lijnen tussen wetenschappers, ondernemers, kunstenaars, bestuurders en politici.
Samen vormen ze een kostbaar vlechtwerk.
Een vlechtwerk van honderdduizenden onderlinge contacten dat de oceaan overspant. Vele kleine draden vormen samen een sterk geheel. Hoe meer draden, hoe groter en sterker de verbondenheid. Ik hoop dat mijn bezoek en ons gesprek van vanmorgen draden hebben toegevoegd.
U bent voor ons een belangrijke verbinding met deze regio, waarin zoveel dynamiek en optimisme zijn samengebald. Mogelijk kunnen wij voor ú een portaal naar Europa zijn. Suriname en Nederland hebben elkaar in de 21ste eeuw nodig, als gelijkwaardige partners.
Om al deze redenen heeft Suriname een speciale plek in ons hart.
Wij kennen Suriname als een land waarin de Nederlandse taal in al haar pracht tot klinken wordt gebracht. Soms meer dan in Nederland zelf!
Als voorbeeld daarvan citeer ik hier graag enkele regels uit een Surinaams gedicht dat mij erg aanspreekt.
Vooral omdat de unieke geschiedenis van dit land er zo goed in wordt verbeeld. Het zijn regels die u, meneer de President, van zeer nabij kent. Ze zijn van de dichter Vene.
De zeeweg waarlangs de Europeanen,
waarlangs de Afrikanen,
waarlangs de Aziaten gekomen zijn,
is telkens weer verzwolgen
en door de golven uitgewist.
De meest gevoeligen onder ons
vliegen 's nachts wel eens terug
Naar de eigen oorsprong.
Maar bij dageraad staan wij weer allen samen
in het licht van de dag,
op onze eigen Surinaamse bodem.
Meneer de President, dichters kunnen het beter zeggen dan politici! En politici met dichtersbloed verenigen misschien wel het beste van twee werelden.
Ik wil graag het glas heffen op de gezondheid van u meneer de President. En op de verbondenheid tussen Suriname en Nederland. Tussen Surinamers en Nederlanders.