Balkenende: Meer autonomie voor gemeenten

'Sterke gemeenschappen vormen een sterke gemeente', zegt minister-president Balkenende. Hij wil de kracht van gemeenten vergroten door meer differentiatie en meer autonomie.

Dit zei minister-president Balkenende in een toespraak bij het jaarcongres van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG).

'Juist in deze globaliserende wereld zien we dat burgers zich willen herkennen in hun eigen leefomgeving', zei Balkenende 'Ze verlangen naar vertrouwdheid en veiligheid. Ze zoeken naar de menselijke maat, naar een gemeenschap waarin ze zich thuis voelen.'

Sterke gemeenschappen vormen volgens hem een sterke gemeente. 'Het zijn de gemeenten die de gemeenschappen centraal moeten stellen' zei Balkenende. 'Daarom moet differentiatie mogelijk zijn. En daarom pleit ik voor autonomie voor gemeenten.'

Meer differentiatie

Er zijn grote verschillen tussen de Nederlandse gemeenten, zei Balkenende. '443 gemeenten, 443 gezichten.' Hij vraagt zich af of gemeentelijke uniformiteit nog wel van deze tijd is. 'Waarom niet meer durven differentiëren?'

Zo worden gemeenten met een krimpend inwonertal nu geconfronteerd met een korting uit het gemeentefonds. De maatschappelijke effecten van minder inwoners- meestal door vergrijzing- zijn volgens Balkenende enorm.

'Ook voor gemeenten hangt er een fors prijskaartje aan. Is het dan billijk hen te onderwerpen aan het landelijk uniforme systeem?'

Meer autonomie

Volgens Balkenende moet bij het vergroten van de autonomie steeds worden bekeken of een gemeente voldoende bestuurskracht heeft om meer taken uit te voeren. 'Maar als dat zo is, dan moet het Rijk niet schromen de autonomie van gemeenten te vergroten.'

Als voorbeeld gaf hij de regels over de behandeling van bezwaren of klachten van burgers. 'Waarom niet volstaan met een algemene regel die zegt dat een gemeente klachten en bezwaren zorgvuldig moet afhandelen?'

Hij noemde ook inburgering. 'Gemeenten zijn met de Wet Inburgering geconfronteerd met veel bureaucratisch gedoe. Met een wet die maatwerk belemmert. De resultaten blijven achter. Dat kan anders en beter'.

Gemeenten hebben volgens hem inzicht in de persoonlijke situatie van inwoners die moeten inburgeren. 'Waarom gemeenten dan niet zelf laten bepalen hoe deze mensen het snelst integreren in de samenleving?'