Toespraak door staatssecretaris Marja van Bijsterveldt, bij de opening van de website en het televisieprogramma TeamsUp in Amsterdam/Hilversum

Dames en heren, beste TeamsUppers,

Onlangs liet het vakblad Praktijk onderzoek doen onder leerlingen van het mbo. Eén van de vragen was wat ze nou het allerbelangrijkste van hun opleiding vonden. Waarop meer dan de helft antwoordde: stagelopen, in de praktijk. Zijn jullie het daarmee eens?

Ik wel. Ik wéét uit eigen ervaring, dat het zo is. Want je zult het misschien niet geloven: niet alleen Ahmed Aboutaleb en Joop van den Ende: ook ík legde de basis voor mijn carrière in het beroepsonderwijs. Ik deed de verpleegkundigenopleiding. En dat betekende drie maanden theorie, en daarna direct de praktijk, het ziekenhuis in. En ja, dan leer je pas echt wat zo’n vak inhoudt. We zagen net het zorgteam dat stage liep bij Torendael. Dat herken ik: professioneel leren omgaan met je emoties - belangrijk leerpunt in de zorg. Het zijn de eigenschappen, die ervoor zorgen dat je kunt overleven op de werkvloer. Doorzettingsvermogen. Discipline. Keihard werken. Zorg voor mensen. En het vermogen er sámen de schouders onder te zetten.

Eigenschappen waar je eigenlijk je héle professionele leven wat mee kunt. Of je nu timmerman of horecaondernemer bent. Verpleegkundige, creatief ondernemer of staatssecretaris. Eigenschappen die je leert: in de praktijk van het beroepsonderwijs.

Er zijn nog altijd mensen die denken dat je aan zo’n beroepsopleiding niet veel hebt. Ik zou zeggen: laat ze eens met Ahmed praten, of met Joop. Of mij. Of nog veel beter: laat ze met z’n allen gaan kijken naar TeamsUp. Vanaf 17 maart. Dan piepen ze wel anders.
Beste stagaires, dames en heren: het mag duidelijk zijn dat ik als staatssecretaris van onderwijs ongelooflijk blij ben met dit fantastische, positieve initiatief.

TeamStages is niet bij mooie woorden en intenties blijven steken. Precies zoals we dat van Joop van den Ende gewend zijn: niet alleen prachtige woorden, maar ook krachtige daden. Van idee tot een ijzersterk concept. En van concept naar een krachtige en succesvolle uitvoering. Hoewel nog niet alle teams klaar zijn - Team Tarzan moet nog even doorbuffelen tot de première, begreep ik - kunnen we hier wel stellen dat de dames en heren van TeamStages ècht iets hebben neergezet. Hier kregen jongeren de kans vat te krijgen op de praktijk. Gericht en concreet iets te doen: zonder generale, meteen in het diepe. Begeleid door topcoaches. In samenwerking met elkaar. Zoals gezegd: daar leer je het meest van.

Op 8 januari presenteerde het team, dat op de Zuidas een horecagelegenheid moest ontwikkelen, zich op de Horecava. Een aantal teamleden werd geïnterviewd door RTV- Noord Holland. Uit de reacties bleek niet alleen hoeveel ze geleerd hadden, ook hoe bezeten ze van het project waren.
Ik citeer: ‘het blijft door je hoofd spelen, tot je in slaap valt’.
En, zo bleek ook uit die reportage: het was een win-winsituatie. De vertegenwoordiger van Van den Ende-entertainment gaf aan dat het investeren in en ontwikkelen van nieuw talent net zo goed belangrijk is voor de bedrijven zèlf.

Er zijn nog altijd bedrijven die het gevoel hebben dat het ze vooral energie en tijd kost, dat het ze weinig oplevert. Daar mogen we het niet bij laten. Ik hoop dat deze bedrijven van de Zuidas hen zullen inspireren. En dat ze inzien dat het loont om die stageplaatsen goed te organiseren.

Om onze kennissamenleving goed te laten draaien hebben we menselijk kapitaal nodig. Creatieve, innovatieve werknemers. Opgeleid aan het wetenschappelijk onderwijs, het hoger beroepsonderwijs en het ROC. En voorbereid op de praktijk door een goede, passende stage. Talent laten groeien is ook in hun belang. En dat van de samenleving.

Dat brengt me bij de vraag: wat betekent TeamStages, en de docusoap TeamsUp, nou voor de onderwijswereld? Daar hoef ik niet lang over na te denken. Heel veel.

In het onderwijs vallen nog steeds teveel leerlingen te vroeg buiten de boot. Het aantal voortijdige schoolverlaters is dit jaar iets gezakt. Maar elke leerling die zonder startbewijs de arbeidsmarkt opgaat, is er natuurlijk nog steeds eentje teveel. Daarom zijn we bezig met het project Aanval op de uitval. Daar trekken we hard aan. OCW, maar ook het Ministerie van Aboutaleb, de scholen en de gemeentes. We willen het aantal over vier jaar halveren. Maar dat kunnen we niet alleen. We hebben het bedrijfsleven daar hard bij nodig.

Daarom vind ik het fantastisch dat mensen uit dat bedrijfsleven, zoals Joop van den Ende (de Nederlandse Bill Gates), ook zelf het voortouw nemen.
Willen meedenken over maatschappelijke thema’s. En daarbij niet denken in problemen, maar in oplossingen. Daarmee investeren ze niet alleen in hun eigen toekomst, maar ook in de toekomst van de samenleving. Het programma TeamsUp laat zien wat een prachtige activiteiten in het beroepsonderwijs plaatsvinden. Met leerlingen zèlf als ambassadeurs. Ik kan me voorstellen dat het ándere jongeren, op het vmbo, op het mbo met namen, inspireert. Laat zien waar ze het voor doen. Volgens mij werkt dat beter dan twintig beleidsnota’s.

Tot slot is het een goed voorbeeld van samenwerking tussen ROC’s en bedrijven. Wat Joop en het ROC Amsterdam op de Zuidas deden, kan navolging krijgen. Dat moet ook. Onderwijsinstellingen en de bedrijven moeten voortdurend met elkaar in gesprek blijven. Om vraag en aanbod scherper op elkaar af te stemmen. Goeie randvoorwaarden te creëren. Het gaat om maatwerk.

Dat is belangrijk. Toen dit programma startte was er nog een groot tekort aan stageplaatsen. Dat is nu een stuk minder. Toch is het voor studenten toerisme, zorg en nog een paar andere, populaire opleidingen, nog steeds lastig om een stageplek te vinden. Ook worden allochtone jongeren nog achtergesteld, bij het toekennen van stages.
Daar gaan we met ons eigen ‘team’ - de onderwijsinstellingen, de bedrijven, de gemeentes en het Rijk - ‘bovenop zitten’. Aanpakken!

Dames en heren, zeer geachte stagiares,

De website wordt zo ontsloten. En de docusoap TeamsUp gaat 17 maart van start. Feestelijke zaken om bij stil te staan. Waar ik tot slot aandacht voor vraag, dat zijn jullie. De stagaires. Aan jullie werd aan het begin van dit project geadviseerd leergierig te zijn. Je best te doen. Om je kans te grijpen. Kortom: om ervoor te gáán.

Dat hebben de meesten van jullie gedaan. Met vallen en opstaan soms, maar het resultaat mag er zijn. Een investering in jezelf, in het groeien van je talent. En een voorbeeld voor anderen. Ambassadeurs, Idols van het beroepsonderwijs in Nederland. Jullie laten zien wat het betekent als je ‘talent laat groeien’. Ik hoop dat heel Nederland dat op televisie zal gaan bekijken!

En feliciteer iedereen die TeamsUp en TeamStages tot een succes heeft gemaakt! En ik hoop dat ook het project zelf verder zal groeien.