Toespraak bij opening hoofdkantoor Rabobank

Minister-president Balkenende heeft een toespraak gehouden bij de opening van 'een van de meest energiezuinige kantoren in Nederland', het hoofdkantoor van Rabobank Westland in De Lier.

Dames en heren,

Ik kom graag in het Westland. Toen ik een inzending las voor de door Rabobank uitgeschreven actie "Hoe Westlands is jouw hart?", besefte ik direct weer waarom dat zo is. Ik citeer even uit de bijdrage van Wim Smit, één van de accountmanagers hier. Hij schreef:

Het Westland is een streek wars van franje en status
Een streek vol van mensen met pit en vuur
Die volharden waar ze mee begonnen zijn en zelden opgeven.

Waar innovatie sterk ontwikkeld is in de tuinbouw
En waar ontwikkelingen elkaar snel opvolgen.

Durf en ondernemingsgeest zijn met de paplepel ingegoten
En vinden hun weg al generaties lang.

Een bedreiging is een kans en we gaan ervoor
Men denkt niet alleen aan eigen belangen maar
heeft ook oog voor de anderen, waar ook ter wereld.

Mooier kan ik het eigenlijk niet zeggen. Westlanders zijn mensen die hun eigen verantwoordelijkheid nemen voor de taak die ze hebben gekregen. Ze lopen niet weg als het even tegenzit. Ze zijn niet bang om hard te werken. Ze kijken om naar een ander. Ze bouwen aan een mooie toekomst, voor zichzelf en voor Nederland. En ze weten met bescheiden middelen ongelofelijk veel voor elkaar te krijgen. Westlanders voldoen kortom volledig aan de nieuwe Balkenende-norm. Een norm waar ik vurig van hoop iedereen in Nederland die verantwoordelijkheid draagt zich eraan zal houden. Niet het eigen belang, maar het gedeelde belang staat voorop. Niet het 'ik' maar het 'samen'.

Dames en heren,

Het zijn lastige tijden. Wat anderhalf jaar geleden begon als een probleem bij Amerikaanse banken, is inmiddels een wereldwijde economische crisis. Een crisis die ook aan Nederland niet voorbij gaat. Steeds meer Nederlanders voelen de economische neergang. Steeds meer mensen maken zich zorgen over het behoud van hun baan, hun inkomen, de waarde van hun huis, hun pensioen, de toekomst van hun kinderen.

Ik begrijp die zorgen heel goed. De afgelopen maanden en weken heb ik veel mensen gesproken. Ik heb in de ogen gekeken van mensen die hun baan verloren hadden, van mensen die collega's noodgedwongen zagen vertrekken, van ondernemers die afscheid moesten nemen van trouwe medewerkers en van OR-leden die daar met pijn in het hart in mee moesten gaan. Ik heb hun onzekerheid, machteloosheid en hun twijfel gezien.

Dit soort ontmoetingen - en het besef dat veel mensen deze gevoelens delen - waren voor mij persoonlijk de afgelopen weken en maanden de drijfveer om keihard te werken aan een pakket maatregelen. Een pakket maatregelen dat de werkgelegenheid en de bedrijvigheid op korte termijn stimuleert. Maar tegelijkertijd een pakket maatregelen dat ervoor zorgt dat op de lange termijn de publieke voorzieningen op peil kunnen blijven.

Het zijn afspraken die geld kosten, maar ook afspraken die vastleggen hoe we de rekening uiteindelijk gaan betalen. De rekening doorschuiven naar volgende generaties is naar mijn vaste overtuiging nooit een optie. Mensen verbonden aan de oude Boerenleenbank begrijpen dat sentiment denk ik als geen ander.

De komende twee jaar stimuleert het Rijk de economie voor 6 miljard euro. Een fors bedrag. Maar daarmee houden we wel jongeren aan het werk. Daarmee versnellen we het onderhoud van wegen en vaarwegen. Daarmee maken we Nederland duurzamer en innovatiever. En daarmee geven we bedrijven meer ruimte om te ondernemen.

Het kabinet zet bewust in op duurzaamheid, innovatie en ondernemerschap. Daar zit onze kracht, daar liggen onze kansen voor de toekomst.

Kansen zijn er ook voor het Westland.

Denk aan de mogelijkheden die de crisis- en herstelwet zal bieden om infrastructurele projecten sneller van de grond te krijgen. Denk aan de liquiditeitsverruiming voor ondernemers. Tijdelijk krijgen ze een maand uitstel voor het afdragen van de btw. Minder administratieve rompslomp en meer geld in kas dus. En denk ook aan de middelen die beschikbaar komen voor duurzame energie.

Duurzaamheid en glastuinbouw horen bij elkaar als het strand en de zee. De ontwikkelingen en innovaties volgen elkaar in een indrukwekkend tempo op. Glastuinders energieslurpers? Vroeger misschien, maar vandaag zeker niet meer. Kijk naar de gesloten kas van BiJo uit 's-Gravenzande. 100.000 vierkante meter kas, maar geen gasaansluiting. Of wat te denken van tomatenkweker A+G van den Bosch uit Bleiswijk. Hij pompt warm water uit diepe aardlagen op om ze na gebruik in de kas weer af te voeren naar dezelfde diepte. Hij bespaart zo 80% op zijn energierekening. Dat is innovatie. Dat is lef hebben. Dat is ondernemerschap.

Over ondernemers gesproken. Het verbaast mij totaal niet dat de zakenvrouw van het jaar 2009 een Westlandse is. Meiny Prins is met haar bedrijf Priva een boegbeeld van Westlandse waarden. Ze bouwde een familiebedrijf uit op basis van realisme en een respectvolle omgang met mens en milieu. Ik begrijp dat mevrouw Prins hier vandaag ook is. Vanaf deze plaats wil ik haar en haar bedrijf van harte feliciteren met de Prix Veuve Clicqout 2009.

Dames en heren,

Pater Gerlacus van den Elsen was de grondlegger van de Boerenleenbanken in het zuiden van Nederland. Zijn streven hierbij was - en ik citeer - 'den woeker te weren, den landman in zijn nood bij te staan, maar ook de spaarzaamheid, naastenliefde, arbeidzaamheid en matigheid bevorderen.'

Het is mooi om te zien dat de Rabobank haar maatschappelijke rol nog steeds langs deze gedachte invult. Midden in de samenleving staan, dat deed deze bank vroeger en dat doet zij nu. Geen wonder dus de groeiende aandacht voor maatschappelijk verantwoord ondernemen bij deze coöperatie. Geen wonder dus dat Rabobank de grootste sponsor blijft. Ook dat is verantwoordelijkheid nemen voor de samenleving.

Rabobank Westland heeft met de bouw van dit prachtige nieuwe hoofdkantoor zeker ook haar steentje bijgedragen aan de samenleving.

Het is een van de meest energiezuinige kantoren in Nederland. Dat is iets om trots op te zijn.
Het is een transparant en open gebouw. Elementen die ik wel meer zou willen zien in de bankwereld.
En het is een gebouw met een vorm die in het oog springt. Het is de Nederlandse 'Oval Office'. En dat gewoon in De Lier, wat wil je nog meer!

Maar eerlijk is eerlijk; het is niet allemaal hosanna. Al dat glas is natuurlijk leuk en aardig, maar teveel transparantie kan ook tot pijnlijke toestanden leiden. Dat kunnen de drie medewerkers die tijdens de Nieuwsjaarsreceptie op 2 januari tegen een glazen deur opbotsten beamen. Gelukkig zijn er snel strips op de glazen deuren geplaatst die dit soort ongevallen in de toekomst moeten voorkomen.

Dames en heren,

Ik wil Rabobank Westland complimenteren met de bouw van dit innovatieve, duurzame en bijzondere kantoor.

De medewerkers van deze bank wil ik van harte feliciteren met een inspirerende werkomgeving. Een omgeving die aanspoort tot samenwerken en daar wordt iedereen denk ik beter van.

En de tuinders van het Westland? Die wens ik een bank toe die begrijpt dat investeren en innoveren de beste manier is om deze magere economische jaren het hoofd te bieden.

Dank u wel.