Toespraak minister-president Rutte bij 80-jarige herdenking D-Day

Toespraak | 06-06-2024

Dank u wel burgemeester Bastide.
Ik kan me voorstellen dat u op een dag als vandaag ongelooflijk trots bent burgemeester van Arromanches te zijn.
En dat is volledig terecht.

Arromanches laat zien hoe een kleine gemeente een grote rol kan spelen. 
Een historische rol, die begon op die ene dag, 6 juni 1944 …

Het is de reden dat we hier vandaag zijn. 
Om te herdenken wat hier is gebeurd.
Om stil te staan bij de moed van duizenden en duizenden militairen.
En het enorme offer dat zovelen van hen hebben gebracht.
En te realiseren dat het kleine Arromanches een essentieel onderdeel uitmaakt van die hele grote oorlog.
Hier, in dit gebied, werd de koers van de Tweede Wereldoorlog definitief verlegd naar die van vrijheid voor Europa.
En dus ook voor Nederland. 

Dat dit zo is, is bovenal de verdienste van de militairen die vandaag, 80 jaar geleden, de Normandische kust bereikten. 
Of, zoals Rudi Hemmes, soldaat van de verkenningsafdeling van de Prinses Irene Brigade het zei: Het waren de Engelsen, de Canadezen en de Amerikanen die de eerste twee maanden alle, maar dan ook alle kolen uit het vuur hebben gesleept.
Helemaal waar.

Het succes van elke grote operatie, zit in al die kleine deeloperaties. 

Tegelijkertijd weet iedere militair strateeg: het succes van elke grote operatie, zit in al die kleine deeloperaties. 
In kleine radertjes, die op precies het goede moment in elkaar grijpen.
Op 6 juni 1944 leverde Nederland een aantal van die radertjes.
Met boten, vliegtuigen en bemanning om de geallieerde landingsschepen te beschermen. 
Om mee te vechten en oorlogsmaterieel te slepen.
Maar ook door een oude kruiser tot zinken te brengen, die met zijn ondergang een golfbreker werd om de kunstmatige haven in Arromanches te beschermen.

Twee maanden na de invasie is het ook in Arromanches dat de Nederlandse Prinses Irene Brigade voet aan wal zet en terechtkomt in een gebied dat door de Britten veelzeggend Hellfire Corner wordt genoemd.
Ton Herbrink, pelotonscommandant van één van de gevechtsgroepen van de Brigade, vertelde daarover: Toen ik bij de Britse majoor kwam om het terrein over te nemen, zei hij: “how many men are you going to put in?”
“Thirty”, zei ik.
“May God help you, my boy!”

Dames en heren, ik hoef u niet te vertellen hoe de maanden erna verliepen.
Hoe intensief de strijd was.
Hoeveel soldaten het ultieme offer brachten.
En hoe deze zwaar bevochten overwinning uiteindelijk leidde tot een vrij Europa.
U kent de geschiedenis.   

En als we die vandaag herdenken, laten we dan ook stilstaan bij de les die we kunnen leren van wat hier toen gebeurde.
Door uit te zoomen van al die onvoorstelbare, individuele verhalen, naar wat ze in samenhang brachten: vrede, vrijheid en veiligheid.
Dat kon alleen gebeuren, doordat iedereen bereid was naar vermogen bij te dragen.

D-Day is voor mij het symbool van wat er mogelijk is als we onze krachten bundelen. 
Van wat kan, als we samen opkomen voor wat voor ons van waarde is.

D-Day is voor mij het symbool van wat er mogelijk is als we onze krachten bundelen. 
Van wat kan, als we samen opkomen voor wat voor ons van waarde is.
En ik zou graag willen zeggen dat wat we hier in Arromanches leerden, uitsluitend in de geschiedenis thuishoort.
Maar helaas weten we dat dit niet zo is.
Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog hebben Nederlandse militairen zich in verschillende missies ingezet voor vrede en veiligheid op tal van plekken in de wereld.
Hebben zij hun eigen leven op het spel gezet voor de vrijheid van anderen.
Ik ben er trots op dat een aantal van u hier vandaag aanwezig is; houders van het Draaginsigne Gewonden.
Uw inzet is voor de meeste mensen niet eens voor te stellen, laat staan te evenaren.  

Opnieuw zullen we samen moeten optrekken om vrede te bereiken.

Helaas zijn de lessen van Arromanches op dit moment actueler dan ooit.
Omdat alles waar onze troepen toen voor streden, in Europa nu opnieuw onder druk staat.
Ook nu komt het er weer op aan. 
En opnieuw zullen we samen moeten optrekken om vrede te bereiken.

Het is voor mij het verhaal van Europa.
Een verhaal dat hier, in Arromanches,  80 jaar geleden zijn zwaartepunt kreeg.
En juist daarom is het zo belangrijk dat we stil blijven staan bij wat hier is gebeurd.
Om te herdenken.
Om te eren.
Maar ook om te leren.
Dat de strijd voor vrede, vrijheid en veiligheid nooit afgelopen is.
Dat we altijd alert moeten blijven op wat er kan gebeuren als we onachtzaam zijn.
Maar ook: dat wie zich inzet voor het goede, erop kan rekenen dat anderen zich zullen aansluiten. 
Toen, en nu.
Sta mij toe een paar woorden in het Nederlands te zeggen tegen de jonge mannen en vrouwen die momenteel dienen in de Nederlandse krijgsmacht en die hier vandaag aanwezig zijn. 

Mannen en vrouwen, juist nu, tachtig jaar na het begin van de bevrijding van Europa, juist nu er aan de grenzen van ons continent weer gevochten wordt, hebben jullie besloten dienst te nemen in de Nederlandse krijgsmacht om onze vrijheid te verdedigen. 
En die van onze bondgenoten. 
Nederland is jullie daar dankbaar voor.

Dank u wel.