DSA: extra verantwoordelijkheden gelden nu voor alle digitale diensten
De Europese Digital Services Act (DSA) geldt vanaf zaterdag 17 februari 2024 voor alle onlinemarktplaatsen, sociale netwerken, zoekmachines, cloudaanbieders, online reis- en accommodatieplatforms, internetproviders en platforms om content te delen, zoals videoplatforms. In navolging van de 19 allergrootste platforms, die vanaf augustus 2023 al moeten voldoen aan (de strengste verplichtingen van) de DSA, moeten ook andere digitale diensten nu grondrechten van gebruikers beter beschermen, online misleiding en illegale informatie aanpakken en een gelijk speelveld realiseren voor gebruikers.
Onlinemarktplaatsen moeten bijvoorbeeld meer informatie inwinnen én publiceren over de bedrijven (handelaren) op hun platform. Dit moet helpen om malafide handelaren te ontmoedigen en te identificeren, neemt oneerlijke concurrentie weg en maakt het makkelijker om als consument je recht te halen. Ook moeten digitale diensten onder andere de regels voor het verwijderen van informatie of gebruikersaccounts uitgebreider uitleggen aan gebruikers. Zij moeten bovendien makkelijk toegankelijke en gebruikersvriendelijke klachtenprocedures hebben voor gebruikers.
Aanpak van onwenselijke gepersonaliseerde advertenties en desinformatie
Via de DSA wordt het online platforms verboden om nog langer advertenties te personaliseren op grond van bijvoorbeeld geloofsovertuiging of seksuele geaardheid. Minderjarigen zijn straks bovendien extra beschermd tegen gepersonaliseerde advertenties. Dat moet eraan bijdragen dat ze geen ongepaste reclame te zien krijgen.
Vanaf februari 2024 moeten ook meer Nederlandse partijen als Marktplaats.nl, Bol.com en Catawiki aan de DSA voldoen.
19 allergrootste platforms
De 19 allergrootste online platforms en zoekmachines moeten sinds augustus 2023 al voldoen aan de DSA. Zij moeten bijvoorbeeld illegale inhoud en desinformatie gericht aanpakken, hun aanbevelingssystemen aanpassen en transparant zijn over online reclame via hun platforms. Het gaat om onder andere Apple, Google, Meta (Facebook en Instagram), X (voorheen Twitter), maar ook om de platforms AliExpress, Booking.com en Snapchat. Deze laatste drie opereren (juridisch) vanuit Nederland in Europa.
Toezicht
De Europese Commissie houdt primair toezicht op naleving van de DSA door de 19 grootste online platformen en zoekmachines. De lidstaten zijn verantwoordelijk voor het toezicht op de overige online diensten. In Nederland zijn de ACM en de AP de beoogde toezichthouders hiervoor.
Het wetsvoorstel dat dat regelt wordt op korte termijn aangeboden aan de Tweede Kamer. Vooruitlopend daarop, is de ACM deze week bij ministerieel besluit alvast aangewezen als zogenoemde digitaledienstencoördinator. Dit stelt de ACM in staat om een aantal taken onder de DSA alvast te verrichten. Het betreft onder meer deelname aan de digitaledienstenraad, het Europese samenwerkingsverband van toezichthouders.