Nederlands Comité voor Ondernemerschap presenteert ‘Staat van het mkb 2023 – Vertrouwen op ondernemerschap’

Het Nederlands Comité voor Ondernemerschap heeft vandaag het jaarbericht ‘Staat van het mkb 2023 – Vertrouwen op ondernemerschap’ gepresenteerd. Minister Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat ontving het jaarbericht tijdens een werkbezoek aan Oomen Opslag en Verhuizers in Katwijk, samen met het regionale samenwerkingsnetwerk Economie071. Tijdens dit bezoek nam de minister ook de ‘Actieagenda mkb-dienstverlening 2024-2026’ in ontvangst, een gezamenlijk programma van ministerie EZK, gemeenten (G40), VNG, provincies (IPO), KVK, RVO, ROM’s en MKB-Nederland.

Actieagenda mkb-dienstverlening

De Actieagenda komt voort uit het advies ‘Dienstbare Dienstverlening’ van het Nederlands Comité voor Ondernemerschap en sluit aan op het kabinetsprogramma ‘Werk aan Uitvoering’ (WaU). Het doel is om de publieke dienstverlening van de overheid beter af te stemmen op de verwachtingen en behoeften van ondernemers. De Actieagenda richt zich zowel op korte-termijnacties als op structurele versterking van de ondernemersdienstverlening, met een focus op het brede mkb. Zes ‘kansenkaarten’ vormen de basis, waaronder het bloeien van ondernemersgemeenschappen, vraaggerichte ondersteuning aan het mkb, en het benutten van data voor samenwerking en vernieuwing.

Micky Adriaansens, minister van Economische Zaken en Klimaat:

“Ik ben blij dat er stappen worden ondernomen om de dienstverlening van de overheid aan ondernemers te verbeteren. De Actieagenda, gesteund door gemeenten, provincies, KVK, RVO, ROM’s en MKB-Nederland, is een noodzakelijke stap om de uitdagingen in de vernieuwing van de economie aan te pakken. Een sterke economie vereist een sterk mkb en een overheid die nauwer aansluit bij de behoeften van ondernemers. Vertrouwen in ondernemerschap, het bieden van meer ruimte aan ondernemers en een betere afstemming op de praktijk zijn van essentieel belang. Het Jaarbericht van het Comité voor Ondernemerschap biedt daar weer inzichten in. De samenwerking tussen overheid, ondernemers en onderwijs in Economie071 heeft indruk op me gemaakt. Het Jaarbericht van het Comité bevat eveneens inspirerende voorbeelden. Er is ruimte voor aanzienlijke verbeteringen. Als Rijk en regio zetten we ons in om deze verbeteringen te realiseren via de Actieagenda mkb-dienstverlening.”

Rob Schouten, kwartiermaker dienstverlening mkb:

“Uit recent onderzoek blijkt dat vier op de tien bedrijven in het mkb te weinig verandervermogen heeft om de transitie te maken naar een duurzame en inclusieve economie. Ondernemers kunnen elkaar inspireren en leren van goede voorbeelden. De overheid kan stimuleren en prikkelen. Duidelijk en dienstbaar inspelen op de behoeften van ondernemers. Als één overheid samenwerken. Dat gaat allemaal niet vanzelf. Goed dat dat besef er is. En nu aan de slag.”

Yvonne Salvino, wethouder Sittard-Geleen:

“De Actieagenda werkt vraaggericht en zet daarmee de behoefte van de mkb-ondernemer centraal. Dat is essentieel. We willen in drie jaar tijd in 40 regio’s rond de grote en middelgrote steden de ondernemers beter bedienen. Dat is een forse ambitie, zo’n 2.500 mkb’ers per regio. We beginnen in 6 regio’s met pilots, onder andere rond Sittard-Geleen. Samen gaan we leren, resultaten boeken, doorpakken en in steeds meer regio’s toepassen.”

‘Staat van het mkb 2023’: Kracht van samenwerken in netwerken

Het Jaarbericht Staat van het mkb 2023 benadrukt de kracht van samenwerking in lokale en regionale netwerken. Reportages van netwerkinitiatieven tonen de impact van samenwerking tussen ondernemers, brancheverenigingen en MKB-Nederland. Essays van Kim Putters, voorzitter van de Sociaal-Economische Raad (SER), en hoogleraren gespecialiseerd in netwerken bieden diepgaande inzichten. Het belang van samenwerken en kennisdelen in netwerken wordt onderstreept voor kleinere mkb-ondernemers, die vaak weinig tijd hebben maar via lokale en regionale verenigingen en netwerken cruciale kennis en contacten kunnen opdoen.

Jacques van den Broek, voorzitter van het Comité: “Bedrijvigheid is nodig voor de grote transities van verduurzaming en digitalisering. En bedrijvigheid biedt kansen: productievere mkb-bedrijven zorgen voor meer toegevoegde waarde en meer welvaart. We mogen van ondernemers verwachten dat ze hun verantwoordelijkheid nemen. En van de overheid dat die aansluit op de kracht van ondernemerschap en samenwerking. Daarvoor is zowel ruimte als regie nodig.”

Jacco Vonhof, voorzitter van MKB-Nederland, stelt in het interview met hem: “We zijn een low trust society geworden. En dat is jammer. De overheid is te voorzichtig geworden en wil met wet- en regelgeving elk risico uitbannen. Uitgangspunt is niet de grote meerderheid die het goed doet, maar de paar slechteriken die het fout doen. We moeten weer terug naar high trust. En ja, ook naar high penalty, als de regels die we hebben afgesproken echt met voeten worden getreden.”

Sterk mkb

Een sterk, gezond, en wendbaar mkb is belangrijk voor de vernieuwing van de economie. SER-voorzitter Kim Putters benadrukt in zijn essay de waarde van de Nederlandse overlegeconomie en de "menselijke maat" in deze roerige tijden. Het Jaarbericht toont CBS-cijfers die trends in het mkb belichten, waaronder een stijging van het aantal faillissementen en uitdagingen in personeelswerving. Volgens het Comité blijft het nuttig en nodig om de ontwikkelingen in het mkb nauwlettend te volgen. In 2014 verscheen het eerste Jaarbericht ‘Staat van het mkb’. Het Comité roept de minister van EZK op de data- en kennisinfrastructuur verder te versterken, zodat er beter inzicht ontstaat in de ontwikkelingen die relevant zijn voor het mkb.

Het jaarbericht van het Comité voor Ondernemerschap is te lezen op https://www.staatvanhetmkb.nl/jaarbericht.