Toespraak minister-president bij benoeming Jack Keijzer tot Ridder in Orde Oranje-Nassau

Toespraak | 07-10-2023

Beste Jack,

Als minister-president heb ik veel ontmoetingen.
Die zijn vaak mooi, soms spannend, en af en toe zijn ze vooral indrukwekkend.
Onze ontmoetingen vallen in die laatste categorie.

Ik zal je eerlijk zeggen: ik zag er de eerste keer, bij de jaarlijkse Dag Herdenken Geweldslachtoffers, een beetje tegenop.
Wat moet je zeggen tegen iemand die het ergste heeft meegemaakt dat je kunt bedenken?
Welke woorden kies je, als het zo gevoelig ligt en je bang bent met iedere lettergreep nog meer leed toe te brengen?

Mijn zorgen bleken niet nodig.
Want al bij die eerste ontmoeting zag ik: hier staat een man met een missie.
En veel meer dan mijn woorden, zijn het jouw woorden die ertoe doen.
En dat bedoel ik heel letterlijk.
Hoe bijzonder is het, dat juist jijzelf de kracht van woorden kende na de onvoorstelbare ramp die jullie gezin overkwam.
De dood van Pascal liet iedereen in jullie omgeving sprakeloos achter.
Maar jij besloot dat jouw woorden, voortaan jouw daden zouden zijn.

Onvermoeibaar vertelde je op scholen, in verenigingszaaltjes, kerken en gevangenissen over Pascal.
Later ook over Remy.
Over wat hen is overkomen.
Over hoe dat kon gebeuren.
En over hoe dat helaas nog steeds gebeurt.

Anderen aan het denken zetten, zonder oordeel.
Dat was steeds je doel.
En als je ook maar één persoon zou kunnen behoeden voor fouten, zou het overlijden van Pascal en Remy niet voor niets zijn geweest.
Want wie een mens redt, redt de mensheid.

We weten niet hoeveel jongeren jij met je woorden net dat zetje hebt gegeven op het juiste pad te blijven.
We weten niet hoeveel ouders daarmee jullie lot bespaard is gebleven.
Maar wat we wel weten, is dat jij voor heel veel mensen, voor heel veel lotgenoten, het verschil hebt gemaakt.
Het is de reden dat we hier vandaag zijn.
Om stil te staan bij jouw afscheid als voorzitter van de Federatie Nabestaanden Geweldslachtoffers.

Iedereen houdt van Jack, zei Rien Verbiest, die vandaag zelf ook afscheid neemt, laatst op tv.
En mijn collega Franc Weerwind zei in hetzelfde programma: Jack biedt mensen een warme mantel, hij brengt ze bij elkaar.
Uit het feit dat hier zoveel mensen aanwezig zijn kunnen we alleen maar concluderen dat zij gelijk hebben.
En Jack, ik kan me dat goed voorstellen.
Als geen ander wist je de verhalen en gevoelens van nabestaanden te vertalen naar de bestuurstafel.
Ook daar liet je weten dat voor nabestaanden van geweldsslachtoffers, woorden hetzelfde als daden zijn.

Zelf voelde je hoe zwaar dit belang weegt, toen jullie zoon Remy niet mocht spreken in het proces tegen de moordenaars van zijn broer.
Remy wilde zijn stem laten horen.
Hij wilde vertellen, over zijn broer.
Over hoe de veilige wereld van zijn gezin compleet aan scherven lag door de zinloze woede van twee mannen van wie hij nog nooit gehoord had.
En hij wilde dat de wereld het zou horen.

Wat Remy niet kon, kunnen anderen nu wel.
Sinds 2012 mag er meer dan één nabestaande spreken in de rechtszaal.
Een mijlpaal die voor een groot deel jullie verdienste is.
Van Remy.
En van jou.
Sinds 2012 kunnen nabestaanden hun stem gebruiken om te vertellen, namens al die slachtoffers die dat niet meer kunnen.
Zij kunnen met hun woorden recht doen, aan mensen van wie rechten zo ernstig geschonden zijn.
Dankzij Jack.
Dankzij jou.
Dankzij de man die zijn stem vond, toen de stilte oorverdovend leek.
Het is voor mij het zoveelste bewijs dat mensen tot het onmogelijke in staat blijken, als zij voor het onmogelijke worden geplaatst.

Jack, jouw woorden zijn jouw daden.
Maar ze hebben ook anderen aangespoord tot daden.
En ik ben blij dat ik over mag gaan tot één daarvan.
Het heeft Zijne Majesteit de Koning namelijk behaagd om je te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau.
Ik wil je graag vragen naar voren te komen, ongetwijfeld onder groot applaus, zodat ik je de welverdiende versierselen die bij deze onderscheiding horen,  kan opspelden.