Nederlands bewustzijn online veiligheid verbetert, maar nog niet voldoende
De aandacht en actiebereidheid bij Nederlandse bedrijven en consumenten voor digitale veiligheid neemt opnieuw iets toe. Dat blijkt uit Alert Online 2023, het jaarlijkse onderzoek naar cyberbewustzijn in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK). Volgens minister Micky Adriaansens (EZK) kunnen we echter niet achterover leunen. Meer alertheid en gerichte maatregelen vanuit ondernemers en consumenten met steun van de overheid, zijn noodzakelijk voor veilig digitaal zaken doen.
Net als in 2022 vindt driekwart van de Nederlanders hun eigen kennis over online risico’s als phishing, hacken en malware redelijk tot goed. Maar nog altijd meer dan twee derde van de Nederlandse consumenten en 59% van de bedrijfsmedewerkers doet geen melding of aangifte van cyberaanvallen of -criminaliteit. En één op de vijf kleine mkb’ers (was 25% in 2022) onderneemt nog altijd in het geheel geen acties om digitaal veilig te zijn.
Minister Micky Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat): “Het is goed om te zien dat meer Nederlanders kennis krijgen over cyberrisico’s. Denk aan veiliger inloggen op systemen of het updaten van apparaten. De overheid zit ook niet stil. Zo ben ik met mijn Europese collega’s bijvoorbeeld bezig met de Cyber Resillience Act, die eisen stelt waarmee apparaten digitaal veiliger worden: oftewel security by design.”
De minister vervolgt: “Op voldoende bewustzijn kun je niet vaak genoeg wijzen. Dus ik roep opnieuw iedereen op om ook vaker online risico’s te melden en alle bedrijven om digitale veiligheid onderdeel te maken van hun bedrijfsvoering. En benut de hulp die we daarbij aanbieden zoals via de subsidieregeling Mijn Cyberweerbare Zaak van het Digital Trust Center.”
Nederlanders blijven phishing het vaakst tegenkomen
Phishing blijft nog altijd de meest voorkomende vorm van cybercrime (21%) waarmee Nederlanders te maken krijgen. Bijna alle vormen van cybercrime zijn voor een meerderheid van de mensen bekend. Alleen social engineering blijft vaak nog achter qua bekendheid. Dit zijn in feite digitale babbeltrucs gericht op het verkrijgen van vertrouwelijke of geheime informatie. Bijvoorbeeld een crimineel die zich heimelijk voordoet als helpdeskmedewerker en de nieuwsgierigheid van een slachtoffer te wekt.
Bij de onderzochte bedrijven geven ICT-verantwoordelijken aan zich vooral zich zorgen maken om het gevaar van een datalek (24% maakt zich hierover grote tot zeer grote zorgen). ICT-verantwoordelijken maken zich bovendien meer zorgen over online veiligheid dan voorheen, maar hebben daarbij ook vaker het gevoel dat dit melden/aangifte doen weinig zin heeft (25%). Inmiddels blokkeert een derde van de grote bedrijven bij medewerkers de toegang tot bepaalde sociale media om de digitale veiligheid te vergroten.
Het volledige onderzoek Alert Online 2023 onder bijna 1.100 Nederlanders en meer dan 1.000 ICT-medewerkers en verantwoordelijken in het bedrijfsleven, uitgevoerd door I&O Research in opdracht van het ministerie van EZK, is hier te lezen. Alert Online is een partnernetwerk dat zich tijdens de Europese cybersecuritymaand in oktober richt op de digitale weerbaarheid en -veiligheid van bedrijven, overheden en consumenten in Nederland. In Nederland worden door al deze partners diverse activiteiten georganiseerd op het gebied van bijvoorbeeld bewustwording.
De vijf basisprincipes van veilig digitaal ondernemen
Het Digital Trust Center heeft de vijf basisprincipes van veilig digitaal ondernemen opgesteld om ondernemers te helpen de basisbeveiliging in te laten stellen. Ondernemers die deze basisprincipes opvolgen, vergroten hun weerbaarheid tegen cyberrisico's die de bedrijfsvoering kunnen verstoren. De basisprincipes zijn: inventariseer kwetsbaarheden, kies veilige instellingen, voer updates uit, beperk toegang en voorkom virussen en andere malware.