Europees akkoord over beter werkende data-economie

Het gebruik van digitale gegevens is onmisbaar in de economie en maatschappij. Grensoverschrijdende regelgeving die zorgt voor een betere verdeling van de grote waarde van data, is daarom essentieel voor bedrijven en consumenten. De EU Data Act is een belangrijke stap om de data-economie als geheel beter te laten werken. Lidstaten hebben vandaag hun steun uitgesproken voor het voorlopig politiek akkoord dat de Raad eerder met het Europees Parlement bereikte.

De Data Act gaat ervoor zorgen dat je in de gehele EU bijvoorbeeld grip op je eigen gegevens houdt zodat je deze gegevens op de door jou gewenste manier kan gebruiken. Zo komen er regels in de EU over wie er toegang heeft tot en gebruik mag maken van data uit slimme apparaten. Hierdoor krijgen consumenten en bedrijven meer zeggenschap. Ook kunnen ze makkelijker overstappen tussen clouddiensten en diensten van verschillende cloudaanbieders met elkaar verbinden. Voor deze beide belangrijke onderdelen van de Data Act heeft Nederland zich tijdens de onderhandelingen ingezet.

Minister Micky Adriaansens (EZK): “Deze regelgeving maakt het straks mogelijk dat consumenten en bedrijven toegang krijgen tot de gegevens die ontstaan door hun gebruik van digitaal verbonden apparaten. Denk daarbij aan auto’s, huishoudelijke apparaten en industriële machines. Dit is nu vaak nog voorbehouden aan fabrikanten en dienstenaanbieders. Je kunt dus niet over je eigen gegevens beschikken of deze naar eigen inzicht delen. Ik wil dat wel mogelijk maken, net als voldoende concurrentie tussen bedrijven en meer ruimte voor innovatie. Een goed werkende en eerlijke data-economie kan niet zonder nieuwe standaarden.

Spelregels voor delen van data

De EU Data Act legt ook spelregels vast voor het delen van data. Zoals een redelijke vergoeding aan bedrijven voor het beschikbaar stellen van data, goede geschillenbeslechting en de aanpak van eventuele oneerlijke contractvoorwaarden.

Bij het verbeteren van de data-economie werkt het ministerie van EZK samen met zowel het bedrijfsleven als betrokken organisaties binnen onder andere het centre of excellence voor datadelen en cloud en de Nederlandse AI Coalitie. Hierbij wordt naast wetgeving ook breder ingezet op bijvoorbeeld het stimuleren van datadelen in de praktijk. Het EU-akkoord moet hierna nog voor instemming worden voorgelegd aan de EU-lidstaten en het Europees Parlement. De EU Data Act kan dan vanaf medio 2025 gaan gelden.