Kabinet en brancheorganisaties bestrijden samen de schijnzelfstandigheid in de zorg

Minister Helder (Langdurige Zorg en Sport), minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid), staatssecretaris Van Rij (Fiscaliteit en Belastingdienst) en zes brancheorganisaties in de zorg (ActiZ, Zorgthuisnl, VGN, de Nederlandse GGZ, NVZ en NFU) hebben vandaag een samenwerkingsverklaring getekend om schijnzelfstandigheid in de zorg een halt toe te roepen.  De partijen onderschrijven hiermee het gemeenschappelijke belang en willen verantwoordelijkheid nemen.

Het aantal zzp’ers in de zorg is al jaren aan het stijgen. Er is binnen de gehele sector zorg en welzijn behoefte aan duidelijkheid over wat wel en niet kan buiten regulier dienstverband. Daarom ontwikkelen brancheorganisaties een beheersingsmodel Zorg om schijnzelfstandigheid in de zorg aan te pakken. Onderdeel hiervan is een uit te werken fiscaal kader ZZP Zorg. Het doel van de brancheorganisaties is aan zorgorganisaties duidelijk maken wat de rechten en plichten zijn bij de inhuur van zzp’ers in de zorg. Om hierop toe te zien heeft het kabinet besloten het toezicht en de handhaving te versterken en te verbeteren en het zogenoemde handhavingsmoratorium per 2025 op te heffen.

Dit beheersingsmodel moet voorkomen dat werknemers ontslag nemen om vervolgens in dezelfde rol terug te keren, maar dan met het etiket “zelfstandige”. Zelfstandigheid moet blijken uit de feitelijke uitvoering van de werkzaamheden. De samenwerking tussen de ministeries en de brancheorganisaties beoogt schijnzelfstandigheid te voorkomen. Het model treedt vanaf 1 januari 2024 in werking.

Minister Helder: “We hebben iedereen in de zorg nodig, ook zzp’ers. Maar te veel zzp’ers in de zorg zorgen voor discontinuïteit. Mede daarom wil ik mij samen met mijn collega’s inzetten op het tegengaan van schijnzelfstandigheid in de zorg. Het is belangrijk dat we met de brancheorganisaties deze stap zetten met de ontwikkeling van een beheersingsmodel.”

Minister Van Gennip: “We willen oneerlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden voorkomen, werkenden goed beschermen en ons solidaire sociale vangnet behouden. Daarom werken we in het kabinet aan een gelijker speelveld voor alle werkenden, het verduidelijken van het verschil tussen werknemers en zzp’ers en verbetering van de handhaving op schijnzelfstandigheid. Deze afspraak in de zorg past daar heel goed bij.”

Staatssecretaris Van Rij: “Nu het einde van het handhavingsmoratorium in zicht is, wordt er hard gewerkt aan wettelijke maatregelen om de balans tussen werknemers en zelfstandigen te herstellen. Het is goed dat de zorgbranche nu zelf de handen ineenslaat om hierin samen te werken met de Belastingdienst en de betrokken departementen.”

Samenwerken

De betrokken departementen, de brancheorganisaties en de Belastingdienst blijven overleggen om het beheersingsmodel Zorg verder te concretiseren.

De samenwerking tussen de Belastingdienst en de brancheorganisaties maakt het mogelijk om geanonimiseerde praktijkervaringen met elkaar te delen. Dit kan leiden tot aanpassingen in het beheersingsmodel Zorg inclusief het Fiscaal Kader ZZP Zorg waardoor dit uiteindelijk doeltreffender is.

De Belastingdienst houdt binnen de handhaving rekening met het gebruik van het beheersingsmodel Zorg inclusief het Fiscaal kader ZZP Zorg.

Eerste stap

Deze aanpak in de sector zorg en welzijn is de eerste stap in het aanpakken van schijnzelfstandigheid door het kabinet. Verdere stappen in andere sectoren zullen volgen.