Kabinet zet in op behoud productie medisch isotopen voor patiënten in Nederland
Het kabinet heeft besloten om de komende jaren geld te reserveren voor de bouw van een nieuwe kernreactor (PALLAS) in het Noord-Hollandse Petten. De huidige reactor in Petten (Hoge Flux Reactor, HFR) is inmiddels zestig jaar oud en is aan vervanging toe. De HFR is van groot belang voor veel patiënten met vaak levensbedreigende ziekten, zoals kanker en hart- en vaatziekten. Deze patiënten zijn voor hun behandeling en diagnose afhankelijk van medische isotopen die in Petten worden geproduceerd. Met de bouw van een nieuwe reactor kunnen patiënten weer vele tientallen jaren geholpen worden.
Medische isotopen worden nu nog vooral gebruikt bij het stellen van diagnoses van ziekten. In de komende jaren gaat het steeds vaker om het behandelen van verschillende vormen van kanker met substantieel minder bijwerkingen dan de huidige therapieën. Dat is een belangrijke doorbraak, ook voor patiënten die nu nog helemaal geen perspectief op een effectieve behandeling hebben. De gecombineerde inzet van diagnose en therapie, zorgt bovendien voor een doelmatigere (of: meer kosteneffectieve) inzet van geneesmiddelen.
Tegelijkertijd zijn deze innovatieve middelen, door de nucleaire aard en de benodigde omvang van de investeringen, kwetsbaar voor marktmanipulatie en monopolievorming. Dit kan leiden tot beschikbaarheidsproblemen en excessieve prijzen op de langere termijn. Met het reserveren van geld voor de bouw van PALLAS houdt het kabinet deze belangrijke nucleaire middelen beschikbaar voor de patiënt.
Minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS): “Het welzijn van patiënten staat bij mij altijd voorop, Ik zie dat PALLAS hier een belangrijke bijdrage aan kan leveren. Door de inzet van medische isotopen kan diagnose en behandeling van ziekten veel gerichter en met minder schade voor de patiënt plaatsvinden. Met een investering in PALLAS wil ik richting geven aan deze veelbelovende ontwikkelingen voor de patiënt, waarbij maatschappelijke behoeften en commerciële belangen wat mij betreft hand in hand gaan. Daarnaast houden we met PALLAS de productie in eigen hand, wat ons minder afhankelijk maakt van het buitenland. Uiteindelijk merken we dat ook in de portemonnee.”
Voorzieningszekerheid
De HFR is uniek, want het is wereldwijd een van de weinige leveranciers van specifieke medische isotopen. Niet alleen voor Nederlandse patiënten is nieuwbouw daarom van belang, maar voor patiënten van over de hele wereld. Petten levert nu dagelijks voor 30.000 patiënten wereldwijd isotopen. Met de reservering voor de bouw van een nieuwe reactor wordt de voorzieningszekerheid voor vele tientallen jaren gegarandeerd en kunnen Nederland en Europa hierin zelfvoorzienend blijven.
Kennis en werkgelegenheid
Omdat de productie in eigen land blijft, is de nieuwe reactor ook gunstig voor hoogwaardige werkgelegenheid en behoud van nucleaire kennis in Nederland. Daarnaast zorgt PALLAS voor nauwe samenwerking met kennisinstellingen en ziekenhuizen, om de academische ontwikkeling van isotopen te versterken. Ook daarvan profiteert uiteindelijk de patiënt.
Vervolg
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport reserveert voor het project dit jaar 30 miljoen euro en vanaf volgend jaar 129 miljoen euro per jaar. Het kabinet zal naar verwachting in het voorjaar van 2023 een definitief besluit nemen over het PALLAS-project en de resterende investeringskosten.