Groen licht voor versnellingsplannen, PAS-melders sneller een nieuwe vergunning
Het kabinet heeft vandaag groen licht gegeven voor 45 versnellingsvoorstellen van provincies om stikstof te reduceren en de kwaliteit van natuur en water te verbeteren. Het Rijk maakt hiervoor 504 miljoen euro vrij. De provinciale plannen bevatten ook voorstellen waarmee de zogenoemde PAS-melders mogelijk sneller een nieuwe vergunning kunnen krijgen. Het kabinet gaat daar met provincies mee aan de slag en trekt daar nu 250 miljoen euro voor uit. Dat schrijven de ministers Van der Wal (Natuur en stikstof) en Staghouwer (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) vandaag in een brief aan de Tweede Kamer.
Met de versnellingsplannen moeten de zogeheten gebiedsprocessen sneller kunnen starten. In de gebiedsprocessen werken de rijksoverheid en andere overheden, bedrijven en organisaties samen aan oplossingen om in een specifiek gebied de natuur te versterken. Bijvoorbeeld door de waterkwaliteit te verbeteren, aan de slag te gaan met de klimaatopgave, positief bij te dragen aan het klimaat, een ommekeer van het voedselproductiesysteem te realiseren en de natuur te versterken. Reductie van stikstofneerslag in Natura 2000-gebieden maakt deel uit van deze integrale acties in de gebieden. Voor de gebiedsaanpak heeft het kabinet 24,3 miljard euro beschikbaar gesteld, bovenop bestaande middelen die er voor de structurele aanpak stikstof al waren (7 miljard euro). Uiterlijk in juli 2023 moeten de plannen af zijn en kan de uitvoering beginnen. Vooruitlopend op juli 2023 had minister Van der Wal de provincies dit voorjaar gevraagd om te komen met versnellingsvoorstellen. Provincies, waterschappen en terreinbeheerders konden deze voorstellen doen als er in gebieden al plannen waren om stikstof terug te dringen, al dan niet in combinatie met plannen voor klimaat, waterkwaliteit en biodiversiteit. Het kabinet heeft de versnellingsvoorstellen getoetst op onder meer doelmatigheid en draagvlak. Nu komt er 504 miljoen euro uit het transitiefonds landelijke gebied eerder beschikbaar zodat provincies versneld aan de slag kunnen met deze plannen.
Sneller vergunning voor PAS-melders
Een aantal versnellingsvoorstellen van de provincies bevatten voorstellen die het mogelijk maken om PAS-melders versneld van een vergunning te voorzien. Daar trekt het kabinet 250 miljoen euro voor uit. PAS-melders zijn ondernemers die tussen 2015 en 2019 ten onrechte een vergunning hebben gekregen op basis van een schatting van de stikstofbelasting van hun bedrijf op de natuur. Vergunningen werden destijds verleend via het voormalige Programma Aanpak Stikstof. Drie jaar geleden verbood de Raad van State het programma. Daarop heeft het kabinet toegezegd en in de wet vastgelegd dat deze bedrijven uiterlijk in 2025 een natuurvergunning krijgen.
Beloning inspanning koplopers
In de brief schrijven de ministers dat agrarische ondernemers die biologisch of natuurinclusief boeren, of op een andere manier koploper zijn in het bereiken van stikstof-, waterkwaliteits- en klimaatdoelen, een speciale plaats in de gebiedsplannen verdienen. Ook moet rekening worden gehouden met boeren die al forse inspanningen hebben geleverd . Zij moeten in de gebiedsplannen de ruimte krijgen.
Alle sectoren aan zet
Het kabinet benadrukt dat in de gebiedsprocessen, naast een bijdrage van de landbouwsector, een evenredige bijdrage wordt verwacht van onder meer de industrie, mobiliteit en de lucht-, zee- en scheepvaart. Verder moeten leefbaarheid en (economisch) perspectief voor het platteland maken deel uitmaken van de gebiedsplannen. Minister Van der Wal komt na de zomer met een brief over de eerder aangekondigde Ecologische Autoriteit. Deze nog in te richten onafhankelijke organisatie zal de maatregelen in de gebiedsplannen van de provincies beoordelen.