Sancties tegen Rusland: update over implementatie-toezeggingen in de Tweede Kamer

Nieuwsbericht | 02-04-2022 | 15:04

Deze week sprak Oekraïense president Zelensky de Tweede Kamer toe. Daar riep hij Nederland op om de druk tegen Rusland verder op te voeren. Na afloop informeerde minister Hoekstra de Kamer over de implementatie van diverse sancties. In de Kamerbrief die vrijdag 1 april uitging, staat een verdere toelichting van deze implementatie-plannen.

Kamerbrief over sancties tegen Rusland

Er is vanuit het kabinet grote aandacht voor de implementatie en handhaving van de sanctiemaatregelen tegen Rusland als gevolg van de Russische agressie tegen Oekraïne. Er zijn al grote stappen gezet sinds de aanname van deze ongekende sanctiemaatregelen.

Nationaal Coördinator Sanctienaleving en Handhaving

Het kabinet heeft besloten om met ingang van 4 april een Nationaal Coördinator Sanctienaleving en Handhaving (NCSH) te benoemen. Het doel is om hiermee de naleving en handhaving van sancties verder te verstevigen. De Nationaal Coördinator stuurt een Rijksbrede taakgroep aan. Deze taakgroep staat onder leiding van een projectdirecteur, en alle relevante departementen en uitvoeringsinstanties nemen eraan deel.

Belangrijke punten van aandacht voor de Nationaal Coördinator zijn:

• actieve opsporing van, en handhaving van sancties tegen de belangrijkste Russische personen en entiteiten die op de sanctielijst staan (top 200).
• toezicht en de handhaving van sancties verbeteren op terreinen waar dit nog niet is geregeld. Onder andere voor vastgoed, kunst en erfgoed, het eigendom van bedrijven en niet-financiële dienstverlening.
• knelpunten oplossen in de naleving en handhaving van sancties. Bijvoorbeeld op het gebied van informatie-uitwisseling tussen instanties.

• Stroomlijnen van de coördinatie tussen departementen en betrokken instellingen, en de communicatie met bedrijven en belanghebbenden in de samenleving verbeteren.

Huidige sancties tegen Rusland

In samenwerking met de Europese Unie heeft Nederland sancties tegen Rusland ingesteld. Op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) staat een overzicht van de huidige sancties.

Uitvoering van en toezicht op sancties

Een aantal cijfers van de Nederlandse uitvoering van de EU-sancties op een rij:

• 516 miljoen euro aan bevroren tegoeden.
• 155 miljoen euro aan tegengehouden transacties.
• De douane heeft 13.000 containers met bestemming Rusland en Belarus beoordeeld, 32.000 aangiften van vrachtzendingen naar Rusland en Belarus gecontroleerd. De Douane controleert 100% van de uitworpen op de risicoprofielen.
• Bij 46 vrachtzendingen is een verdenking dat de sanctiemaatregelen zijn overtreden. Dit wordt gecontroleerd door de Nederlandse diensten.
• 1 Russisch vliegtuig staat stil vanwege het luchtvaartverbod.
• 5 jachten in aanbouw kunnen niet weg (exportverbod).
• Voor zover bekend bevinden zich geen jachten van Russische personen op de sanctielijst in Nederlandse havens. Wel staat er een jacht onder toezicht.
• Onroerend goed van Russische personen of entiteiten op de sanctielijst is bevroren. Verkoop, verhuur en verhypothekering zijn niet meer mogelijk.

Internationale vergelijking

Landen zijn lastig met elkaar te vergelijken als het gaat om de zwaarte van opgelegde sancties. De hoogte van bevroren bedragen in elk land is afhankelijk van het aantal gesanctioneerde cliënten of instellingen, en de hoogte van hun tegoeden. Volgende week gaat een brief naar de Kamer om meer informatie te geven over deze internationale vergelijking.

Andere sancties tegen Rusland

De brief gaat in op een aantal andere zaken die betrekking hebben tot de sancties tegen Rusland:

• Het in beslag nemen of onteigenen van onroerend goed.
• Toezicht op trustkantoren. Het ministerie van Financiën doet onderzoek naar de toekomst van de trustsector in Nederland.
• Informatie-uitwisseling van de belastingdienst.
• De aanwezigheid van vliegtuigen van Russische oligarchen in delen van het Koninkrijk.