Strategisch Omgevingsbeeld 2021 - Maatschappelijke ontwikkelingen compact in beeld
In het Strategisch Omgevingsbeeld 2021 van het Ministerie van Justitie en Veiligheid worden maatschappelijke ontwikkelingen in 2021 van de thema’s Rechtsstaat, Maatschappelijke Samenhang, Technologie, Migratie, Nationale Veiligheid en Openbaar Bestuur compact in beeld gebracht en de onderlinge samenhang geduid. Het biedt nieuwe perspectieven op beleid, kennis, innovatie en strategie.
Voor deze brochure zijn meer dan 150 publicaties gebruikt en vele experts geïnterviewd. Het Strategisch Omgevingsbeeld 2021 is bruikbaar voor iedereen die geïnteresseerd is in de maatschappelijke ontwikkelingen in Nederland op het gebied van recht en veiligheid.
Volgens secretaris-generaal Dick Schoof biedt het omgevingsbeeld inzichten voor iedereen met een interesse in veiligheid en recht:
“Het Omgevingsbeeld 2021 geeft een goed overzicht van en inzicht op maatschappelijke ontwikkelingen van het afgelopen jaar die impact hebben op ons werk nu én in de toekomst. Het toont waar de aandachtpunten liggen, wat actueel en relevant is voor beleid en acties in 2022 en aanknopingspunten voor verdieping van samenwerkingen binnen JenV en met haar partners.”
In het Strategisch Omgevingsbeeld komen diverse thema’s aan bod en is aandacht voor hoe die samenhangen:
“De coronacrisis en maatschappelijke onrust zetten de samenleving in 2021 onder druk. Vertrouwen in de overheid is niet vanzelfsprekend en de bevordering van vertrouwen verdient constante aandacht. Vanuit die gedachte zien we dat er bijvoorbeeld in de rechtspraak veel aandacht is voor de toegang tot het recht en persoonsgerichte probleemoplossing. Migratie beïnvloedt de samenwerking in Europa maar heeft ook een brede invloed op de Nederlandse samenleving, zoals op de arbeids- en woningmarkt. Technologische ontwikkelingen vereisen waakzaamheid maar bieden ook kansen, bijvoorbeeld in de aanpak van georganiseerde criminaliteit, maar ook voor efficiënte dienstverlening. Het Omgevingsbeeld verwoordt compact de samenhang tussen deze ontwikkelingen. Het weidse denkraam verheldert en biedt overzicht.”
aldus Schoof.
Uitkomsten
Rechtsstaat
De belangrijkste maatschappelijke ontwikkelingen in 2021 voor het thema Rechtsstaat:
- Georganiseerde criminaliteit drukt op democratische rechtsstaat
- Jeugdcriminaliteit daalt, maar zorgen over bepaalde groepen
- Rechtspraak zet in op persoonsgerichte probleemoplossing
- Coronacrisis werkt door
Maatschappelijke samenhang
De belangrijkste maatschappelijke ontwikkelingen in 2021 voor het thema Maatschappelijke samenhang:
- Vertrouwen in de politiek en overheid daalt
- Tegenstellingen verscherpen
- Maatschappelijke onrust neemt toe
Technologie
De belangrijkste maatschappelijke ontwikkelingen in 2021 voor het thema technologie:
- Geavanceerde technologieën manen tot waakzaamheid, maar bieden ook kansen
- Toenemende kwetsbaarheid in het digitale domein
- Gevaren en omvang van cyber- en gedigitaliseerde criminaliteit nemen toe
Migratie
De belangrijkste maatschappelijke ontwikkelingen in 2021 voor het thema Migratie
- Migratie is verweven met mondiale ontwikkelingen en moeilijk te voorspellen
- Beheer buitengrenzen EU blijft een opgave
- Migratie is onderdeel van bredere maatschappelijke vraagstukken
Openbaar bestuur
De belangrijkste maatschappelijke ontwikkelingen in 2021 voor het thema Openbaar bestuur:
- Democratie onder druk
- Zoeken naar balans bij aanpak maatschappelijke opgaven
- Spanning tussen Rijk en gemeenten loopt op
- Besturen met data roept veel vragen op