Toespraak van minister Van Engelshoven bij opening expositie 30 jaar Verdrag van Maastricht

Toespraak | 08-11-2021

Beste mensen,

Goed om hier te zijn.

Het is een mooie dag vandaag hier in het zuiden, met nu eerst de opening van deze expositie, en straks het Einstein Telescope Path.

Zoals zo vaak heeft mijn bezoek hier echt weer een internationale, Europese kleur.

Zo ken ik u ook natuurlijk.

Provincie, stad, universiteit én de geesten van vele Maastrichtenaren zijn er van doordrongen dat Europa van groot belang is in hun leven.

Het DNA van deze regio heeft gewoon een hele sterke Europese streng, en dat is mooi, want dat heeft ons land hard nodig.

De Europese gedachte staat onder druk en dus is het zaak dat overal waar de Europese samenwerking bloeit, dit nog zichtbaarder wordt.

Grote complimenten daarom ook aan Working on Europe, Studio Europa en iedereen die in het kielzog van prof. Segers en bestuursvoorzitter Letschert elke dag werkt aan meer aandacht voor Europa.

Ik heb veel waardering voor alle activiteiten die jullie ondernemen om er voor te zorgen dat de Europese Unie een gespreksonderwerp blijft.

Als hoeder van het Verdrag van Maastricht, de basis van de EU van vandaag de dag, zou het voor de hand liggen om gewoon te zeggen: ‘kom luisteren over hoe goed verdere Europese eenwording is’.

Ik vind het mooi dat jullie hier niet voor kiezen.

Europese samenwerking kent veel facetten en is te divers om te reduceren tot een simpel ‘voor’ of ‘tegen’ de EU.

Het siert jullie hoe secuur en doordacht jullie midden in deze discussie stappen en de dialoog willen leiden.

Met respect voor vele standpunten.

De EU is immers ván en vóór haar inwoners.

Hoe beter het gesprek over het functioneren van de Unie, hoe steviger het fundament er onder.

Het is [zoals ook door de andere sprekers gezegd] niet de eerste keer dat een aantal van u en ik elkaar hier treffen en het over Europa hebben.

Zo’n drie jaar geleden onthulden we hier buiten de plaquette van het Europees Erfgoedlabel. Er werd net al aan gerefereerd.

Een mooi stempel, dat de gedeelde waarden en identiteit op Europese grond uitstraalt. En ook wil zorgen voor meer begrip en waardering voor ons gedeelde én diverse erfgoed.

Ik weet nog dat ik drie jaar terug dacht: ‘ik hoop echt dat Maastricht nog zichtbaarder wordt als onderdeel van de geschiedenis van de EU.’

In dat licht is deze plek van groot belang.

Ik plaats het Verdrag écht in het rijtje van belangrijkste politieke documenten die ik ken.

En met steeds meer plekken in Europa die het Erfgoedlabel dragen, 48 momenteel, is het Verdrag onderdeel van een ware Europese erfgoedfamilie.

De expositie die we vandaag openen draagt in mijn ogen op een hele mooie manier bij aan extra zichtbaarheid van het unieke Europese project.

Complimenten dus. Ook voor al het werk dat de afgelopen jaren is verzet en de activiteiten die nog komen gaan.

Want op je lauweren rusten is er hier niet bij.

Volgend jaar is Maastricht één van de steden waar een Europees burgerpanel bijeenkomt, om het over de toekomst van de Unie te hebben.

Volgens mij doet ook dat recht aan het beeld van de stad Maastricht als vindplaats van Europese eenwording.

Drie jaar terug sprak ik de hoop uit dat ook de jongste generaties zouden ontdekken hoe uniek die Europese samenwerking eigenlijk is.

Ik had het toen over een generatie voor wie Charles de Gaulle alleen een vliegveld is…

Europa is vrees ik nooit een sexy onderwerp geweest en dat zal het ook niet gauw worden.

Zelfs in de opleidingen bestuurskunde of politicologie is ‘Europa’ lang niet altijd het meest geliefde onderwerp om een scriptie over te schrijven.

Terwijl de totstandkoming van een verenigd Europa toch zó enorm tot de verbeelding spreekt.

Vanaf vandaag kan iedereen hier terecht, om zich te laten inspireren en te ontdekken hoe Europa steeds meer verbonden werd.

Ik hoop van harte dat hier niet alleen politieke junkies en professionals zullen binnenstappen.

Natuurlijk komen die óók naar de expositie, en naar de lezingen, conferentie en symposia die het komend jaar worden georganiseerd.

Maar ik denk vooral ook aan anderen.

Museumbezoekers.
Toeristen.
Bewoners.
Studenten, uit binnen- en buitenland.

En… het is net al genoemd, maar zit net als drie jaar terug nog steeds vooraan in mijn gedachten: middelbare schoolleerlingen.

Pubers. Een jaar of vijftien, zestien.

Van een school hier om de hoek, of samen in de trein gestapt voor een dag in uw mooie stad.

Een soort van per ongeluk, door jullie slimme marketing, hier binnengelopen om dat Verdrag [vooruit, een hele goeie kopie van het Verdrag…] dan maar eens met eigen ogen te zien.

Of misschien zijn ze gewoon ‘old school’ door een vader of moeder hier naartoe gesleept, ‘omdat dat goed voor je is’.

Dat kan natuurlijk ook nooit kwaad.

Hoe dan ook, ik heb het over jongens en meiden die precies oud genoeg zijn om te snappen waar politiek over gaat.

Zo’n leeftijd waarop je je idealen nog fysiek kunt voelen.

Als je op zoek bent naar de toekomst van Europa wil je volgens mij deze mensen hier binnen hebben. Zéker aan de vooravond van het Europese Jaar van de Jeugd.

Wie weet gaan er kwartjes vallen, terwijl ze over het Verdrag lezen. Of willen ze meer weten over een Jacques Delors, of Jean Monnet.

Wat zou ik daar graag getuige van zijn.

En ik kan me zo voorstellen dat ik niet de enige ben.

Beste mensen,

Ik wens u allemaal een mooie 30^e verjaardag.

Laat het een vol jaar duren.

En roep mensen uit alle windstreken vooral deze kant op, om te komen kijken.

Het zal ze niet teleurstellen.

Dank u wel.