Toespraak minister Van Engelshoven bij opening CollectieCentrum Nederland
Minister Van Engelshoven (OCW) sprak bij de opening van het CollectieCentrum Nederland, op 13 september 2021 in Amersfoort.
[Let op: het gesproken woord geldt!]
Beste mensen,
Ter voorbereiding op mijn werkbezoeken als minister ontvang ik van mijn medewerkers vaak een briefing. Wij noemen dat, een beetje ambtelijk, het “logistiek memo”. Daarin staat allerlei informatie over het werkbezoek; de locatie, de aanwezigen, het programma, dat soort dingen.
Ik lees u graag een paar zinnen voor uit het logistiek memo over mijn vorige bezoek aan deze plek:
“Setting: Tent tegenover bouwterrein, houten vloer.
Dresscode: informeel - idealiter een broek, omdat je een trappetje moet beklimmen om in de cabine van de heimachine te komen.”
U kunt zich voorstellen dat het logistiek memo voor vandaag er iets anders uit ziet…
Toen, op 14 juni 2018, was ik op deze plek om de eerste bouwhandeling te doen. Een mooie mijlpaal, maar het verhaal van deze locatie begon al jaren eerder, in 2011.
Het was de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, met Cees van 't Veen als toenmalig directeur, die de eerste stappen richting vandaag zette. In 2011 ging het nog om, en ik citeer uit het depot van mijn eigen ministerie:
“het onderzoeken wat de kansen, risico’s, baten en lasten zijn voor een gemeenschappelijk depot voor de Rijkscollectie.”
Werktitel destijds: het Nationaal Duurzaam Depot.
Vandaag, tien jaar na de eerste schetsen, openen we een plek die uniek is in de wereld: het CollectieCentrum Nederland.
In de jaren daarna hebben heel veel mensen heel hard gewerkt om die ambitie tot realiteit te maken.
Zoals de professionals van het Rijksmuseum, het Openluchtmuseum, Paleis het Loo en de RCE, die in talloze stuurgroepen, werkgroepen en vergaderingen het fundament voor dit gebouw legden.
De architecten en landschapsontwerpers, die alle ideeën tot leven brachten, altijd met oog voor de planeet en de generaties na ons.
De museummedewerkers, die duizenden en duizenden objecten fotografeerden en barcodes scanden.
En natuurlijk de planners en verhuizers, die vanuit het hele land met honderden transporten ruim een half miljoen objecten hierheen brachten. En dat tijdens een wereldwijde crisis.
Dankzij al die inzet openen we vandaag, tien jaar na de eerste schetsen, een plek die uniek is in de wereld: het CollectieCentrum Nederland.
Dat is, letterlijk, een prestatie van formaat.
Ik ben dan ook enorm trots en vereerd om vandaag het CollectieCentrum te openen.
Want dit gebouw is zoveel meer geworden dan alleen een depot.
Het is een schatkamer vol verhalen. Bekende verhalen, onbekende verhalen, maar allemaal verhalen over Nederland - over ons.
Verhalen, bovendien, die we nu niet alleen heel goed kunnen conserveren en beheren, maar die ook klaar liggen om te restaureren, bestuderen en om van te leren.
Ik hoop dan ook van harte dat conservatoren, onderzoekers en scholieren hun weg weten te vinden naar De Verbindingsweg 1.
Wat dat betreft zie ik een parallel met het mooie kunstwerk van Herman Kuijer, dat 's avonds en 's ochtends dit gebouw verlicht. Want door samen de ene keer iets toe te voegen aan de collectie, en dan weer iets uit te lenen, ontstaat iedere keer net een ander geheel.
Precies zoals het subtiel, maar continu veranderende lichtbeeld op de gevel van het collectiecentrum.
Het CollectieCentrum Nederland is een schatkamer vol verhalen.
Beste mensen,
In 2018, bij de heimachine op het bouwterrein, zei ik dat hier straks alles samenkomt waar ik als minister voor sta: cultuur, wetenschap en onderwijs.
Nu, drie jaar later, kan ik alleen maar concluderen dat dit CollectieCentrum alle verwachtingen waar heeft gemaakt, en meer.
Want deze plek is ook nog eens een bewezen toonbeeld van duurzaamheid geworden. Aan alles is gedacht: van de bijna 4000 vierkante meter aan zonnepanelen, tot aan hergebruik van regenwater, warmte en koelte.
Het is daarmee een prachtig bewijs dat je een imposant, multifunctioneel gebouw neer kunt zetten met slechts minimale impact op het milieu.
Dat verdient echt een groot compliment aan iedereen die jarenlang met hart en ziel heeft toegewerkt naar dit moment.
Ik sta in ieder geval te popelen om het gebouw van binnen te bewonderen.
Laten we daarom snel overgaan tot het belangrijkste gedeelte van het programma: de opening van het CollectieCentrum Nederland.
Ik heb begrepen dat we starten met een kort filmpje…