Nederland op stoom met aanpassing aan klimaatverandering
Het klimaat verandert en dat vergt grote aanpassingen. Omdat het aantal hevige piekbuien toeneemt, moeten we ervoor zorgen dat regenwater niet meer huizen inloopt of wegen onbegaanbaar maakt. Doordat het waterpeil in de Nederlandse rivieren soms tot recordhoogtes stijgt moeten rivieren veiliger worden gemaakt en meer water kunnen afvoeren. Tegelijk krijgen we ook vaker te maken met droge periodes, waardoor we water ook beter moeten vasthouden. Minister Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) stuurt de Tweede Kamer een overzicht van de acties die zij afgelopen vier jaar heeft ondernomen op dit terrein, samen met andere overheden, organisaties en burgers.
Minister Van Nieuwenhuizen: ‘Het besef dat we ons moeten aanpassen aan de klimaatverandering is de afgelopen jaren sterk gegroeid. Dat is ook te zien aan enorme hoeveelheid initiatieven en maatregelen in heel Nederland, van waterinfiltratiekratten onder groenstroken tot waterpleinen. We zijn goed op stoom.’
Het Deltaprogramma Ruimtelijke adaptatie (DPRA) beperkt ook op lange termijn de gevolgen van overstromingen, zorgt voor voldoende zoetwater en voorkomt dat we vaak te maken krijgen met grootschalige wateroverlast en schade door hitte. Hierin staan de stappen die ervoor gaan zorgen dat Nederland in 2050 waterrobuust en klimaatbestendig is ingericht.
De Nationale Adaptatie Strategie (NAS) geeft een overzicht van de belangrijkste klimaatrisico’s voor verschillende sectoren en kijkt bijvoorbeeld ook naar het de mogelijkheid om klimaatrisico’s te verzekeren en de aanpak van hittestress. Ook heeft de NAS eraan bijgedragen dat er aandacht is voor klimaatadaptatie in bij sectoren als natuur, landbouw en de gebouwde omgeving.
Als coördinerend bewindspersoon heeft minister Van Nieuwenhuizen financiële middelen, kennis en menskracht beschikbaar gesteld. Tal van steden en regio’s hebben al initiatieven genomen. Parken zijn heringericht met een waterbuffersysteem waardoor er minder overlast is van extreme neerslag. Straten zijn voorzien van waterbergingen of klinkers die water vasthouden. Burgers maken geveltuintjes en halen klinkers uit hun tuin, waardoor water sneller wordt afgevoerd of vastgehouden voor droge tijden.
Gemeenten, waterschappen en provincies hebben samen met het ministerie van IenW het platform Samen Klimaatbestendig gelanceerd. Zij werken ook samen met de tuinsector, woningcorporaties, gezondheidsorganisaties, financiële instellingen en organisaties achter gebiedsontwikkeling en bedrijventerreinen. Doel is uitwisseling van kennis en ervaring en het stimuleren van samenwerkingen.
Het KNMI ontwikkelt een model om extreme neerslag beter te kunnen voorspellen. Hierdoor kunnen waterschappen, veiligheidsregio’s en anderen tijdig voorbereidingen treffen om schade bij weersextremen te beperken en voorkomen.
Vier jaar geleden stond klimaatadaptie nog in de kinderschoenen. Inmiddels is het verankerd in nationaal beleid. Minister van Nieuwenhuizen: ‘Bij alle nieuwe plannen voor de inrichting van Nederland wordt voortaan meteen ook gekeken of ze bestand zijn tegen klimaatverandering. Het is enorme winst dat we dit hebben kunnen vastleggen in de Nationale Omgevingsvisie en het Nationaal Waterprogramma.’
Ook internationaal heeft Van Nieuwenhuizen eraan bijgedragen om klimaatadaptatie hoger op de agenda te krijgen. In 2018 nam ze het initiatief voor de Global Commission on Adaptation om praktische oplossingen te vinden voor water gerelateerde problemen door klimaatverandering wereldwijd. Begin 2021 was Van Nieuwenhuizen gastvrouw van de Climate Adaptation Summit, waarbij dertig wereldleiders hun steun uitgespraken om de komende tien jaar wereldwijd serieus werk te maken van klimaatadaptatie.