Risicogericht grootschalig testen helpt meer zicht te krijgen op het coronavirus
Risicogericht grootschalig testen kan een bijdrage leveren aan het inzichtelijk maken van de verspreiding van het coronavirus als er sprake is van een uitbraak of een hoge besmettingsgraad. Dat is de belangrijkste conclusie uit het eindrapport over vier pilots met grootschalig testen in Lansingerland, Rotterdam-Charlois, Dronten en Bunschoten. Dit rapport heeft minister De Jonge (Volksgezondheids, Welzijn en Sport) vanmiddag in ontvangst genomen in Bunschoten-Spakenburg. De pilots zijn intensief gevolgd door zowel gedragsonderzoekers als epidemiologen. Dat heeft een schat aan kennis opgeleverd. Risicogericht grootschalig testen is toegevoegd als extra instrument aan de gereedschapskist van de GGD’en, bovenop de bestaande manieren van infectieziektebestrijding. De ervaringen uit de pilots worden verzameld en ontsloten op een speciaal platform Risicogericht Grootschalig Testen dat GGD GHOR Nederland opzet.
Bij de pilots zijn alle inwoners uitgenodigd om zich te laten testen, ongeacht of men klachten heeft. De onderzoeken laten vooral een hoge testbereidheid zien als het gevoel van urgentie onder de bevolking ook hoog is. Het duidelijkste voorbeeld daarvan is de pilot in Lansingerland naar aanleiding van een uitbraak van de Britse variant op een school. Daar liet een meerderheid van de bevolking zich testen. In andere gevallen was de deelname lager.
De pilots laten ook zien dat verschillende extra inspanningen de testbereidheid vergroten. Dat geldt voor het aanbieden van laagdrempelige testmogelijkheden dichtbij huis, zoals testbussen of decentrale testlocaties in scholen, buurthuizen, kerken en moskeeën. Ook gerichte communicatie en informatie die aansluit op de lokale omstandigheden stimuleert de deelname, evenals het aanbieden van ondersteuning bij quarantaine en isolatie.
De inzet van deze extra inspanningen betekent dat risicogericht grootschalig testen extra kosten met zich meebrengt. Dat pleit ervoor het instrument vooral dáár in te zetten waar infectiedruk en urgentiegevoel hoog zijn, dus in risicovolle situaties of bij ernstige uitbraken.
Andere bevindingen uit de onderzoeken zijn dat de meeste mensen die zich laten testen geen corona gerelateerde klachten hebben en dat ouderen bereidwilliger zijn om mee te doen dan jongeren. Voorts vonden de onderzoekers dat risicogericht grootschalig testen impact had op het aantal besmettingen. In Lansingerland werd een dalende trend in het aantal besmettingen gezien en in Bunschoten stabiliseerde die, terwijl in de rest van de regio Utrecht de besmettingen op dat moment juist toenamen.