Wijzigingen in NOW-regeling bij noodpakket 1 en 2
Het kabinet wil de werkgelegenheid beschermen tijdens de coronacrisis. Daarom is de loontegemoetkomingsregeling NOW sinds maart onderdeel van het economisch noodpakket. Om zoveel mogelijk bedrijven snel te bereiken, is de regeling generiek. Niettemin probeert het kabinet waar het kan oplossingen te vinden voor bedrijven die tussen wal en schip dreigen te vallen, en drempels weg te nemen in de NOW zodat meer getroffen bedrijven bereikt kunnen worden. Met een wijziging van de huidige NOW-regeling en in de verlenging van de NOW-regeling tijdens de komende maanden, komen er onder meer wijzigingen voor seizoenbedrijven, bij bedrijfsovernames en voor bedrijven die in januari een loonsom van 0 euro hadden.
Seizoensbedrijven
Seizoensbedrijven kennen een periodegebonden omzetpiek en hebben in maart vaak meer meer personeel in dienst dan in januari. Als gevolg daarvan kunnen zij soms onvoldoende gebruik maken van de NOW. Middels verschillende wijzigingen in de eerste en tweede NOW-regeling komt het kabinet hen tegemoet. In het tweede noodpakket wordt maart de referentiemaand voor de loonsom waar de NOW-subsidie op gebaseerd is. In de huidige, lopende regeling gaat de subsidie voor een werkgever omhoog wanneer hij in de maanden maart, april en mei een hogere loonsom had dan in januari. Bij de vaststelling van de subsidie wordt dit verrekend.
Nul-aangifte
Werkgevers met een 0-loonsom in januari 2020, of geen loonsom in januari 2020 en november 2019, en die wel een loonsom in maart 2020 hebben, kunnen door de bovenstaande wijziging mogelijk alsnog in aanmerking komen voor de lopende regeling NOW 1.0. Als zij vanwege deze reden eerder een afwijzende beschikking hebben ontvangen, zullen zij door het UWV worden benaderd.
Opslag
Daarnaast wordt in de NOW-regeling van het tweede noodpakket de vaste (forfaitaire) opslag voor onder andere vakantiegeld, pensioenpremie en andere werkgeverslasten verhoogd van 30 naar 40 procent. Daarmee wordt vanuit de NOW ook een bijdrage geleverd aan andere kosten dan de loonkosten om werkgevers nog meer te ondersteunen werkgelegenheid te behouden.
Openbaarmaking
De NOW is een subsidie. De overheid betracht bij de besteding van publiek geld zoveelmogelijk transparantie. De naam van een aanvrager, inclusief de verleende voorschotten en vastgestelde subsidie, kan openbaar gemaakt worden zonder dat daarvoor eerst een zienswijze gevraagd hoeft te worden. De minister heeft UWV verzocht deze informatie openbaar te maken. Vanaf eind juni wordt deze op de website van UWV gepubliceerd. Het gaat daarbij uitsluitend om de informatie waarvoor geen zienswijze gevraagd behoeft te worden.
Bedrijfsovernames
Soms kunnen bedrijven die recent zijn overgenomen niet of onvoldoende gebruik maken van de NOW. Dit kan voor een deel van de bedrijven worden opgelost door in situaties van overgang van onderneming in 2019 tot 1 februari 2020 de bestaande bepaling in de NOW voor startende ondernemingen te hanteren. De regeling voor startende bedrijven gaat ervanuit dat een bedrijf uiterlijk 1 februari 2020 is gestart, omdat er anders geen relevante refertemaand voor de omzet voorhanden is. Ook de wijziging van de loonsombepaling voor seizoensbedrijven kan bij bedrijfsovernames een uitkomst bieden.
Accountantsverklaringen
Het kabinet had eerder besloten om bij het definitief vaststellen van de NOW-subsidie in sommige gevallen een accountantsverklaring verplicht te stellen. Om te bepalen voor welke organisaties dat van toepassing is, zijn nu twee grenzen vastgesteld. Hierbij wordt zoveel mogelijk aangesloten bij de reguliere grens van de Aanwijzingen voor de subsidievaststelling. Voor de NOW zal de accountantsverklaring verplicht gesteld wordt voor bedrijven die een voorschot (80% van het verleende subsidiebedrag) hebben ontvangen van €100.000,- of meer. Om te voorkomen dat een aanvrager een laag voorschot krijgt, maar bij vaststelling toch een subsidie ontvangt die (veel) hoger is dan €125.000,-, zonder dat daarbij een accountantsverklaring hoeft te worden overlegd, wordt ook bij een vastgestelde subsidie van €125.000,- of meer een accountantsverklaring vereist. Bedrijven en instellingen die een voorschot van minder dan €100.000,- hebben ontvangen zullen zelf moeten inschatten of de subsidie op €125.000,- of meer zal worden vastgesteld, waardoor ook zij een accountantsverklaring nodig hebben. Om de berekening die daarvoor nodig is te kunnen maken, zal een online rekentool beschikbaar worden gesteld.
Dat betekent dat er in situaties waarin geen accountantsverklaring nodig is, wel controle plaatsvindt. De werkgever is verantwoordelijk voor de informatie die hij bij de aanvraag en de vaststelling van de subsidie verstrekt. De werkgever dient met betrekking tot de omzet en de loonsom een zodanig controleerbare administratie te beheren, dat achteraf gecontroleerd kan worden of een subsidie terecht is verstrekt. De verzoeken tot vaststelling waarbij geen accountantsverklaring is vereist worden steekproefsgewijs gecontroleerd.
Daarnaast zal – als geen accountantsverklaring overlegd hoeft te worden – bij het verzoek om vaststelling van een subsidie met een voorschot boven de €20.000 of een vaststellingsbedrag boven de €25.000,-, een verklaring van een derde overlegd moeten worden die de omzetdaling bevestigt. Dit kan bijvoorbeeld gaan om een administratiekantoor, financieel dienstverlener, of brancheorganisatie. De Belastingdienst vraagt een dergelijke derdenverklaring ook bij uitstel van betaling bij bijzondere omstandigheden.
Openstellen tijdvak
Het aanvraagtijdvak van het eerste pakket wordt verlengd van 31 mei naar 5 juni. Dit houdt verband met twee nieuwe mogelijkheden die zijn opgenomen in de NOW: de mogelijkheid om voor de berekening van de loonsom ook te kijken naar de maanden maart, april en mei en de mogelijkheid om bij een overgang van onderneming de omzet op een afwijkende manier te bepalen (zie hierboven). Hierdoor kunnen werkgevers die in eerste instantie niet in aanmerking kwamen voor een tegemoetkoming op grond van de NOW mogelijk alsnog succesvol een aanvraag doen. De wijzigingen zullen met terugwerkende kracht gaan gelden, vanaf het moment van verzending van de brief. Werkgevers kunnen dus vanaf nu tot en met 5 juni gebruik maken van deze nieuwe mogelijkheden in de huidige regeling.
Dertiende maand
Ondernemers die een dertiende maand hebben uitgekeerd in januari komen daardoor soms onvoldoende in aanmerking voor de NOW. Waar dit terug te vinden is in de polisadministratie filtert UWV dit eruit bij de eindafrekening.
De volgende wijzigingen gelden alleen in NOW-regeling noodpakket 2:
Naast de bovenstaande wijzigingen in de NOW-regelingen, vindt het kabinet in het tweede economisch noodpakket ook de volgende wijzigingen in de NOW-regeling 2.0 passend.
Bonussen, eigen aandelen en dividend
Een bedrijf dat gebruik maakt van de verlenging van de NOW mag over dit jaar geen winstuitkering aan aandeelhouders doen, geen bonussen aan het bestuur en de directie uitkeren en geen eigen aandelen inkopen. Bonussen aan gewone medewerkers, die horen bij de normale beloningssystematiek zijn wel toegestaan. Voor concerns geldt een dergelijke voorwaarde al voor de eerste regeling.
Scholing
Werkgevers die de NOW aanvragen, worden verplicht om hun werknemers te stimuleren om aan bij- en omscholing te gaan doen, zodat werknemers zich kunnen aanpassen aan de nieuwe economische situatie. Werkgevers leggen hier bij aanvraag van de NOW 2.0 een verklaring over af. Om werkgevers en werknemers daarbij te helpen, trekt het kabinet 50 miljoen euro uit voor het crisisprogramma NL leert door, waar mensen vanaf juli kosteloos online scholing en ontwikkeladviezen kunnen volgen.
Bedrijfseconomisch ontslag
In de NOW 2.0 blijft de correctie op de subsidie bij bedrijfseconomisch ontslag bestaan, maar de subsidie wordt niet meer extra verlaagd. Bedrijven verklaren bij de nieuwe NOW-aanvraag wel dat zij overleggen met vakbonden als zij voor meer dan 20 medewerkers bedrijfseconomisch ontslag willen aanvragen. Dit sluit aan bij de regelgeving rondom collectief ontslag. Ook blijft de wettelijke bescherming bij ontslag gewoon van kracht.