Digitale veiligheid slimme consumentenapparaten niet op orde

Agentschap Telecom liet 22 veelgebruikte apparaten onderzoeken in de categorieën: routers, slim speelgoed, IP-camera’s, slimme sloten, babyfoons en slimme thermostaten. Zeventien van de 22 apparaten scoorden matig tot zeer slecht op het gebied van basisveiligheid en privacyaspecten. In totaal vijf onderzochte apparaten zijn relatief veilig: bij de thermosstaat Nest Learning V3 en de babyfoon Alecto IVM-100 troffen de onderzoekers zelfs geen beveiligingsproblemen aan. Fabrikanten en leveranciers van onveilige apparaten zijn op de hoogte gesteld. Dit heeft in een aantal gevallen al geleid tot aanpassingen van de producten.

Angeline van Dijk, directeur-hoofdinspecteur van Agentschap Telecom: “Het is zorgelijk dat de digitale veiligheid bij de meeste van de onderzochte slimme apparaten niet op orde is. Dit zijn producten die bij veel consumenten in huis staan. Wie vermoedt dat ze onveilig zijn kan dit aangeven bij Agentschap Telecom. Gelukkig laat het onderzoek ook zien dat goede beveiliging door fabrikanten wel mogelijk is. Als toezichthouder pleit ik voor aanvullende Europese regels om consumenten beter te beschermen tegen cyberaanvallen.”

Staatssecretaris Mona Keijzer (EZK): “Om ondernemers en consumenten optimaal van het Internet of Things te kunnen laten profiteren, is het essentieel dat deze producten veilig zijn en vertrouwd kunnen worden gebruikt. Ook dit onderzoek toont weer aan dat dit niet vanzelf gaat. Vooruitlopend op Europese en internationale regels, nemen we daarom nu al zelf maatregelen. Zo worden in opdracht van mijn ministerie metingen verricht naar onveilige en al gehackte IoT-apparaten in Nederland en start nog dit jaar een overheidscampagne om consumenten voor te lichten.”

Apparaten maken gebruik van onveilige verbindingen en instellingen
Veel apparaten maken gebruik van slecht beveiligde verbindingen en standaardinstellingen die niet veilig zijn. Het uitvoeren van een update is vaak omslachtig. Hierdoor zijn persoonlijke gegevens of zelfs wachtwoorden te bekijken en kan de besturing worden overgenomen. Dat maakt apparaten kwetsbaar voor infecties en ongewenste toegang.

De resultaten van het onderzoek benadrukken het belang van de maatregelen zoals gesteld in de Roadmap Digitaal Veilige Hard- en Software die staatssecretaris Keijzer vorig jaar heeft gepubliceerd. Deze maatregelen moeten leiden naar een aanzienlijke verbetering van de digitale veiligheid van slimme apparaten. Bijvoorbeeld door het streven naar het stellen van minimum veiligheidseisen via het Europese Radio Equipment Directive.  

Gebruik IoT-apparatuur, maar doe het bewust
Gebruikers van IoT-apparatuur kunnen zelf veel doen om hun apparatuur minder kwetsbaar te maken voor ongewenste toegang en cyberaanvallen. In het rapport staat een aantal tips: voer regelmatig updates uit, kies een sterk wachtwoord, deel zo min mogelijk informatie met het apparaat en koppel het apparaat niet onnodig aan een netwerk. Veel apparaten hoeven voor gebruik niet online te zijn.