Toespraak minister Van Nieuwenhuizen 100 jaar KLM – Hangaar 12 Schiphol

Toespraak | 01-07-2019

Beste heer Elbers, heer Plesman, mevrouw Fuld, dames en heren,

Laten wij ons eens voorstellen dat het vandaag 29 juni in het jaar 2119 is. We staan hier in Hangar 12, tussen een paar gedateerde Flying-V’s, drones en in een vitrine zien we de eerste volledig elektrische vliegtuigmotor. Ze wekken onze sympathie.

Een beetje zoals we in 2019 op de allereerste vliegtuigmodellen terugkeken. We waren trots op de eerste stappen in de luchtvaart. Van 0 naar 1, dat is altijd de grootste stap. We vonden die eerste modellen inefficiënt.

In die eerste 100 jaar luchtvaart was al ontzettend veel veranderd. En in de 100 jaar die daarop volgden, zijn de ontwikkelingen – zoals verwacht – nog veel sneller gegaan.

Het vliegverkeer is in 2119 met een factor 10 toegenomen. Daar zit ook het individuele vliegen in 1-persoons drones bij. De grote toestellen zijn nog veel lichter geworden, ze vliegen hoger en veel sneller, op elektriciteit en synthetische brandstof, geheel klimaatneutraal. KLM brengt ons in 2,5 uur van Amsterdam naar New York. In de nieuwste Dreamliner kunt u zich met behulp van VR voorbereiden op het tijdverschil.

Dames en heren,

Dit is toekomstmuziek. Misschien noemt u het zelfs ‘luchtfietserij’. Maar zou Albert Plesman 100 jaar geleden ooit de nieuwste Dreamliners waar u straks mee gaat vliegen hebben kunnen beschrijven?

Zou hij hebben kunnen voorspellen dat we vandaag 344 passagiers in één vliegtuig kwijt kunnen? Dat we 15.000 km vliegen op één tank?

Er is in 100 jaar ontzettend veel gebeurd. We vieren 100 jaar Koninklijke Luchtvaart Maatschappij. Koninklijk, want op 12 september 1919 verleende koningin Wilhelmina het predicaat Koninklijk aan de luchtvaartmaatschappij in oprichting.

Op 7 oktober 1919 volgde de oprichting en het eerste hoofdkantoor ging open op 21 oktober 1919 aan de Haagse Heerengracht 13.

Het is niet alleen een verjaardagsfeest van een van grootste private werkgevers van ons land, van de 33.000 medewerkers, van de ruim 34 miljoen passagiers die jaarlijks naar hun bestemming worden gebracht.

Het is ook een verjaardagsfeest van de luchtvaart in het algemeen.

Want de luchtvaart neemt een grote vlucht – excuus voor deze ‘inkopper’. En deze sterk groeiende, mondiale sector leunt sterk op innovatieve pioniers met lef, zoals KLM, Fokker en Schiphol. Pioniers die de afgelopen 100 jaar het luchtruim opnieuw hebben vormgegeven. Die succesvolle concepten, zoals het transfer-model uitvonden. Met navolging door vele andere landen en airlines.

Het was KLM die de eerste de lijndiensten tussen Europa en de Verenigde Staten opzette.

KLM sloot succesvolle allianties, zoals met Northwest Airlines. De overheid faciliteerde door liberale bilaterale luchtvaartverdragen af te sluiten. Nederland was het eerste land dat een Open Skies verdrag met de Verenigde Staten overeenkwam.

En zo is KLM, in de succesvolle driehoek met de Staat en Schiphol, uitgegroeid tot een nationaal symbool om trots op te zijn.

Dames en heren,

We vieren vandaag 100 jaar KLM. 100 jaar luchtvaart in Nederland. Op 14 maart stonden we er ook bij stil in EYE Amsterdam. ‘Ik heb het gevoel dat we aan de vooravond van een nieuw tijdperk staan,’ zei ik toen.

Dat gevoel heb ik nog steeds. En het werd een paar weken geleden nog versterkt door de berichten over de Flying-V.

Dat KLM samen met de TU Delft de handen ineen slaat voor een radicaal nieuw vliegtuigontwerp, dat laat de vitaliteit van de maatschappij zien.

Het is het nieuwste project in het indrukwekkende portfolio van maatregelen die gericht zijn op vooruitgang, op duurzaamheid.

• KLM is één van de meest actieve vliegmaatschappijen op het gebied van bio-kerosine;
• Er wordt continu gewerkt aan gewichtsbesparing in vliegtuigen, van nieuwe materialen, andere bagagenetten, van minder verf tot digitale kranten;
• De nieuwste toestellen hebben lichtere apparatuur aan boord.
• Door het vliegplan op de weersomstandigheden af te stemmen, wordt brandstof bespaard.
• De toestellen zijn ook altijd brandschoon. Dat is niet alleen een goed gevoel voor decorum. Het is ook beter: hoe schoner het toestel, en de motoren, hoe efficiënter.
• Overigens heb ik me laten vertellen dat het schoonmaken van een Boeing 777 door allerlei innovaties nog maar 150 liter water kost.

Met al deze maatregelen vliegen nieuwe toestellen steeds zuiniger.

Het nieuwe model, die Flying-V, zou nog eens 20% gewicht schelen, volgens de ontwerpers.

En ook bij de grondafhandeling is KLM met dochteronderneming KLM Equipment Services een koploper met elektrische voertuigen en bagagebanden.

KLM staat al 14 jaar in de top van de wereldwijde duurzaamheidslijstjes. En dat is – naast een goede en betrouwbare dienstverlening – een terechte waardering.

Het succes van KLM is het succes van Nederland. Met het uitgebreide netwerk en het grote aantal bestemmingen waarop gevlogen wordt – ruim 160 vanaf Schiphol - is onze Koninklijke Luchtvaartmaatschappij van groot belang voor onze bereikbaarheid. Voor het vestigingsklimaat, de werkgelegenheid, en de positie van mainport Schiphol.  

Dames en heren,

Wij hebben hier een jarige in ons midden die blaakt van gezondheid, zelfvertrouwen en levenslust. Er wordt elke dag hard gewerkt aan verduurzaming. Met oog voor de reizigers, met oog voor de wereld.

Ik heb er daarom het volste vertrouwen in dat KLM die belangrijke positie voor Nederland weet te behouden.

KLM is de oudste luchtvaartmaatschappij die nog steeds actief is onder haar oorspronkelijke naam. Daar mogen we trots op zijn. Het is, in die lange lijst van verdiensten en inspanningen, het enige wat zo blijft door juist niets te doen.

Maar dan ook het enige.

Beste heer Elbers, KLM-ers, van harte gefeliciteerd met dit prachtige jubileum. Op naar de volgende 100 jaar!

Dank u wel.