Toespraak 100 jaar luchtvaart in Nederland (KLM-Fokker-NLR) EYE Amsterdam
“Het is niet alleen brandstof waar onze luchtvaart energie van krijgt. Het zijn ook de nieuwe ideeën, de diepgewortelde pioniersdrift en de ondernemersgeest in de Nederlandse volksaard die onze luchtvaart ‘vleugels geeft’ en vooruit helpt. En daarom geloof ik dat we aan de vooravond staan van nieuw tijdperk in de luchtvaart.”
Dat zegt minister Van Nieuwenhuizen op 14 maart 2019 tijdens de bijeenkomst 100 jaar Nederlandse luchtvaart in EYE Amsterdam.
Koninklijke Hoogheid, Commissaris van de Koning meneer Van Dijk, burgemeester mevrouw Halsema, vertegenwoordigers van de Nederlandse luchtvaartsector,
Dames en heren,
Dit jaar 100 jaar geleden, in de late zomer van 1919, organiseerde Albert Plesman hier vlakbij, in Amsterdam Noord de ELTA – de Eerste Luchtverkeer Tentoonstelling Amsterdam. Met een grote tentoonstelling, vliegdemonstraties en rondvluchten wilde hij het Nederlandse publiek enthousiast maken voor een nieuwe vorm van vervoer en transport: de luchtvaart. Dat lukte aardig. Bijna 800 duizend mensen bezochten de ELTA.
We zijn nu een eeuw verder. Onze Koninklijke Luchtvaart Maatschappij is de oudste luchtvaartmaatschappij ter wereld, die nog onder haar oorspronkelijke naam opereert. Dat is op zichzelf al een felicitatie waard!
We zien de beelden voor ons: Anthony Fokker in vliegtenue, Albert Plesman met zijn strenge, maar doortastende blik, de eerste Fokker-toestellen, de aluminium Douglas DC-2, de Uiver, het blauw van KLM. Ze wakkeren een gevoel van nationale trots aan. We zijn een klein land, met veel honger naar technologie, innovatie en vooruitgang. Een land van pioniers en gamechangers.
100 Jaar luchtvaart in Nederland. Een roemrijke geschiedenis, en toch moet ik eerlijk zeggen: ik heb het gevoel dat we aan de vooravond van een nieuw tijdperk staan.
Als de kinderen in de Haarlemmermeer nu naar buiten rennen, is dat niet meer om zich te vergapen aan het wonder van de vliegtuigen die overvliegen. Maar waarschijnlijk om zelf een vlucht te halen. Want vliegen is populair. De vraag is groot. Zo groot, dat we met de wetten van vraag en aanbod tegen grenzen aanlopen.
Grenzen aan de mogelijkheden, als we niks doen. Grenzen die we verleggen als we innoveren, als we met een nieuwe blik naar luchtvaart kijken. Als we investeren in nieuwe toepassingen die onze luchtvaart nóg veiliger, efficiënter, stiller, en duurzamer maken.
De ruimte in Nederland is beperkt. We wonen, werken, recreëren op weinig vierkante kilometers. Daar tussendoor verplaatsen we ons, stijgen op, landen, en komen weer thuis.
Die beperkte ruimte is ook een voordeel: zij dwingt ons tot een efficiënte organisatie. Noodgedwongen grossieren we in uitvindingen en innovaties die over de hele wereld worden overgenomen. Kustverdediging, polders, een hub-luchthaven als Schiphol met 326 directe bestemmingen over de hele wereld, technologische luchtvaartinnovaties.
Maar ‘stand verplicht’. Waar onze bewezen innovaties elders worden overgenomen, werken wij aan de volgende stappen die de luchtvaart van morgen vormgeven:
- De introductie van duurzame, hernieuwbare brandstoffen: biokerosine, synthetische kerosine, waterstof;
- Elektrificatie van grondvervoer op luchthavens, klein binnenlands vliegverkeer, en hybride aandrijving over langere afstanden;
- Innovatieve gewichtsbesparing in en aan vliegtuigen, zoals recylcebaar composiet voor lichtere vliegtuigrompen;
- Optimalisering van vliegroutes;
- De razendsnelle ontwikkeling van drones;
- Stillere vliegtuigen;
- Emissieloze luchthavens;
- Emissieloze vliegtuigen… In de toekomst…
Ik weet, dit laatste is een vergezicht: een Airbus die ons op accu’s de oceaan over vliegt, is toekomstmuziek. Eén kilo kerosine levert 50 keer meer energie dan één kilo lithium-ion batterijen. Voor een trans-Atlantische vlucht heeft een Airbus nu dus nog 18 keer zijn eigen gewicht aan batterijen nodig.
Toch zijn de prestaties van elektrische vliegtuigen van nu al vergelijkbaar met die van klassieke toestellen in 1909.
En dat lijkt me een mooie aanmoediging! Om te blijven werken aan wat misschien nu nog onmogelijk lijkt. Want díe mentaliteit brengt vooruitgang!
NLR, GKN Fokker en Nederlandse luchthavens werken continu aan nieuwe toepassingen om te verduurzamen.
KLM-Air France staat al 14 jaar in de top van de Dow Jones Sustainabililty Index, waarvan 12 jaar op de eerste plaats. En ik denk dat het een goed en realistisch streven is dat te blijven doen. Niet uit competitiedrift, maar voor een veilige, schone en duurzame luchtvaart. Voor people, planet, profit.
Veiligheid voor de mensen en een gezonde planeet. Maar ook de profit vind ik belangrijk. Met veel Nederlandse toeleveranciers voor de grote luchtvaartindustrie, is onze innovatiekracht ook een grote economische motor!
Een duurzame luchtvaart, dat staat vandaag centraal. De heren Elbers, Peters, Pritchard hadden er zonet een inspirerend gesprek over op dit podium!
En samen met Zijne Majesteit had ik zojuist het genoegen te worden rondgeleid door de ‘arena’ van dit fraaie gebouw. We hebben kennisgemaakt met studenten met frisse denkkracht. Met een waaier aan nieuwe ideeën voor een duurzame luchtvaart in 2050. Er is één team dat straks in de prijzen zal vallen.
Dames en heren,
Het is niet alleen brandstof waar onze luchtvaart energie van krijgt. Het zijn ook de nieuwe ideeën, de diepgewortelde pioniersdrift en de ondernemersgeest in de Nederlandse volksaard die de luchtvaart ‘vleugels geeft’ en vooruit helpt.
En daarom geloof ik dat we aan de vooravond staan van nieuw tijdperk in de luchtvaart.
Dank u wel.