Toespraak Paul Blokhuis, staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, bij de presentatie van het Nationaal Preventieakkoord op 23 november 2018 in Den Haag
Met ruim 70 organisaties ordertekende staatssecretaris Blokhuis vandaag het Nationaal Preventieakkoord. Samen gaan zij de strijd aan met roken, overgewicht en problematisch alcoholgebruik. Samen werken aan een gezonder Nederland. Hieronder de speech van de staatssecretaris.
Dames en heren, welkom!
Vandaag presenteren we het Nationaal Preventieakkoord! Dat doen we
samen met meer dan 70 organisaties. Organisaties zoals maatschappelijke organisaties, bedrijven, branches, patiëntenorganisaties, zorgaanbieders, zorgverzekeraars, gemeenten, onderwijs, fondsen, sportbonden en het kabinet.
Met zoveel partijen een half jaar lang om tafel, het echt een wonder dat er echt helemaal niks is gelekt.
Daarom ben ik trots op dit akkoord. We zijn een beweging gestart aan het begin van deze kabinetsperiode. We hebben heel veel gesprekken gevoerd met talloze mensen. En u ziet vandaag waar dat in uitmondt. Zoveel mensen die met elkaar hebben gezegd: preventie kan in Nederland een boost gebruiken. We hebben goede zorg, het zou mooi zijn als we dat een beetje kunnen laten draaien naar preventie. Daarbij gunnen iedere Nederlander een gezond leven. Daarom hebben we hoge ambities en we leggen de lat heel hoog.
Te beginnen met een rookvrije generatie in 2040. Dat wil zeggen: een samenleving waarin kinderen niet gaan roken en rokers geholpen worden met stoppen.
Ook willen we een samenleving waarin kinderen en zwangeren niet drinken. Waarin volwassenen zich bewust zijn van de risico’s van alcohol. Waarin er minder probleemdrinkers zijn.
Tegelijk streven we naar een samenleving waarin het aantal mensen met overgewicht en obesitas daalt. Waarin we het voor mensen makkelijker wordt maken om gezond te kiezen.
Dat zijn de ambities waar wij met dit Nationaal Preventieakkoord voor gaan.
Om ze te bereiken zetten we bewust in op de aanpak van roken, overgewicht en problematisch drinken. Juist omdat die drie van grote invloed zijn op de gezondheid van mensen. We leven in een welvarend land, maar er zijn duizenden mensen met leefstijlziektes.
Een paar cijfers:
Elk jaar sterven zo’n 20.000 Nederlanders door roken.
In sommige wijken heeft 1 op de 3 kinderen overgewicht, en het is één van de belangrijkste oorzaken voor bijvoorbeeld hart- en vaatziekten en diabetes 2.
Waar het gaat om alcohol, dat veroorzaakt elk jaar zo’n beetje 3.000 gevallen van kanker, is hofleverancier van de verslavingszorg.
Daar komt nog wat bij. In ons land zien we grote gezondheidsverschillen.
Mensen met een praktische opleiding en een laag inkomen voelen zich achttien jaar langer ongezond dan mensen met een theoretische opleiding en een hoger inkomen. En zij sterven gemiddeld zeven jaar eerder.
Dit kabinet zegt: dat moet afgelopen zijn, want die trend gaat alleen maar door. Die kloof wordt groter, die trend willen we keren.
Daarom pakken we juist deze thema’s aan.
De urgentie is dus hoog. Dat ziet het kabinet, heel veel mensen in Nederland zien dat, alle organisaties hier zien dat.
Er zijn al veel goeie initiatieven. Maar er kan best een tandje bovenop. Dit Preventieakkoord komt daar bovenop! Het bevat een samenhangend pakket aan maatregelen. Het mooie is dat het akkoord voor het grootste deel bestaat uit maatregelen die vanuit de ondertekenende partijen zelf zijn ingebracht.
Ik noem er een paar:
We gaan uiteindelijk naar 10 euro voor een pakje sigaretten.
Het bedrijfsleven gaat zorgen dat we 30 procent minder suikerhoudende frisdrank gaan drinken.
En stunten met alcoholprijzen is straks verleden tijd.
Ik kan een hele lijst noemen. Maar het is mooier als de organisaties die hier ook aanwezig zijn, dat zelf vertellen. En de voorzitters van de tafels gaan zo ook dieper in op de specifieke ambities en maatregelen van de verschillende deelakkoorden.
Dames en heren,
Met het Nationaal Preventieakkoord komt een brede beweging op gang. Dat vindt ik echt mooi.
Wie had bijvoorbeeld een aantal jaar geleden gedacht dat zo’n brede coalitie van partijen met elkaar zou samenwerken om problematisch drankgebruik aan te pakken.
Wie had bijvoorbeeld een aantal jaar geleden gedacht dat zo’n brede coalitie van partijen met elkaar zou samenwerken op het gebied van overgewicht en obesitas. Overgewicht is een complex probleem waarin gedrag en omgeving een belangrijke rol spelen. Net als achterliggende oorzaken zoals eenzaamheid, schulden of werkloosheid. Ik ben er trots op dat we die volle breedte in beeld hebben. Want er is niet 1 oplossing die voor iedereen werkt.
Bij roken, daar was in Nederland al een brede beweging gaande. Voor het bereiken van de Rookvrije Generatie gaan we met dit akkoord nog veel verder. Dit is het grootste pakket maatregelen tegen roken in Nederland, ooit. Je kunt het met recht historisch noemen.
We gaan er heel veel schouders onder zetten om het voor mensen in Nederland makkelijker te maken gezond te leven.
Ik ben ongelooflijk trots op de constructieve manier waarop alle betrokken partijen samenwerken. Iedereen die begon is gebleven. Er is niemand afgehaakt! Steker nog nieuwe partners sloten zich gaandeweg aan. Zoals KPN pas nog. Overigens blijft er ruimte voor nog veel meer partijen om mee te doen. De schoonmaakbranche heeft zich bijvoorbeeld al gemeld om in het vervolg mee te doen. Wat mij betreft kan de beweging niet breed genoeg zijn.
En hoe gaan we dat in de praktijk dan doen?
Het is nu zaak het akkoord vorm te geven in de regio’s, steden, dorpen en de wijken. Bij mensen om de hoek. Mensen gaan het echt merken dat het makkelijker wordt om gezond te kiezen.
We blijven bij elkaar komen de komende tijd. We gaan elkaar aanspreken als het niet zo loopt als we met elkaar hebben bedacht. Het rivm gaat ons ook bij de les houden met monitoring.
Het is een mooie dag vandaag met het begin van het akkoord. Het is het begin van heel veel moois. Op naar een gezonder Nederland.