Letterlijke tekst persconferentie na ministerraad 16 november 2018

Mediatekst | 16-11-2018

Inleidend statement minister-president Rutte:

RUTTE
Goedemiddag. Een hoop besproken vandaag. We hebben onder andere vanochtend in de ministerraad stilgestaan bij de uitspraken uit Frankrijk en Duitsland, eerder deze week, over een Europees leger. En los van de precieze bewoordingen die werden gebruikt, zou ik hier nog eens willen benadrukken dat het idee van een Europees leger voor Nederland veel te ver gaat. Frankrijk en Duitsland lopen daarmee echt voor de troepen uit. Wat betreft Nederland is en blijft de NAVO de hoeksteen van ons veiligheidsbeleid en in het licht van de huidige veiligheidssituatie is dat bondgenootschap ook alleen maar belangrijker geworden, ook vanwege de instabiliteit in de wereld. Het is goed dat we ook in Europa meer samenwerking zoeken op het gebied van veiligheid, uiteraard, maar we moeten ook realistisch zijn. Want we moeten ook beseffen dat na Brexit 80 procent, ik onderstreep 80 procent, van de NAVO-capaciteit afkomstig is uit landen van buiten de Europese Unie. Wat mij betreft is het daarom een illusie te denken dat de Europese Unie nu alleen, zonder de NAVO, haar eigen veiligheid zou kunnen waarborgen. De NAVO - en daarbinnen de Verenigde Staten - blijft een onmisbare partner voor vrede en veiligheid in Europa. En dat standpunt zullen wij ook in onze gesprekken met onze partners blijven uitdragen.   

We hebben natuurlijk vandaag ook gesproken over Brexit. Het is een belangrijke stap dat nu een conceptakkoord is bereikt  tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk, maar we zijn er duidelijk nog niet. Een deal is pas een deal als beide kanten van het Kanaal ermee instemmen. In Brussel staat nu in potlood een bespreking gepland in de Raad van ministers, maar ook in de Europese Raad staat het op de agenda. Tegelijkertijd: de ontwikkelingen in Londen volgen elkaar in hoog tempo op en het blijft dus noodzakelijk om rekening te houden met alle denkbare scenario's en ons daar actief op voor te bereiden. Dat geldt niet alleen voor de overheid maar, ik onderstreep dat ook nog maar eens een keer, dat geldt ook voor het bedrijfsleven dat zich moet voorbereiden op alle denkbare scenario's.

Dan heeft gisteren de Tweede Kamer ingestemd met het Belastingplan 2019. Het gaat in het totaal om acht wetsvoorstellen waarin zo'n 65 verschillende belastingmaatregelen zijn verwerkt. En daarmee is in totaal 90 procent van de concrete fiscale maatregelen uit het regeerakkoord omgezet in wetgeving. Dat is ook alle reden om vandaag staatssecretaris Snel te complimenteren met dit positieve resultaat, want hij heeft daar verschrikkelijk hard voor gewerkt.

Tenslotte: morgen is de landelijke intocht van de goedheiligman, Sint Nicolaas, in Zaanstad. We hebben de afgelopen weken opnieuw gezien dat dit leidt tot verhitte discussies, tot demonstraties, dat het leidt tot rechtszaken. Ja, Sinterklaas is een feest, van de samenleving. En ja, het is dus logisch dat die samenleving ook regelmatig discussieert over de vorm van zo'n samenlevingsfeest. Maar het is wel zaak om die discussie kalm, waardig en respectvol te blijven voeren en vooral ook, wat mij betreft, op de passende momenten en dat is dus niet tijdens deze feestdagen. Want over één ding is volgens mij de hele samenleving het eens: wij gunnen de kinderen allemaal de magie van het Sinterklaasfeest. Dus laten we er morgen een sfeervolle intocht van maken.

Zwarte Piet

VAN DER AA (ALGEMEEN DAGBLAD)
Roept u dan op tot een soort Sinterklaasbestand of een Zwarte Pietenbestand?

RUTTE
Nee hoor, ik roep ertoe op dat iedereen z'n mening moet kunnen geven. Maar als je de keuze hebt tussen je even inhouden en die discussie voeren in de 49 weken van het jaar waarin Sinterklaas niet in Nederland is, doe het in die 49 weken.

LAMBIE (RTL NIEUWS)
Meneer Rutte, even om daarop door te gaan: is de veiligheid van de Sinterklaasintochten gegarandeerd? Want er zijn in minstens 19 plekken, wordt er gedemonstreerd morgen.

RUTTE
Ja er wordt alles aan gedaan om het daar veilig te laten zijn. En zoals ook Ferd Grapperhaus vandaag zei, ik sluit me daarbij aan: ga er vooral naartoe en vier het Sinterklaasfeest.

LAMBIE
Ja, want uit een enquête van RTL Nieuws blijkt dat 55 procent van de ouders vindt dat die demonstraties een reden zijn om niet te gaan.

RUTTE
Iedereen moet daar z'n keuze in maken, mijn oproep zou zijn aan iedereen die van Sinterklaas houdt, van het feest houdt, daarheen zou willen gaan en de kinderen die hele bijzondere ervaring die wij allemaal hebben gehad toen we klein waren willen meegeven om te zien en geconfronteerd te worden met Sinterklaas en met de Pieterbazen, om daar vooral heen te gaan.

LAMBIE
Maar dit kost toch gigantisch veel politie-inzet? Vindt u dat nog wel verantwoord? Is dat nog wel te verantwoorden?

RUTTE
Het is de taak van de overheid om het land welvarend en veilig te houden.

Pensioenakkoord

BORGMAN (RADIO 1)
Meneer Rutte, ik wilde even met u over het pensioenakkoord, nog even kijken naar wat er de stand van zaken is. Kunt u iets zeggen over de fase waarin het overleg zich bevindt?

RUTTE
Nee.

BORGMAN
Is het ingewikkeld?

RUTTE
Ik kan daar niets over zeggen. We hebben vannacht lang vergaderd, heeft u gemerkt. Een aantal van u was daar ook tot laat bij aanwezig, waarvoor waardering. We gaan echt tot het gaatje, we zijn nu in een stadium dat iedereen zegt: laten we eens even ook in eigen kring bespreken waar de discussie nu staat, waar de ontwikkelingen staan. En dat zal dan weer leiden tot vervolggesprekken.

BORGMAN
Maar wat betekent 'tot het gaatje gaan'?

RUTTE
Dat iedereen extreem gemotiveerd is om een prachtig pensioenstelsel - want dat heeft Nederland, maar het is ook een pensioenstelsel met een paar grote problemen en dat leidt tot minder indexatie dan je zou willen, minder goed voorbereid zijn op de grote demografische veranderingen waar onze samenleving op dit moment mee te maken heeft - en het is nu van heel groot belang dat we dat pensioenstelsel aanpassen, dat we het toekomstbestendig maken en dat vraagt moeilijke maatschappelijke en politieke keuzes. Ik merk, alle partijen aan tafel, dat ze dat willen doen. Maar het is ingewikkeld, zowel technisch als ook maatschappelijk als ook politiek, maar mensen gaan echt tot het gaatje. Het feit dat we daar negen uur gezeten hebben, vol met passie en een goeie sfeer - mag ik dat ook onderstrepen, de sfeer is de hele nacht goed gebleven - laat zien dat iedereen eruit wil komen. Maar het is niet makkelijk.

BORGMAN
Maar wat is dan het moeilijkste probleem bijvoorbeeld? Want u zegt: je komt dan politiek en inhoudelijk en technisch een aantal problemen tegen. Kunt u zo'n probleem eens schetsen?

RUTTE
Nee, want dan moet ik inzage geven in de stand van de gesprekken en dat gaat niet.

BORGMAN
De minister van Financiën zei net: er is gisteren een belangrijke stap gezet. Heeft hij daar gelijk in?

RUTTE
Ieder van deze gesprekken waarin wij verder komen in het dossier is een belangrijke stap.

BORGMAN
Dus er is vannacht wel, want u zegt 'iedere stap die ons verder brengt in dit dossier is een belangrijke stap', dus er is gisteren een stap gezet die u verder brengt in dit dossier?

RUTTE
Tot nu toe heb ik bij de gesprekken waar ik zelf bij was, maar ook de gesprekken waarvan ik weet hoe die gevoerd zijn hiervoor, waren dat steeds stappen vooruit.

BORGMAN
En brengt het u tot optimisme over de kans van slagen?

RUTTE
Ik heb daar mijn beelden bij, maar die ga ik niet met u delen, want dan wordt er gevraagd aan vakbeweging of werkgevers: Rutte is puntje puntje puntje, wat vindt u daarvan? O, heeft hij dat gezegd? Dat helpt niet om de goede uitkomst te bespoedigen.

BORGMAN
Het beeld is misschien wel dat het koppelen van de AOW aan de stijging van de levensverwachting, dat daar ruimte zou zijn. Hoe ziet u dat?

RUTTE
U refereert nu aan een van de dossiers die denkbaar op zo'n tafel in enigerlei vorm op enigerlei moment aan de orde zou kunnen zijn.

BORGMAN
Is dat niet zo?

RUTTE
Zou kunnen zijn. Maar daar kan ik niet op ingaan en dat is nu eenmaal zo, dat ik dat niet kan doen, omdat ik dan inzage moet geven in waar staan de gesprekken met het risico dat anderen zich gedwongen voelen om te zeggen: nou, we denken er anders over of we hebben een ander beeld van de stand van zaken. En dan zou ik niet bijdragen aan het bevorderen van een goede uitkomst.

BORGMAN
Hebt u voor volgende week, voor het vervolg van de gesprekken ook ruimte in uw agenda gemaakt?

RUTTE
Mijn agenda is zo flexibel als nodig is. Dus als het dienstig is dat ik ergens bij ben, ben ik erbij.

BORGMAN
En ik welke omstandigheden is het dienstig?

RUTTE
Dat zou inzage geven in de stand van de gesprekken en de weging daarvan.

BORGMAN
U was er deze week ook bij.

RUTTE
Die zich natuurlijk in de loop van het weekend en begin van de week kan ontwikkelen. Dus dat gaan we dan per keer bekijken.

BORGMAN
U verwacht ontwikkelingen in het weekend?

RUTTE
Er zijn altijd ontwikkelingen doordat de tijd voortschrijdt en de inzichten weer indalen.

DE WINTHER (DE TELEGRAAF)
Ik voel een deel twee aankomen van een bepaalde column in een krant. Heeft u eigenlijk nog geslapen vannacht?

RUTTE
Nee.

DE WINTHER
U bent doorgegaan sinds gisterochtend?

RUTTE
Zo is het ja, dat moet soms.

DE WINTHER
Is dat verstandig?

RUTTE
Ja, dat weet ik niet. Maar soms moet dat.

DE WINTHER
Er zijn geen ongelukken gebeurd in de ministerraad vandaag?

RUTTE
Dat zullen we achteraf moeten vaststellen, maar ik heb niemand met een ambulance zien afgevoerd worden.

Europese leger

DE WINTHER
Nog niet. Even over dat Europese leger. Normaal als er ideeën in Europa worden gelanceerd over wat misschien wenselijk of niet wenselijk is, dan staat u hier heel vaak en zegt u van: ik ga niet op alle ideeën uit Europese hoofdsteden reageren. Nu begint u uw persconferentie met een heel duidelijk statement. Waarom?

RUTTE
Omdat ik dat noodzakelijk vind. Ik hecht zeer aan de trans-Atlantische relatie. En ik vind het van groot belang om twee redenen. In de eerste plaats omdat de gedachte dat Europa zichzelf zou kunnen verdedigen met een eigen leger, dat is niet realistisch. De dreigingen die op Europa afkomen en het karakter van die dreigingen en de instabiliteit rondom Europa is zodanig dat wij alleen vanuit onze verantwoordelijkheid als politici om het land veilig te houden, dat alleen kunnen doen in een sterke trans-Atlantisch verankering. Dat is één. Het risico van die discussie over een Europees leger is niet alleen een discussie, een risico van een discussie over soevereiniteit en allerlei hele principiële vraagstukken die daarachter wegkomen. Het is ook een risico van een vraag of Europa voldoende uitstraalt en het Europese NAVO-deel voldoende uitstraalt en dat wij hechten aan die ankering in die trans-Atlantische relatie die ons na de Tweede Wereldoorlog een onwaarschijnlijke hoeveelheid veiligheid en welvaart heeft gebracht. Niet alleen ons, maar ook Amerika. Ook voor Amerika is het van levensbelang dat zij hier aanwezig zijn. Al is het maar om ervoor te zorgen dat Amerika voorwaarts verdedigd wordt. Dus niet alleen om ons te verdedigen, maar ook in het belang van Amerika is dat. Maar omgekeerd is het in ons belang dat Amerika dat doet. En ik waarschuw dus tegen discussies die deels onverstandig zijn vanwege alle soevereiniteitsoverdrachtselementen die erin zitten, maar ook aanleiding zouden kunnen zijn om aan te nemen dat het Europese deel van de NAVO of Europa als zodanig dit zou kunnen doen zonder Amerika. Dat is niet denkbaar.

DE WINTHER
En is het misschien ook een signaal naar Rusland?

RUTTE
Het is een signaal naar iedereen die het wil horen. Het is mijn opvatting en vandaag besproken in het kabinet. Het is ook onze opvatting van deze coalitie dat het onverstandige voorstellen zijn en dat die niet passen in de veiligheidsstrategie zoals wij die voor ogen hebben.

DE WINTHER
Ja, u zegt de opvatting van deze coalitie. Maar D66 zei deze week: na Macron pleit nu ook Merkel voor een echt Europese krijgsmacht. Revolutionair en broodnodig. Zijn die van gedachten veranderd?

RUTTE
Nou, in ieder geval de opvatting van het Kabinet, laat ik het dan zo zeggen.

DE WINTHER
Oké, maar de D66-ministers hoefden niet overtuigd te worden?

RUTTE
Ik heb de indruk dat dit een gedragen discussie was in de Ministerraad.

VAN DER AA
Zou het niet een Europees leger kunnen zijn dat samenwerkt met de NAVO?

RUTTE
Nee, dat kan niet. In de eerste plaats heb je dan te maken met het principiële vraagstuk van wie gaat over de inzet van troepen? Dat is een vraagstuk van nationale soevereiniteit, die kan je niet overdragen. Tweede reden is dat juist de kracht van de NAVO is dat waar Europa zich bekommert over onze welvaart, om onze markt, om onze munt, maar ook om de bescherming van buitengrenzen, het ingebed zijn in een sterke Europese Unie leidt tot veiligheid, dat de hele specifieke defensiesamenwerking zich afspeelt in de NAVO. Dat is een samengaan van soevereine lidstaten die poolen, die samenwerken, Nederland samen met de Duitsers, de landmacht, de marine met de Belgen, de luchtmacht weer met andere landen. Intensieve samenwerking met anderen, maar wel vanuit soevereiniteit, niet vanuit de gedachte: dat is een supranationaal orgaan, een supranationale instelling. Dat is echt een fundamenteel andere keuze. Bovendien, het signaal dat je ermee afgeeft is blijkbaar dat Europa zegt: we kunnen onszelf verdedigen. Europa kan zichzelf thans niet verdedigen. Dat is niet mogelijk, we kunnen ons niet verdedigen zonder de hulp van Amerika in de wereld zoals die zich op dit moment heeft afgetekend. Het is ook in het belang van Amerika om hier te zijn, zoals ik net zei tegen de heer De Winther. Waarom? Omdat het ook in het Amerikaans belang is dat Europa stabiel blijft en niet in de verkeerde invloedssfeer zou terecht komen.

KRANENBURG (NRC HANDELSBLAD)
Meneer Rutte, uw opvatting is duidelijk, maar hoe gaat u die nou vormgeven in Europa?

RUTTE
Mijn opvatting is het staande beleid en ik waarschuw tegen voorstellen voor beleidsverandering.

KRANENBURG
En als die voorstellen komen, wat gaat u dan doen?

RUTTE
Dan zal ik mij daartegen verzetten en daartegen pleiten.

KRANENBURG
En dan hebt u vetorecht?

RUTTE
Dat is niet aan de orde. Het is niet zo dat in Europa ineens iedereen achter die voorstellen aan rent. Dus dan zijn we echt tien stappen verder. Wat ik hier doe ik waarschuwen voor deze gedachteontwikkeling.

KRANENBURG
En u gaat ook verder praten met uw partijgenoten of hoe heet dat, Guy Verhofstadt? Die heeft ook expliciete opvattingen over het Europees leger.

RUTTE
Ik heb niet de indruk dat Guy Verhofstadt in deze discussie een bepalende factor is.

Brexit

VAN DEN BERG (REUTERS)
Nog even terug naar de Brexit. In het Engels parlement wordt een beetje gezind op nog mogelijk sleutelen aan deze deal. Wat is de Nederlandse visie? Is het stikken of slikken?

RUTTE
Volgens mij hebben de meeste Europese landen gezegd: we gaan het allemaal goed bestuderen. Maar het lijkt mij buitengewoon onwaarschijnlijk dat er belangrijke veranderingen worden aangebracht zijdens Europa in deze concept-afspraken. Dit is natuurlijk zo lang uit onderhandeld. Iedereen is er zo lang nauw bij betrokken geweest. Kijk op onderdelen zullen we natuurlijk nog eens heel goed overal naar kijken. Naar vraagstukken als bijvoorbeeld: hoe ga je om met het level playing field? Hoe ga je om met de nieuwe situatie? Wat wordt daarover gezegd dadelijk in de afspraken die we daarover gaan maken. Maar het aanbrengen van grote verschuivingen in dit pakket aan afspraken, dat lijkt me onwaarschijnlijk.

LAMBIE
Meneer Rutte, bent u onder de indruk van het optreden van premier May de afgelopen dagen?

RUTTE
Ik aarzel om daarop in te gaan. Mijn professionele oordeel is, maar dat is dan toch even die zeldzame positie van commentator die ik eigenlijk nooit wil innemen, vind ik het knap hoe ze het doet. Maar ik wil me verder niet mengen in de interne politieke discussie. Dus dat oordeel geven moet ik echt doen onder het beslag dat ik dat doe als commentator. Ik stop daar nu weer mee, want dat is uw rol zoals ik altijd uitleg, en niet mijn rol. Maar natuurlijk kijk ik met respect naar de tenacity en de resilience waarmee ze het debat voert.

LAMBIE
U vindt echt dat ze het knap doet op dit moment?

RUTTE
Ja, maar dat zeg ik dan maar even als vakcollega. Inhoudelijk vind ik niet dat ik mij moet bemoeien met de interne Britse aangelegenheden.

LAMBIE
Bent u het ermee eens dat dit een fantastische deal is voor de Europese landen en misschien een wat mindere deal voor mensen die een strikte scheiding willen tussen het VK en de EU?

RUTTE
Nee, ben ik het niet mee eens. Het is geen fantastische deal voor iemand, voor niemand is het een fantastische deal want Brexit is slecht nieuws. En wat je probeert te doen is in dat negatieve gesternte van Brexit proberen de schade te beperken, zowel voor Europa als voor het Verenigd Koninkrijk als voor de samenwerking. In het Verenigd Koninkrijk zijn 65 miljoen mensen, het is de vijfde economie van de wereld, een van de allersterkste krijgsmachten van de wereld en de op een na sterkste krijgsmacht in de NAVO, dus van zeer groot belang dat die samenwerking, die verankering in Europa blijft. Niet in de Europese Unie, wel in Europa. En ik denk dat hier een pakket afspraken ligt, wat zowel voor het Verenigd Koninkrijk als voor Europa dat in een balans probeert te doen. Maar het is daarmee niet zo goed als de huidige situatie.

LAMBIE
Voorkomt deze deal straks controles in de haven van Rotterdam?

RUTTE
Nou ja, dat is een van de doelen natuurlijk, dat zo veel mogelijk er frictieloos handel kan blijven worden gedreven. Maar dat zal allemaal onderdeel moeten worden van de toekomstige relatie. We hebben sowieso tot eind 2020 geen veranderingen in die relatie, er moet dan besloten worden: komt er een vrijhandelsverdrag met allerlei extra elementen na eind 2020 of - als dat niet op tijd af is - is er een backstop, een terugvaloptie, namelijk dat het VK onderdeel blijft van een vorm van douane-unie tussen het Verenigd Koninkrijk en Europa. En het belangrijkste doel daarvan is ervoor te zorgen dat in afwezigheid in dat scenario van een toekomstige definitieve oplossing, zo goed mogelijk die handel kan doorgaan inclusief wat u noemt. Maar dat zal natuurlijk allemaal ook in detail z'n vorm moeten krijgen.

DE KRUIF (NIEUWSUUR)
U heeft een lange nacht gehad, maar wat voor week heeft Theresa May gehad?

RUTTE
Ja, ik heb nu één keer antwoord gegeven maar ik ga nu niet verder commentaar geven op mijn Britse collega. Ik vind als professional, als vakcollega, dat ze het knap doet. Maar inhoudelijk ga ik geen commentaar geven op de interne Britse verhoudingen.

DE KRUIF
En wat hoopt u voor haar politieke toekomst?

RUTTE
Ja, ook daar ga ik geen uitspraken over doen. Want dat is een interne Britse zaak. Het is mijn collega, ik ben zeer op haar gesteld, ik wens haar persoonlijk het beste. Ik vind, nogmaals, als vakcollega dat ze het heel knap doet deze week, in een heel moeilijke situatie, maar daar laat ik het ook bij voor wat betreft het commentaar geven. Zou u mij gevraagd hebben 'wat vind je van het pakket voorstellen dat er ligt?', dan vind ik dat evenwichtig, zowel voor Europa als voor het Verenigd Koninkrijk.

DE KRUIF
Is er niet iets te pittig onderhandeld door Europa, dat wij iets te veel hebben binnengehaald zeg maar?

RUTTE
Nee. Nee, er is geen sprake van 'binnenhalen'. Wij verliezen allemaal door Brexit, wij verliezen allemaal enorm door Brexit. Wat je probeert te doen is de schade te beperken. En wat je probeert te doen bijvoorbeeld is te voorkomen dat er een harde grens komt tussen Ierland en Noord-Ierland, wat je probeert te voorkomen is dat de handelsbetrekkingen tussen het VK en Europa blijvende schade oplopen. Maar ja, enige schade is waarschijnlijk onvermijdelijk als gevolg van de Brexit-discussie.

DE KRUIF
Ja, want wat zou het voor Nederland betekenen als Theresa May zou moeten opstappen?

RUTTE
Ja, maar dat scenario ga ik niet met u doornemen want dan wordt internationaal het bericht dat ik daar rekening mee hou en ik heb daar geen aanleiding voor.

DE KRUIF
Maar als ze niet akkoord gaan met dit conceptakkoord?

RUTTE
Ja, maar dan ga ik in uw als-dan-vragen mee en dan zou internationaal gedacht kunnen worden: oh Rutte houdt rekening met… en daar is geen sprake van.

DE KRUIF
Heeft u het ontwerpakkoord ook gezien, die 585 pagina's?

RUTTE
Ja, maar niet allemaal gelezen.

DE KRUIF
En wat vond u ervan?

RUTTE
Wat ik u zei: ik vind het een evenwichtig pakket, maar we zijn het natuurlijk in detail nu aan het bestuderen.

DE KRUIF
Ja. En voor Nederland, wat zou het beste zijn, dat dit akkoord doorgaat…?

RUTTE
Nederland is natuurlijk een van de meest internationaal georiënteerde economieën van de wereld en ook in Europa. Wij doen 70 procent van onze handel binnen Europa, ook met het Verenigd Koninkrijk, met andere landen. Dat leidt tot miljoenen banen en heel veel welvaart, dus het is van groot belang dat er een uitkomst is die de schade beperkt.

DE KRUIF
En dat Theresa May blijft?

RUTTE
Dit is niet van één persoon afhankelijk, maar die vraag, verder daarop ingaan zou de indruk wekken dat ik daar een opvatting over heb dus dat doen we niet.

DE KRUIF
Waarom niet eigenlijk?

RUTTE
Omdat ik me niet bemoei met de interne Britse politiek.

Pact van Marrakesh

JOOSTEN (ELSEVIER)
Premier Rutte, klopt het dat het pact van Marrakesh de ministerraad heeft bereikt?

RUTTE
Daar hebben we al een paar keer over gesproken, maar we zijn vooral bezig te bevallen van de door Kamer gevraagde juridische analyse.

JOOSTEN
En klopt het dat er gedacht wordt aan een oplossing à la het Oekraïneverdrag, namelijk een inlegvelletje?

RUTTE
Wat klopt is dat wij bezig zijn de Kamervragen over de juridische analyse te beantwoorden en daar zijn we nog mee bezig.

JOOSTEN
Hoe verklaart u dat deze discussie zo sluimerend zich heeft ontwikkeld en nu het kabinet voor bepaalde dilemma's stelt?

RUTTE
Ja in een vraag zitten een aantal aannames die ik gedeeltelijk of niet herken. Dat precies uitsorteren voert nu te ver, maar de situatie is dat wij bezig zijn met de juridische analyse op te stellen.

Belastingplan 2019

VAN GALEN (NIEUWSUUR)
Even nog over het Belastingplan. Er is in de media heel veel verwarring, bij de burgers ook: wat krijgen mensen nou in hun portemonnee? Het kabinet zegt 5 miljard, de heer Nijboer heeft het laten uitrekenen, die komt op 36 miljoen (twee euro per persoon per jaar), wat is het nou?

RUTTE
Wat je zult zien vanaf 1 januari, gewoon fysiek in je portemonnee, is een hele forse lastenverlichting. En dat zie je ook terug in de koopkrachtplaatjes, dus als je het kabinet niet gelooft dan zul je zien dat de rekenmeesters zeggen: er is een behoorlijke koopkrachtverbetering. Dat is natuurlijk deels doordat de cao-lonen stijgen, maar ook deels doordat er een forse lastenverlichting plaatsvindt. Vervolgens kun je een hele fundamentele discussie voeren over het basispad versus het beleid dat de nieuwe coalitie ten opzichte van dat basispad voert. Ik denk dat u daaraan refereert. Dat lijkt me voor de fijnproever. Wat ik belangrijk vind persoonlijk is dat ik vanaf 1 januari met u en vele anderen zal merken dat de inkomstenbelasting omlaaggaat.

VAN GALEN
Maar als het kabinet de geplande lastenverzwaring van uw vorige kabinet terugdraait, dan is er toch de facto sprake van nul lastenverlichting?

RUTTE
Een kabinet werkt natuurlijk altijd ten opzichte van een basispad, dat werkt altijd zo. En uiteindelijk waar de mensen in geïnteresseerd zijn: in wat er in hun portemonnee gebeurt.

VAN GALEN
Er komt wel iets in die portemonnee extra?

RUTTE
Ik wijs u op de koopkrachtplaatjes, daar ziet u het in.