Keynote speech Cora van Nieuwenhuizen, minister van Infrastructuur en Waterstaat, Maritime Awards Gala
“Willen we verladers verleiden een modal shift te maken – en die wens hebben we allemaal – dan moet de branche de mental shift van samenwerken verder voortzetten. Dat geldt op alle terreinen: voor cybersecurity, voor de Brexit, voor de lage waterstanden waar de binnenvaart op dit moment last van heeft…”
Dat zegt minister Van Nieuwenhuizen maandag 12 november bij het Maritime Awards Gala in Zaandam.
Meneer Volmerink, meneer Van Sluis, dames en heren,
Wat een prachtige zaal en wat een goede reden om hier aanwezig te zijn. Het 13e gala alweer…
Vorig jaar was ik op dit moment koud een week minister en moest ik het missen. Maar nu verheug ik me enorm op alle mooie innovaties die we hier vanavond gaan zien…
En als ik naar de genomineerden kijk – en ook naar het thema van vanavond ‘Inspired by nature’ – dan ben ik heel blij dat er zoveel innovaties bij zitten op het gebied van duurzaamheid. Ik moet toegeven, sommige details moet u nog even toelichten – van L-drives tot t-foils en torsietrillingen…
Maar de grootste gemene deler is dat uw innovaties het milieu ten goede komen en daar ben ik blij mee. Ik feliciteer iedereen alvast van harte met zijn nominatie!
En weet u wat het mooie is van minister zijn? Dat ik al die prachtige nieuwe dingen ook mag ervaren. Zo mocht ik vorige maand bij de Innovation Expo in Rotterdam inschepen op de Rotortug Borkum van Kotug, een sleepboot die zonder stuurman op afstand kan worden bediend.
Op het eerste gezicht een vreemde ervaring, maar wat een mogelijkheden gaat dit bieden! Hoeven er straks bij het blussen van een brand op zee geen mensen meer gevaar te lopen? Kunnen we ladingen straks vanachter het bureau verschepen? Ik vind de ontwikkelingen in elk geval heel spannend.
Dames en heren,
U bent vanavond op een bijzondere locatie. Vroeger werden op dit terrein in het diepste geheim vuurwapens, artillerie en munitie voor het Nederlandse leger gemaakt. Een mysterieuze plek, achter hoge hekken en strenge beveiliging, direct achter de verdedigingslinie van de Stelling van Amsterdam.
De halfronde daken en de aarden wallen getuigen er nog van: die moesten de schade beperken in geval van een explosie. Er schijnt hier ook een heus ‘plofbos’ te zijn…
Maar de oorlogen gingen voorbij. De fabriek stopte en de hekken gingen open voor publiek. En nu? Nu is het hier een broedplaats van creatieve ondernemers en bruist het van enthousiasme, innovatie en ondernemerschap.
Ik vertel u dit, omdat ik het een mooie parallel vind. Want ook in uw branche zijn de hekken open gegaan. In plaats van in het geheim, ieder voor zich, de concurrentiestrategieën uit te dokteren, worden sinds een aantal jaren de handen ineen geslagen. De Havenmeesters bijvoorbeeld werken samen aan een verbetering van het nautisch veiligheidsbeheer. Op dit moment levert u gezamenlijk grote inspanningen om de congestie in de haven Rotterdam te verminderen.
Er is zelfs een haven, North Sea Port, die een grensoverschrijdende samenwerking is aangegaan. Een week geleden kwam het uitgebreid ter sprake bij de Vlaanderen/Nederland-top in Middelburg. Al in het eerste jaar gaat de nieuwe haven recordcijfers melden. Samenwerking in optima forma…
En ook wij, u en ik, werken samen in de Maritieme Strategie. Sinds begin dit jaar ligt er een nieuw, concreet Werkprogramma. Met resultaat. Mede daardoor is er nu bijvoorbeeld meer ruimte voor testen en experimenten.
Van mij mag er in uw branche nog een schepje bovenop. Innovatie ís samenwerken. Want, en dat weet u als geen ander, innoveren en veranderen brengen kansen en risico’s met zich mee. De kost gaat voor de baat uit. En dat betekent soms dat je het niet redt. Maar de som der delen is vooruitgang en verbetering. Voor de maritieme sector, voor de economie en voor Nederland als geheel.
Ik roep u daarom op het samenwerkingsballetje nog veel vérder te laten rollen. Zeker ook als het gaat om digitalisering – papierloos transport. Ik zei het vorige week ook op het jaarcongres van de Nederlandse Vereniging van Binnenhavens: hoe mooi zou het zijn als alle transportpartijen in onze havens al vóór binnenkomst van een schip over informatie over de lading zouden beschikken?
Dan kunnen in de haven alvast de laad- en losplaatsen worden geprepareerd. Dan kunnen alvast de verbindingen worden gelegd met andere transportmodaliteiten, met spoor- of wegvervoer. Alles voor een vloeiende overslag; het zou enorme tijdwinst opleveren.
Ons ministerie is hard aan de slag om zowel in Nederland als in Europa te werken aan een neutraal, decentraal en veilig netwerk van data delen. Een grote klus, een marathon. Maar ik loop hem graag met u…
Willen we verladers verleiden een modal shift te maken – en die wens hebben we allemaal – dan moet de branche de mental shift van samenwerken verder voortzetten. Dat geldt op alle terreinen: voor cybersecurity, voor de Brexit, voor de lage waterstanden waar de binnenvaart op dit moment last van heeft…
Laat me daar nog iets over zeggen. Want zo bont als dit jaar heeft het klimaat het in Nederland nog niet vaak gemaakt. De droogte heeft voor de binnenvaart grote gevolgen, vooral landinwaarts. Op veel plekken varen schepen met minder dan de helft van hun laadcapaciteit. Bijna alles wat kan varen, vaart.
Eén ding laat het wel zien: opeens kent heel Nederland het belang van de binnenvaart! Van bouwplaatsen die zitten te wachten op materialen tot veehouderijen die voer tekort komen… Ik hoop dat de komende maanden verlichting brengen.
Het drukt ons wel met de neus op de feiten. Klimaatverandering raakt zeker ook Nederland. Ook uw sector staat voor de ongekende opgave om te transformeren van fossiel naar circulair en duurzaam.
We werken aan een Green Deal. Half oktober was een grote delegatie van u aanwezig bij het overleg in Den Haag. Ik zie ambitie en concrete plannen. En ik ben ervan overtuigd dat het ons lukt van verduurzaming een goede businesscase te maken. Ik wil u met de Green Deal ook duidelijkheid bieden: welk pad kiezen we en waarin kunt u gaan investeren? Bijvoorbeeld als het gaat om biobrandstoffen.
We gaan dit verhaal samen maken en ik kijk uit naar ons volgende overleg.
Dames en heren, ik rond af. Zoals u weet, zet ons ministerie ieder jaar samen met onderzoeksbureau Ecorys en de Erasmus Universiteit de feiten en cijfers over uw sector op een rij. Ik heb twee bundels bij me: de Maritieme Monitor en de Havenmonitor.
Ook nu weer blijkt: uw sector is van enorm belang voor de Nederlandse economie, bijna 5 procent van het bruto nationaal product. Het zijn dit jaar gelukkig wat vrolijker berichten dan vorig jaar: het gaat iets beter met de branche, al geldt dat nog niet voor alle sectoren.
De omzet groeide met zo’n 3%. Vergeleken met de groei van de Nederlandse economie moeten we echter constateren dat de sector achterblijft. Het lijkt erop dat bedrijven na het zwakke jaar 2016 hebben geïnvesteerd in omzetgroei en niet zozeer in uitbreiding van personeel of direct herstel van de winst. Ook zijn er binnen de sector grote verschillen. De havens doen het al jaren goed, de scheepsbouw en de offshore hebben het moeilijk.
Meneer Van Sluis, meneer Paul, komt u naar voren? Graag wil ik de monitoren aan u overhandigen. Dames en heren, ik wens u allen vanavond veel inspiratie en een smakelijke voortzetting. Dank u wel.