Letterlijke tekst persconferentie na ministerraad 9 november 2018

Mediatekst | 09-11-2018

Inleidend statement minister-president Rutte:

Vandaag in de ministerraad weer een aantal zaken besproken. Laat ik er een paar dingen uitlichten die ook met het uitvoeren van het regeerakkoord te maken hebben. Ten eerste hebben we gesproken over rechtsbijstand. Daar staat het een en ander over in het regeerakkoord, dat dat stelsel wordt herzien en aan die afspraken geven we vandaag invulling, in de besluiten die we genomen hebben. Dat is ook nodig, omdat dat hele stelsel van rechtsbijstand op dit moment kraakt in zijn voegen. Zo is het beroep op gesubsidieerde rechtsbijstand de afgelopen zeventien jaar met ruim veertig procent gestegen, maar blijken de hogere uitgaven er niet toe te leiden dat problemen vaker of beter worden opgelost. Dus er moet iets gebeuren. Nou, het nieuwe stelsel is erop gericht geschillen in een vroeg stadium op te lossen, dus voordat ze gaan escaleren. Mensen worden daarbij geholpen en gestimuleerd om het probleem zelf op te lossen, door voorzieningen voor zelfhulp, informatie en advies. Daarbij wordt ook rekening gehouden met mensen die dat niet zomaar zelf kunnen. De oplossing moet centraal staan en niet de procedure. Het systeem op die manier gaat passende hulp bieden voor iedereen,  met eigen verantwoordelijkheid waar het kan en juridische bijstand waar dat moet. Nou dit is zo’n uitgebreide herziening en ingewikkeld dat ik minister Dekker heb gevraagd u daar dadelijk in een aparte bijeenkomst over bij te lichten. Dus graag geen vragen.

Dan, de ministerraad heeft vandaag ook ingestemd met de uitbreiding van de mogelijkheden van gemeenten, provincies en Rijk om ondermijnende criminaliteit tegen te gaan. Het wordt daardoor voor overheden onder andere mogelijk onderzoek te doen naar de zakelijke omgeving van een bedrijf of persoon, die bijvoorbeeld een vergunning of een subsidie aanvraagt, een vastgoedtransactie met de overheid aangaat of intekent op een overheidsopdracht. En dat is belangrijk, want zo weten we dan weer beter te voorkomen dat de overheid criminele activiteiten onbewust zou faciliteren.

Het laatste punt dat ik wil noemen is de Defensie-cyberstrategie die we vandaag hebben vastgesteld. Het belang van dit onderwerp staat denk ik voor iedereen, ook gezien de recente incidenten op het gebied van digitale veiligheid, als een paal boven water. De strategie gaat in op de noodzaak van versterking van onze digitale weerbaarheid en van een geloofwaardige digitale afschrikking. Daarom investeren we de komende jaren onder andere in cyber mission teams en worden cyberactiviteiten en -capaciteiten meegenomen bij de planning van elke militaire missie en dat het een integraal onderdeel is van die militaire missies. Minister Bijleveld zal volgende week de strategie naar de Kamer sturen en zal het stuk dan ook inhoudelijk toelichten.

Asia Bibi 

LAMBIE (RTL NIEUWS)
Meneer Rutte, is de bedreigde Pakistaanse christen Asia Bibi welkom in Nederland?

RUTTE
Nou ja kijk, daarvan is gezegd dat op dit moment volgens de Pakistaanse regering zij nog in Pakistan is. Wij volgen met onze Europese partners die zaak nauwlettend, onze inzet is erop gericht dat zij ook snel van haar veiligheid kan genieten. We hebben ook verder gezegd al, ook Stef Blok eerder deze week, dat we er verder niks over gaan zeggen omdat dat de zaak niet bevordert. 

LAMBIE
Maar u  zou toch kunnen zeggen: als ze een asielverzoek indient, dan is ze van harte welkom in Nederland?

RUTTE
In dit soort gevallen is het mijn ervaring dat het beter is daar het zwijgen toe te doen. Wij kennen onze procedures, maar het openlijk daarover gaan speculeren – waar zij op dit moment nog in Pakistan zich bevindt – is niet verstandig.

LAMBIE
Maar u pleit hier week na week voor opvang van échte vluchtelingen in Nederland. Dit is toch een echte vluchteling?

RUTTE
U praat over iemand die op dit moment nog in Pakistan is, ik geloof niet dat we haar zaak bevorderen door in het openbaar te speculeren.

LAMBIE
Dus als u daar iets over zou zeggen, dan bent u bang dat ze misschien in Pakistan moet blijven?

RUTTE
Zelfs die vraag ga ik niet beantwoorden.

VRAAG
Mevrouw Bibi’s advocaat heeft gezegd dat hij wel in Nederland wil blijven – hij is hier al – maar dat hij dat niet zelf wil aanvragen. Hij wil uitgenodigd worden, wat vindt u van die opstelling? Is dat überhaupt een optie, dat Nederland iemand vraagt te blijven in plaats van het asielverzoek in behandeling te nemen?

RUTTE
Nou het is nu verder ook niet aan de orde omdat hij onderdeel uitmaakt van het Shelter City-programma voor mensenrechtenverdedigers en daarmee voorlopig in zijn situatie is voorzien. Hij kan nu drie maanden in Nederland blijven en dat geldt ook voor zijn vrouw en kind.

VRAAG
Maar voor die drie maanden daarna dan? Is dat überhaupt een optie dat Nederland iemand vraagt te blijven?

RUTTE
Ik ga niet via de media communiceren met deze meneer. Hij valt nu onder dit programma en daarmee is voor de komende drie maanden in ieder geval in de situatie voorzien.

VAN GALEN (NIEUWSUUR)
Vindt u het verstandig dat de kleine christelijke partijen openlijk zeggen: mevrouw Bibi is welkom in Nederland?

RUTTE
Iedereen moet zeggen wat hij wil zeggen. Er is een verschil tussen Kamerleden en de regering en ik vind dat ik op dit punt extra voorzichtig moet zijn. 

VAN GALEN
Maar vindt u dan dat openlijke discussie haar veiligheid niet bevordert?

RUTTE
Ik ga geen commentaar geven op wat Kamerleden doen. Die controleren mij, ik niet hen. Maar ik ga zelf in ieder geval vanuit mijn verantwoordelijkheid, en die is weer anders dan die van een Kamerlid, een Kamerlid heeft een andere verantwoordelijkheid, als regering zijn we daar heel voorzichtig in. 

Aangifte doen van zedenmisdrijf op kinderopvang

SCHREINEMACHERS (RTL NIEUWS)
Meneer Rutte, ouders die melding maken van een zedenmisdrijf van een jong kind zeggen dat de politie aangifte ontmoedigd. Wat vindt u daarvan?

RUTTE
Er is contact over. Ik heb natuurlijk kennis genomen van die berichtgeving van RTL, gisteravond. En dat soort signalen moeten we natuurlijk heel serieus nemen. Ik denk dat het goed is dat de korpschef van de politie in gesprek gaat met de voorzitter van de vereniging voor de kinderopvang BOiNK, Gjalt Jellesma, om te kijken waar verbeteringen mogelijk zijn. Feit is wel dat we in Nederland 700 gespecialiseerde zedenrechercheurs hebben en dat ook bij het OM speciale zedenofficieren werken, die zijn ook gespecialiseerd in het verhoren van jonge en soms ook zeer jonge kinderen. En echt, het is van heel groot belang, laat ik dat hier ook nog een keer zeggen, dat ouders zich niet geremd voelen om aangifte te doen. Ik betreur het als mensen dat wel zouden voelen, die remming. En daarom is het goed dat het gesprek plaatsvindt.

SCHREINEMACHERS
Want vele advocaten zeggen: het gaat vaak goed, maar het gaat ook te vaak mis.

RUTTE
Ja, ik heb de berichten gezien en daarom is het denk ik goed dat het gesprek plaatsvindt tussen het hoofd van de politie, de korpschef en de voorzitter van de vereniging.

SCHREINEMACHERS
Ja, want ouders krijgen te horen: het is moeilijk met een kind onder de vier jaar, je kunt een kind niet verhoren, weet u wel zeker dat u aangifte wil doen?

RUTTE
Ja nogmaals, er werken dus 700 gespecialiseerde mensen bij de politie, maar ook bij het OM werken dus speciale zedenofficiers en die zijn juist getraind in gesprekken voeren, verhoren voeren ook met zeer jonge kinderen. 

SCHREINEMACHERS
Hoe kan het dan dat ouders toch het gevoel hebben dat ze het signaal krijgen: u kunt beter geen aangifte doen wat het heeft toch geen zin?

RUTTE
Daarom dat gesprek tussen de baas van de politie en de voorzitter van de vereniging. 

SCHREINEMACHERS
Nu ligt er al jarenlang een advies van de nationaal rapporteur seksueel geweld tegen kinderen die zegt: je zou eigenlijk bij dit soort zaken veel sneller de telefoon, de laptop, de computer van iemand om wie het gaat moeten doorzoeken, omdat dat vaak nog wél bewijs kan opleveren als er wel iets aan de hand is. Waarom is daar niets mee gedaan? 

RUTTE
Die informatie heb ik hier niet paraat. Ik weet ook niet precies wat er allemaal in dat advies staat. Dat zou ik echt even bij de minister van Justitie en Veiligheid checken, maar dat kan ook mooi worden betrokken in het gesprek wat de baas van de politie en de voorzitter van de vereniging gaan voeren. 

SCHREINEMACHERS
Moet er iets veranderen als er inderdaad veel ouders zijn die het gevoel hebben dat hun melding niet serieus wordt genomen? 

RUTTE
Laten we eerst het gesprek even afwachten. Er werken zevenhonderd zeer gemotiveerde mensen. Ik heb bij werkbezoeken ook zelf – niet met alle zevenhonderd vanzelfsprekend, maar wel met een aantal van hen in de loop van de jaren dat ik deze baan heb kennis gemaakt en ik ben zeer onder de indruk van de mensen die bij de zedenpolitie werken. De zedenrechercheurs maar ook bij het Openbaar Ministerie, de zedenofficieren. Dat zijn mensen die buitengewoon gemotiveerd ongelofelijk moeilijk werk doen. Ook speciaal getraind zijn in dit type werk. En nogmaals, ik wil hier echt oproepen: doe aangifte als je als ouders daar aanleiding voor ziet. Voel je daar niet toe geremd. Maar nu dit signaal er is, vanuit uw berichtgeving gisteren, is het denk ik wel goed dat in ieder geval een gesprek plaatsvindt tussen de politie en de kinderopvang. 

Gezondheid Koningin Máxima

DE WINTHER (DE TELEGRAAF)
Meneer Rutte, heeft u de Koningin de afgelopen dagen nog gesproken? 

RUTTE
Nee. 

DE WINTHER
Hoe is het met haar gezondheid? 

RUTTE
Nou, ik heb begrepen dat de aankondigingen zijn gedaan van haar bezoeken de komende tijd. Dus blijkbaar is het weer zo goed dat zij weer de straat op gaat. 

DE WINTHER
Ja, blijkbaar, maar dat weten we natuurlijk niet, want er wordt alleen gezegd dat ze inderdaad wat werkbezoeken gaat doen. Maar in een eerder communiqué dat onder uw verantwoordelijkheid de deur uit is gedaan werd er gesteld dat er mogelijk sprake was van een darminfectie en dat er testen bij de koningin werden gedaan om dat ook vast te stellen of niet, maar daarna is het raden geblazen voor de rest van Nederland wat de Koningin nu eigenlijk mankeerde en of het euvel inmiddels ook definitief is verholpen of wellicht gaat terugkeren. 

RUTTE
Nou, blijkbaar is het zo goed met haar dat ze weer op pad gaat. Dus dat lijkt me een goed teken. 

DE WINTHER
Waarom zo geheimzinnig? 

RUTTE
Nou, helemaal niet geheimzinnig. Volgens mij zijn we toch volkomen open. Als zij last heeft van de buik, dan melden we dat. Als er onderzoek naar wordt gedaan melden we dat ook. En blijkbaar hebben die onderzoeken ertoe geleid dat zij weer de straat op gaat.

DE WINTHER
Ja, maar vindt u het zelf niet wat vreemd als u het land eerst vertelt dat er testen gedaan worden, een mogelijke darminfectie. Mensen maken zich zorgen over de gezondheid van de koningin…

RUTTE
Nou, dat waardeer ik ontzettend. 

DE WINTHER
…en vervolgens horen ze alleen maar: ja, ze gaat weer aan het werk. Is daarmee de ziekte opgelost of niet? 

RUTTE
Mijn indruk is dat er geen reden is voor zorg en dat zij weer lekker aan de slag gaat. 

DE WINTHER
Maar is de ziekte verholpen?

RUTTE
Nou, ‘de ziekte’, ze had last van haar buik, hebben we allemaal weleens.

DE WINTHER
Een darminfectie?

RUTTE
Ja, dat kan soms zo heftig zijn dat je daarvoor naar de dokter moet en wat onderzoeken laat doen.

DE WINTHER
Dus het was heel heftig?

RUTTE
Nou ja, niet dodelijk. Ze gaat gewoon weer de straat op en weer aan de slag. Dus volgens mij, als mensen bezorgd waren waardeer ik dat enorm, ook namens haar, maar er is geen reden meer voor. 

Multiculturele samenleving

BOVEN (BNR)
Meneer Rutte, een vraag over de multiculturele samenleving. U zei twee jaar geleden bij een VVD-congres dat u denkt dat het mengen van waarden niet werkt, u heeft ook gezegd dat u de multiculturele samenleving haat. Nu was u eergisteren in de Schilderswijk en daar zei u opeens dat de mix van culturen een versterking is voor de samenleving. En ik was enigszins in verwarring over...

RUTTE
Nee, maar dan ben ik meteen geroepen om u weer uit die verwarring te halen. Kijk waar ik mij tegen heb verzet – we hebben die discussie hier vaker op vrijdag gehad – is die terminologie uit de jaren ’80 van de multiculturele samenleving, omdat daar iets áchter zat. Daar zat in de jaren ’80 en ’90 de gedachte achter dat je kon emanciperen in eigen kring. Er zijn wel mensen geweest die dachten: zoals dat in het verleden met de joodse gemeenschap, de gereformeerde gemeenschap, de katholieke gemeenschap is gebeurd – ook uitmondend in een stuk verzuiling voor en na de oorlog – dat dat ook weleens een goed idee zou zijn voor de kinderen en kleinkinderen of misschien ook zelfs de ouders van de mensen die hier als werkenden naartoe kwamen uit bijvoorbeeld Turkije, Marokko of uit Suriname in de jaren ’60, ’70 en ’80. Daar heb ik mij altijd tegen verzet. Dat hangt voor mij samen met die term ‘multiculturele samenleving’, dat sociologische integratiedenken uit de jaren ’80 en ’90. Volgens mij is dat begraven, zijn er nog maar heel weinig mensen die daarin geloven. Feit is in Nederland dat we heel veel culturen in het land hebben, dat is op zichzelf een versterking. Ik geloof namelijk in een mix van mannen en vrouwen, verschillende opvattingen, blank en zwart, homo/hetero en welke diversiteit je ook maar kunt vinden, mits je als samenleving volstrekt helder bent over welke basiswaarden we hier hebben, waar je je allemaal aan hebt te houden. Inderdaad de gelijkheid van man en vrouw, homo/hetero en blank en zwart, de vrijheid van meningsuiting, de vrijheid van godsdienst, het feit dat je in dit land niet discrimineert en niet racistisch bent. Dat zijn kernwaarden en wij zijn in het verleden, juist ook vanwege dat denken uit de jaren ’80, te onduidelijk geweest naar mensen die van buiten kwamen in wat voor land ze moeten integreren, zodat mensen op een gegeven moment ook zelf in verwarring raakten. Ik denk dat dat nu echt veel beter is, dat we veel helderder zijn in wat voor land we zijn en waar je je aan hebt te houden.

BOVEN
Nou ik heb het niet over uw denken in de jaren ’80, ik heb het over uw denken in 2016. En toen zei u: mengen werkt niet. En eergisteren zei u: mengen is een versterking.

RUTTE
Ja u heeft het over… Dit ging over een discussie die we allemaal hadden over die multiculturele samenleving en die begrippen uit de jaren ’80 en ’90, daar ging het over. Ik heb net het antwoord gegeven.

BOVEN
Dus het is niet zo dat u een verschillend verhaal houdt voor een publiek in de Schilderswijk of voor een VVD-congres?

RUTTE
Nee, temeer ook omdat u er allemaal bij bent, dus dat zou dan meteen zichtbaar worden.

China-strategie

VAN SOEST (ALGEMEEN DAGBLAD)
Minister Wiebes zei gisteren in de Tweede Kamer dat hij zich heel erg zorgen maakt over de groeiende invloed van China in Nederland. Deelt u die zorg?

RUTTE
Nou ja, laat ik het zo zeggen: we moeten niet naïef zijn over grote landen die grote economische groei doormaken. Dat is niet alleen China, dat zijn nog veel meer landen die dat doen. Met die landen doen wij terecht intensief zaken, zowel politiek als economisch en commercieel. Dat is ook heel erg goed. Maar tegelijkertijd, dat soort snel opkomende landen, daar moet je ook een strakke strategie op hebben. En zoals bekend, dat hebben we ook gemeld aan de Kamer, werkt dit kabinet aan een China-strategie.

VAN SOEST
Ja, oké maar kunt u misschien iets meer vertellen over die China-strategie? Want het klinkt nogal vaag. Zijn er bijvoorbeeld aanleidingen dat dat nu ineens strenger moet?

RUTTE
Nee hoor, net wat ik u vertelde: ik vind het zinnig dat landen die opkomen, die snelle economische groei doormaken, die zich ook sneller manifesteren, veel meer extern ook manifesteren op het wereldtoneel, wat positief is op zichzelf. Ik heb zelf een paar weken geleden nog de Chinese premier mogen ontvangen, de heer Li Keqiang. Dat is heel goed, die contacten zijn ook intensief, die zijn ook heel plezierig. Maar tegelijkertijd zijn dat landen die door hele snelle transities heen gaan. Dat brengt ook allerlei vraagstukken met zich mee ten aanzien van hun geopolitieke opstelling. En het is zinvol om daar ook als land over na te denken hoe je je op een verstandige manier engageert met die landen, zonder naïef te zijn, maar wel vanuit een positieve grondhouding. En die strategie die is in wording. 

VAN SOEST
Zou u er voorstander van zijn om bijvoorbeeld net als Australië Chinese bedrijven te weren bij bepaalde strategische sectoren?

RUTTE
Ja, maar ik ga nu niet over een land met u hier openbaar in gesprek, zo werkt dat niet.

VAN SOEST
Nou ja, gisteren zei de minister dat het kabinet daarmee bezig was.

RUTTE
In het algemeen heeft hij iets gezegd over hoe je aankijkt tegen landen die een snelle groei doormaken en daarmee ook zich anders manifesteren op het wereldtoneel. Maar u stelt nu de vraag over een land en dadelijk zitten we daar in de industriële sector en hoe Nederland zich daartoe verhoud. Daar gaan we in het openbaar niks over zeggen.

Kunsthandelaar koopt originele D-Day vlag voor 450.000 euro

GEERTS (RADIO 1)
Meneer Rutte, er is een Rotterdamse kunsthandelaar, die heeft een vlag van D-Day op de kop getikt voor het luttele bedrag van 450.000 euro. Een vlag die gebruikt is bij de landingen op de stranden van Frankrijk en die wil hij heel graag aanbieden aan de Amerikaanse president Trump. Hij stelt alleen als voorwaarde dat hij dat graag in Nederland wil doen. Zijn er gesprekken gaande om meneer Trump in Nederland uit te nodigen om een vlag in ontvangst te nemen?

RUTTE
Nee, dat is de meneer uit Nijmegen dacht ik toch. Is dat dezelfde meneer? Ja ik heb daar, volgens mij als het dezelfde meneer is heb ik een kopie van die vlag aan Trump gegeven bij mijn bezoek op 2 juli aan het Witte Huis. Dat is een bijzondere vlag dat is als ik het mij goed herinner, een van de eerste Amerikaanse vlaggen die rondom D-Day in Europa weer geplant is. Zit heel veel emotie omheen. En inderdaad, als het dezelfde meneer is, maar dat zal haast, was het zijn idee om de vlag terug te geven aan de Amerikaanse president. Er zijn hier verder geen gesprekken over een bezoek van Trump aan Nederland, maar ja, je weet nooit hoe dat loopt en hoe dat gaat. 

GEERTS
Nou ja, ook omdat de Amerikaanse ambassadeur in Nederland, meneer Hoekstra, heeft gezegd dat hij wel positief staat tegenover dat idee. Ik dacht bij mezelf: nou, daar kan de Nederlandse regering prima bij aansluiten. 

RUTTE
Ja, maar ik ga nu niet in het openbaar praten over uitnodigingen aan buitenlandse collega’s. Dat werkt niet. 

GEERTS
Nee. Ook niet – want hij oppert het idee om dat de dag vóór de 75-jarige herdenking van D-Day te doen, volgend jaar.

RUTTE
Ja, maar weet u: het gaat niet werken om via een persconferentie in gesprek te gaan met een buitenlandse collega en wie wanneer bij wie op bezoek gaat. Dat gaat zo niet. Dat is niet helemaal gebruikelijk in het diplomatieke verkeer. 

GEERTS
Ok, maar het hele idee om de originele vlag weer terug te geven aan Amerika, daar staat u positief tegenover? 

RUTTE
Nou ja, dat was één van de redenen waarom ik die kopie aan hem gaf. Maar niet om daarmee hem uit te nodigen per se naar Nederland te komen. Dat zou ook nog kunnen, maar de Amerikaanse president heeft een heel druk reisschema en of dat ooit lukt, dat hebben we niet speciaal besproken, maar wel gezegd: dit is een bijzonder bewijs van de langdurige relatie tussen Europa en de Verenigde Staten en in dit geval ook Nederland en deze verzamelaar. En dat heeft dus zijn eigen relevantie, maar niet met de bedoeling om daarmee een bezoek uit te lokken per se, maar ook niet om het niet te doen. Dat ligt open.

VRAAG
Ik vroeg me af of de champagne open kan nu En Marche! heeft aangekondigd dat het gaat samenwerken met ALDE. Ik vroeg me ook af of dit bericht u ook ter ore is gekomen via Macron zelf en wat u verwacht van deze samenwerking. 

RUTTE
Ja, (onverstaanbaar, red.) we hebben niet eens een VVD-leider, maar in ieder geval als laatstgekozen lijsttrekker van de VVD en daarmee in het bijzonder met die partij begaan moet ik een beetje terughoudend zijn. Heel kort: er zijn al langer gesprekken gaande, zoals bekend, tussen de Europese liberalen en En Marche! om te kijken: zou je tot nadere samenwerking kunnen komen? Heb ik ook over bericht op een persconferentie in Luxemburg begin september met de collega’s van Luxemburg, België en de Franse president Macron. Maar die gesprekken, die zijn nog gaande. Het is nog niet gezegd dat dat ook gaat gebeuren, anders dan dat het positief is dat ook En Marche! zich uitspreekt voor een dergelijke samenwerking. 

VRAAG
Maar het is dus nog steeds niet definitief beklonken? 

RUTTE
Nee. 

06-nummer minister-president (1)

KOOLE (RTL NIEUWS) 
Wat vindt u ervan dat studenten van de Universiteit van Amsterdam uw 06-nummer via internet achterhaald hebben? 

RUTTE
Ja, ik las het ook ja. Ja. Nou ja, wat moet je er verder van vinden? Dat kan natuurlijk. Zoveel mensen hebben dat nummer. Dat risico loop je natuurlijk, ja. 

KOOLE
U gaat nu het nummer in ieder geval niet wijzigen? 

RUTTE
Nou ja, zo lang het niet leidt tot gestalk op dat nummer niet. Als dat wel gebeurt misschien wel. We zien wel. Ja. 

Pact van Marrakesh

JOOSTEN (ELSEVIER)
Meneer Rutte, ik wilde nog even terugkomen op het pact van Marrakesh. U heeft gezegd: het is niet bindend, het is geen verdrag. Maar wat betekent eigenlijk global compact?

RUTTE
Nou dat weet ik ook niet.

JOOSTEN
En in het verlengde daarvan: sinds wanneer is een pact geen verdrag?

RUTTE
Nou dat moet u aan de juristen vragen. Maar dit compact, wat het ook precies betekent, dat wordt ook niet getekend, het is een afspraak die de VN maakt, of VN-leden met elkaar maken. En er zit een hoop positiefs in, maar het bevordert niet de migratie van zuid naar noord gelukkig en het bevordert wel de terugkeer van mensen die in Nederland niets te zoeken hebben – economische migranten. Is natuurlijk een vraagstuk waar we op dit moment breder in de samenleving mee te maken hebben, zie ook de overlast die gepleegd wordt op plekken. Dus daar helpt het mogelijk in. Maar het is niet soevereiniteit overdragen en het heeft ook niks te maken met onze juridische positie. Nou, het kabinet is het nog een keer heel goed aan het bestuderen, ook nog een keer alle juridische aspecten daarvan in kaart aan het brengen en komt dan daarover met een standpunt. Dus verder ga ik er ook niet zo veel over zeggen, want ik bericht er liever over als we daar het ei definitief over gelegd hebben.

JOOSTEN
Maar over de betekenis van ‘pact’, ik bedoel, u als historicus weet toch wat een pact is?

RUTTE
Nou als historicus weet ik dat die term door de wereldgeschiedenis heel vaak op hele verschillende manieren is gebruikt, maar wat het precies juridisch betekent zou ik even aan Grapperhaus vragen.

VAN GALEN
Is de Nederlandse regering aan het twijfelen over dit pact? Want in Nieuwsuur heeft de heer Azmani gezegd: als het ons niet bevalt, dan hoeft dat helemaal niet. 

RUTTE
Nee, we hebben geen reden voor twijfel, maar het is altijd goed als je aan de vooravond staat van zo’n afspraak maken, om nog één keer een laatste juridische check te laten doen.

VAN GALEN
Maar heeft dat pact nog zin als steeds meer landen afhaken?

RUTTE
Ik geloof het wel, omdat in ieder geval heel veel dingen die erin staan zijn in het Nederlands belang. Namelijk dat bijvoorbeeld landen in Afrika hun burgers weer terugnemen, ook daarvoor geldt natuurlijk dat het niet soevereiniteitsoverdragend is en niet verplichtend, maar het feit dat je dat afspreekt op zichzelf helpt in de contacten. En verder wordt er volgens mij op een verstandige manier over migratie in het pact gesproken, of compact, hoe het ook heet. Dus op zichzelf heeft dat z’n plussen en het is natuurlijk altijd verstandig om, voor je zo’n ding sluit, nog eens even een laatste keer er ook juridisch goed naar te laten kijken, ook al omdat er een aantal schriftelijke vragen over is gesteld door de Kamer dus die moeten ook beantwoord worden.

VAN GALEN
Maar tot slot, de heer Baudet zegt dat toekomstige asielzoekers aan dit compact rechten kunnen ontlenen, straks tegen de rechter gaan zeggen: ja kijk, het staat daar in dat pact. Bent u bang voor dit soort jurisprudentie?

RUTTE
Nou, nee. Dat is de reden waarom wij gezegd hebben, omdat er in het pact uitdrukkelijk staat ‘dit is geen soevereiniteitsoverdracht en er zitten verder geen juridische gevolgen’, nee. Maar er zijn wel allerlei vragen over gesteld, ik neem aan ook door de door u genoemde meneer Baudet. Dus dat vinden we ook netjes te beantwoorden.

Voortgang pensioenakkoord

DE ROOY (RADIO 1)
Ander akkoord, ook groot: pensioenen. Kunt u iets vertellen over de voortgang van het pensioenakkoord?

RUTTE
Nee.

DE ROOY
Helemaal niks? Er zingt het een en ander rond, dat er maandag een grote presentatie zou zijn?

RUTTE
Nou dat is in ieder geval niet waar, nee. Ik verwacht geen presentatie maandag.

DE ROOY
Is het kabinet….?

RUTTE
Nee, we zijn zoals bekend – maar dat is een beetje een procesmededeling – is er intensief contact met werkgevers en werknemers om te kijken hoe we aan aantal knelpunten in ons mooie pensioenstelsel kunnen verbeteren, die er ook toe moeten leiden dat er meer stabiliteit komt op het punt van de premie. Dat er ook wat meer zicht zou kunnen komen op indexatie, doordat je op het punt van de garantstellingen niet meer de garanties geeft in de mate waarop dat nu soms gebeurt. Nou, doorsnee premie, heel veel dingen hangen daarmee samen. Dat zijn intensieve gesprekken, want het gaat over 13,5 honderd miljard. Ons gezamenlijk pensioenvermogen, een van de grootste, misschien wel het grootste van de wereld. Net weer vorige week uitgeroepen tot het beste pensioenstelsel van de wereld. Maar, in onze ogen niet goed genoeg, want hier moeten echt een paar dingen aan gebeuren. Die gesprekken zijn natuurlijk altijd intensief, want het gaat over heel erg grote belangen zowel financieel als maatschappelijk. En daarom kan ik er eigenlijk niks over zeggen.

VAN ROOY
Bent u als kabinet bereid om financiële ruimte te maken, om wat tegemoetkomingen te doen, bijvoorbeeld bij de AOW-leeftijd of vroegpensioen?

RUTTE
Daar is niks over te zeggen, nee, laat ik daar maar helemaal over zwijgen want dit soort gesprekken, daar iets in het openbaar over zeggen, dat bevordert niet de succesvolle afronding. 

Kroonbenoeming voor burgemeesters

MEIJER (VOLKSKRANT)
Ik had nog een makkelijke vraag. Komende week stemt de Eerste Kamer, of over 10 dagen over het schrappen van de kroonbenoeming voor burgemeesters uit de Grondwet. Dat gaat allemaal wel door, staat ook in het regeerakkoord. Heeft dit kabinet goesting om ook nog werk te gaan maken dan van de gekozen burgemeester of vindt u dat meer iets voor een volgende kabinetsformatie?

RUTTE
Waar het nu over gaat is de deconstitutionalisering van de benoemingswijze van de commissaris en de burgemeester. Er zijn geen afspraken gemaakt in het regeerakkoord over wat daarna.

MEIJER
Nee, dat is mijn vraag. Gaat u dat nog proberen in deze kabinetsperiode of denkt u: dat is meer iets voor een volgens politiek akkoord na verkiezingen?

RUTTE
Er zijn geen afspraken over gemaakt, dus daar kan ik nu niks over zeggen. Er zijn geen afspraken over gemaakt over wat we daarmee gaan doen. Waar het nu om gaat, puur, is het uit de Grondwet halen van die benoemingswijze. Dat is echt dit punt en dat is ook echt wat er aan de orde is en niet meer.

MEIJER
En dan verandert er verder ook niks?

RUTTE
Niet in deze grondwetswijziging. Die deconstitutionaliseert die benoemingswijze. Punt.

MEIJER
Ook niet in deze kabinetsperiode?

RUTTE
Het is niet voorzien in ieder geval. Ja, als iemand met een briljant plan komt, maar er is op dit moment niet voorzien in het regeerakkoord of dat wij nu als kabinet nu meteen die benoemingswijze willen veranderen. Daar zijn geen afspraken over gemaakt in ieder geval in de coalitie.

06-nummer minister-president (2)

VRAAG
Nog even over uw telefoonnummer. U zegt net: zoveel mensen hebben dat ding. Maar een data-expert die hier over twitterde, het lijkt er toch op dat dat online is gevonden. 

RUTTE
Met deze telefoon kun je niet online gaan hoor, dus dat lijkt me niet zo waarschijnlijk.

VRAAG
Die niet, maar informatie over uw naam en het telefoonnummer dat daarbij hoort.

RUTTE
Maar dat kan iedereen erop zetten toch?

VRAAG
Hij plaatst ook een screenshot dat hij contact heeft gehad met uw ministerie en dat hij vandaag zou uitleggen hoe ze het hebben achterhaald. Is dat contact er geweest?

RUTTE
Dat zou kunnen. Ik heb de SG gevraagd hem te… ik kreeg gisteren, heel aardig van deze meneer, een sms’je, want hij had mijn nummer. Dus ik heb toen de secretaris-generaal gevraagd even contact met hem te zoeken en dat zou vandaag plaatsvinden om hem te bedanken voor deze vriendelijke geste. Ja, dus dat nummer staat ergens op een website, maar ik heb niet de mogelijkheden, lijkt me, om het daar zomaar weer te verwijderen. Tenzij het wel kan, of dat je die website belt en zegt: joh, haal dat nummer weg, dat vind ik niet fijn. Maar dat weet ik allemaal niet, dan moet…

VRAAG
Maar ja, (onverstaanbaar, red.) 

RUTTE
Wacht even. Dan moet je dan kijken wat daar kan. Geen idee. Maar ja, zoveel mensen hebben dat nummer van mij. Ja, iedereen kan dat erop zetten. Het is niet gekomen door eigen internetverkeer, want nogmaals: dat gaat mij niet lukken. Het laat wel zien in het algemeen, denk ik, dat je veiligheidsbewust moet zijn. Want het is natuurlijk wel zo als je via een iPhone werkt, dan loop je natuurlijk een risico dat op een gegeven moment je gegevens verzameld kunnen worden door commerciële partijen en dat die ook weer te vinden zouden kunnen zijn. Maar ja, dat kan niet via deze Nokia. 

VRAAG
Nee, daarom, maar hij schrijft ook: we zullen het uitleggen aan de MP hoe we dit gedaan hebben zodat hij de data kan verwijderen of kan laten verwijderen. Dus in die uitleg bent u wel in geïnteresseerd in ieder geval? 

RUTTE
Nou, in ieder geval vond ik het netjes, omdat die man zo aardig was – of mevrouw, nee meneer, volgens mij, was het – om mij dat sms’je te sturen. Maar ik weet helemaal niet of we dan de mogelijkheid hebben… Ik kan niet bepalen ‘u moet op die website die gegevens weghalen’. Tenzij misschien die website er aan meewerkt. Daar zul je naar moeten kijken, maar ik weet niet eens waar het staat. Dus we gaan het horen.

VRAAG
Maar vindt u het zorgelijk dat een stel studenten tijdens een gastcollege uw privénummer weten te achterhalen? 

RUTTE
Ja, maar luister: u allemaal en zoveel mensen buiten dit zaaltje hebben dat nummer. Ja, weet je, dat kan een keer gebeuren, dat iemand dat nummer dan plagerig op een website zet. Ja, nou, in het ergste geval moet je een nieuw nummer nemen. We zien het wel. 

Rechtsbijstand

BREMER (RTL NIEUWS) 
Ik zal zo de details aan minister Dekker vragen, maar als ik die plannen zo lees, dan zou je het ook kunnen lezen van: het kabinet-Rutte III probeert mensen met weinig geld eigenlijk weg te houden bij de rechter. 

RUTTE
Nee. 

BREMER
Nee? 

RUTTE
Nee, wat we proberen te doen is, echt, wat je ook doet op de EHBO, op de eerste hulp, namelijk: je kijkt iedere keer ‘hoe zwaar is deze zaak? Moet het nou op deze manier?’ Dat heet geloof ik in de zorg ‘triage’. Ik heb het zelf laatst gehad met iemand die ik naar de eerste hulp begeleidde en geen prioriteit was daar vanwege allerlei ernstigere gevallen. Nou, dan moet je een paar uur wachten omdat er mensen binnenkomen met veel zwaardere kwesties. Ja, dat gaat zo. En dat heeft niets te maken met je inkomen. 

BREMER
Dus als iemand erop staat dat hij een advocaat krijgt omdat hij gewoon vindt dat hij naar de rechter moet, dan blijft dat altijd mogelijk? 

RUTTE
Op zich blijft die toegang tot de rechter vanzelfsprekend altijd mogelijk.

BREMER
Ondanks de triage? 

RUTTE
Ja, maar je probeert natuurlijk mensen te stimuleren om te kijken: moet je in dit geval nou per se het rechterlijke systeem in of kun je het op een andere manier oplossen?

DE WINTHER
Nou, wie heeft de premier naar de EHBO gebracht?

RUTTE
Nou, geen collega-politicus.

DE WINTHER
Nee?

RUTTE
Nee.

DE WINTHER
Ook geen familie enzo?

RUTTE
Nee, ook niets ernstigs. Nee, het was namelijk zo niet ernstig dat het dus niet snel behandeld wordt. Ja, maar dat is wel aardig want je krijgt een soort werkbezoek urenlang op een EHBO onverwacht waar je allerlei mensen ziet binnenkomen. En dan zie je ook wat er zo ’s nachts op een EHBO voorbijtrekt, of ho: eerste hulp, moet ik zeggen, is het tegenwoordig, spoedeisende hulp.

KOOLE
U bent via een huisartsenpost gegaan?

RUTTE
Ja je gaat eerst via de huisartsenpost, nou ja goed, u kent het systeem. Maar niks om u zorgen over te maken. Goed weekend.