Letterlijke tekst persconferentie na ministerraad 31augustus 2018

Mediatekst | 31-08-2018

Inleidend statement minister-president Rutte:

Goedendag, we hebben vandaag in het kabinet de besluitvorming afgerond ten aanzien van de Rijksbegroting 2019. Dat is denk ik afgelopen weken in een mooi tempo, ook intensief en ook in een goede sfeer verlopen, zowel in de Trêveszaal als ook in het overleg met de fracties in het zogenaamde coalitieoverleg. Het resultaat: het is de eerste begroting die volledig door die nieuwe kabinet zelf wordt opgesteld. Het is een begroting waarmee we invulling geven aan de vele afspraken die in het regeerakkoord staan. Ik denk dat het gezamenlijke vertrekpunt goed is. De economie groeit, de werkloosheid daalt en de overheidsfinanciën zijn weer op orde. En dat biedt dus ruimte voor bijvoorbeeld koopkrachtverbetering, maar ook investeringen die wij allemaal belangrijk vinden. Maar ook voor hervormingen, met het oog op de toekomst, zoals hervormingen op het terrein van het belastingstelsel. Hoe we dat natuurlijk allemaal precies gaan doen, dat hoort u pas bij Prinsjesdag. Daar kan ik niets over zeggen. Dus u moet nog even geduld hebben. De stukken gaan nu, en zijn deels ook al, naar de Raad van State voor advies. En het Centraal Plan Bureau is natuurlijk bezig met de gebruikelijke grondige doorrekening. 

Het was vandaag een wat kortere ministerraad, want zo meteen zal ik met een aantal andere ministers en staatssecretarissen aanwezig zijn bij de uitreiking van de Militaire Willems-Orde.  Dat is een ceremonie op het Binnenhof waar de Koning de 36-jarige Roy de Ruiter tot ridder zal slaan. Hij verdiende deze hoogste dapperheidsonderscheiding met heldhaftige daden als Apachevlieger in Afghanistan. Straks ben ik in de gelegenheid om hem te ontmoeten, maar ik heb al gehoord dat dhr. De Ruiter vindt dat hij gewoon zijn werk deed. En daarmee is hij misschien wel het prototype van een Nederlandse held die zichzelf niet als held ziet. En toch is het wel degelijk bijzonder wat hij heeft gedaan. Dingen die niet iedereen zou ondernemen, waar wij met een stijve nek naar opkijken en daarom is het niet meer dan terecht dat hij de Militaire Willems-Orde zo meteen ontvangt. 

Armeense kinderen Howick en Lily

WESTER (RTL Nieuws)
Meneer Rutte, u heeft ook iets ontvangen. Een brief van de kinderen, Armeense kinderen, Howick en Lily. Heeft u die gelezen?

RUTTE
Ja, ik heb hem niet gelezen, maar ik weet wel wat er in staat. De brief zelf heb ik nog niet gezien, maar ik weet wel dat hij er is en ik weet ook wat er in staat. 

WESTER 
Het is een handgeschreven brief, door beide kinderen. 

RUTTE
Ja, ik moet hem nog op mijn bureau krijgen, maar ik weet wel de inhoud. 

WESTER
Wat doet dat met u, zo’n brief?

RUTTE
Ja, wat het doet is natuurlijk dat je je realiseert dat alles wat te maken heeft met immigratiebeleid, met vluchtelingenbeleid, met asielopvang, dat dat altijd mensenwerk is. Dat het over mensen gaat. Ik moet ook vaststellen dat de Raad van State heeft geoordeeld dat de Immigratie en Naturalisatiedienst niet opnieuw een besluit hoeft te nemen in deze zaak. En dus aande ene kant voelt denk ik iedereen de emotie, maar er is ook de constatering dat de IND hier de goede dingen heeft gedaan. Mark Harbers, de staatssecretaris op dit terrein, die heeft afspraken gemaakt met de Armeense autoriteiten en ook met de hulpverleningsinstellingen om ervoor te zorgen dat kinderen bij aankomst in Armenië zullen worden opgevangen. En er wordt dus ook gepoogd om zo goed mogelijk, zo snel mogelijk een hereniging tot stand te brengen met de moeder. 

WESTER
Deze brief gaat de kinderen dus niet helpen?

RUTTE
Het voornemen op dit moment van de staatssecretaris is, ook op basis van de rechterlijke uitspraak nu door te zetten. En, mag ik daarbij zeggen, dat hoe gevoelig het soms ook is – we hebben in Nederland een fair en restrictief migratiebeleid. We laten vluchtelingen toe die echt op de vlucht zijn voor oorlog en geweld. Daar is opvang voor in Nederland. Maar dat vraagt ook dat we streng zijn voor mensen die niet onder die criteria vallen.

WESTER
En dat geldt ook voor deze kinderen?

RUTTE
Ja.

VAN DER AA (Algemeen Dagblad)
Maar, meneer Rutte: ze waren van de week ook op TV en iedereen die naar deze kinderen kijkt ziet dat ze geïntegreerd zijn. Ze spreken uitstekend de Nederlandse taal, zitten op school, hebben Nederlandse vriendjes. Zouden in de toekomst niet de regels zo moeten aanpassen dat dit soort situaties niet meer kunnen voorkomen?

RUTTE
Dat zou ik dolgraag willen. Dat proberen we ook al jaren. Maar we zien natuurlijk dat het heel lastig is om het aantal rechtszaken, het aantal mogelijkheden om in beroep te gaan te beperken. Kijk, bij idealiter zou je meteen willen vaststellen als iemand zich meldt als vluchteling of die daadwerkelijk kans heeft op verblijf of niet. Dat kan niet altijd. Soms moeten dingen nader worden uitgezocht. Als dan blijkt dat mensen geen kans hebben zijn er natuurlijk in een rechtstaat mogelijkheden om daartegen in beroep te gaan. Die zijn heel ruimhartig. We hebben daar natuurlijk in het verleden, ook dit kabinet doet er weer pogingen toe, om die procedures te versnellen. Er zijn in het verleden ook verschillende pardonregelingen geweest om mensen die hier al wat langer mochten blijven ook maar hier te laten blijven. Ook dat heeft weer risico’s met zich mee gebracht, omdat er altijd weer mensen zijn die buiten zo’n regeling vallen. Maar ik vraag wel aandacht voor het feit dat wil je in dit land de ruimte houden, en volgens mij is dat breed van links tot rechts een breed gedragen opvatting, dat wij open moeten staan voor het opvangen van mensen die echt op onze bescherming zijn aangewezen en die niet in de regio kunnen worden opgevangen en echt zijn aangewezen op onze bescherming, dan moet je de aantallen beheersbaar houden anders gaat de samenleving als geheel dat niet meer accepteren. Om die aantallen beheersbaar te houden en het draagvlak te behouden moet je streng zijn dat de mensen die niet onder die criteria vallen, hier ook niet kunnen blijven. 

NIJS (Hart van Nederland)
U zei dat ze daar weer worden herenigd met hun moeder. Dat dat het doel is? 

RUTTE
Ja, daar wordt op ingezet. Maar uiteraard moet ook de moeder daaraan meewerken, maar daar wordt op ingezet. 

NIJS
Maar ik geloof toch dat die kinderen naar een weeshuis moeten omdat die moeder niet in staat is om voor ze te zorgen. Hoe worden ze dan met elkaar herenigd? 

RUTTE
Daar zou ik even heel goed precies bekijken als ik u was wat de feiten zijn. Feit is dat wij ons best doen om de kinderen met hun moeder te herenigen. 

NIJS
Oké, en kinderen hebben in die brief aan u geschreven dat ze naar een weeshuis moeten. Dat is dus niet waar? 

RUTTE
Onze poging is om met de moeder te herenigen. 

NIJS
Ook al is die moeder niet in staat om voor ze te zorgen? 

RUTTE
Ik blijf bij het vorige antwoord want daar zit nog een hele wereld weer achter, maar wij pogen om de kinderen met hun moeder te herenigen. 

NIJS
En als dat niet de mogelijkheid is dan mogen ze misschien wel hier blijven? 

RUTTE
Nee. Maar wij pogen ze met de moeder te herenigen. 

Cartoonwedstrijd

DE WINTHER (Telegraaf)
Meneer Rutte, het was toch wel een beetje een verrassing gisteren dat de heer Wilders die normaal altijd gewoon vooral consequentie verbindt aan wat hij roept, althans als hij aankondigt dat hij een cartoonwedstrijd gaat houden, ineens daar vanaf ziet. Welk contact heeft u en uw diensten gehad met hem in aanloop naar deze cartoonwedstrijd? 

RUTTE
In ieder geval geen contact om hem te bewegen ervan af te zien. 

DE WINTHER
Wat voor contact wel dan? 

RUTTE
De diensten hebben natuurlijk regelmatig contact met de heer Wilders over allerlei zaken zoals dat ook met meerdere politici het geval is. Maar niet om hem te bewegen er vanaf te zien.

DE WINTHER
Maar ging dat dan over zijn persoonlijke veiligheid of over de veiligheid van Nederlanders? 

RUTTE
Daar kan ik nooit iets over zeggen. Daar kan ik nooit iets over zeggen. Ik kan u alleen zeggen, dat heeft de heer Wilders dacht ik ook zelf verklaard, dat er vanuit de regering op geen enkele manier is aangedrongen bij hem om de cartoonwedstrijd niet te laten plaatsvinden. Wij hebben ook naar buiten gebracht, ook naar de landen waar ophef is, dat het niet ons initiatief is. Dat er in Nederland vrijheid van meningsuiting is en dat dreigen met geweld altijd onacceptabel is. 

DE WINTHER
Maar u zegt: niet op aangedrongen. Maar als je iemand, bijvoorbeeld een ambtsbericht geeft waaruit blijkt dat de ambassadeur, de familie, Nederlandse mensen in Pakistan ernstig levensgevaar lopen dan hoef je niet druk op iemand uit te oefenen maar dan kan je hem wel feiten geven die u in uw diensten heeft verzameld. 

RUTTE
Kijk, ik kan niks zeggen over contacten die er tussen diensten zijn met politici. Die zijn er regelmatig om allerlei redenen. De vraag is of in redelijkheid kan worden aangenomen dat het de intentie van het kabinet was om Geert Wilders te bewegen de cartoonwedstrijd niet te laten doorgaan. Dat is niet gebeurd. 

DE WINTHER
Vindt u het verstandig dat de cartoonwedstrijd niet doorgaat? 

RUTTE
Nou, ik heb kennis genomen van zijn beslissing en ik heb op zich begrip voor zijn besluit maar verder is dit echt het besluit van Geert Wilders.

DE WINTHER
Ja, maar u vindt het natuurlijk ook heel belangrijk dat Nederlanders in den vreemde veilig zijn. Dus ik kan me ook voorstellen dat u blij bent dat er een risico misschien verminderd. 

RUTTE
Er strijden hier natuurlijk allerlei gedachten want er is ook het belang van vrijheid van meningsuiting. De vrijheid van geloofsovertuiging. We hebben steeds gezegd: daar staan wij pal voor. We hebben ook gezegd, dat zullen we uitdragen, ook naar de landen die het betreft. We hebben ook gezegd dat dreigen met geweld altijd onacceptabel is. Ik heb ook gezegd vorige week: de vrijheid van meningsuiting is heel ruim. Als die al zijn begrenzing vindt, is dat meer in je persoonlijke opvatting, de persoonlijke beschaving dan in de wet, want die laat heel veel toe. Geert Wilders heeft uiteindelijk een afweging gemaakt en u moet hem bevragen waarom hij die afweging gemaakt heeft. Ik neem er kennis van, wij hebben nergens op aangedrongen. 

DE WINTHER
Nu heeft de heer Wilders wel gezegd dat dit eigenlijk min of meer zijn punt onderstreept namelijk dat de islam toch een gewelddadige ideologie is en zeker geen vrede. Kan je eigenlijk nog tot een andere conclusie komen als je in Nederland iets wil organiseren dat onder druk van levensgevaar van jezelf en andere mensen dat weer in moet trekken. Dat hij daar eigenlijk wel een punt heeft? 

RUTTE
Ja maar ik ga nu geen commentaar geven op de uitspraken van Geert Wilders gisteren. 

DE WINTHER
Maar, sorry, ik snap het niet helemaal want een Nederlander wil iets organiseren…

RUTTE
…maar u vraagt mij nu in debat te treden over de Islam en uitspraken van Geert Wilders, dat ga ik niet doen. 

DE WINTHER
Nou ja, een Nederlander wil iets organiseren in ons land…

RUTTE
Ik sta hier het kabinetsbeleid uit te leggen. En daar ga ik echt niet op in. 

DE WINTHER
Een Nederlandse burger wil iets organiseren, een tekenwedstrijd in ons land, en die moet onder druk van geweldsdreiging in den vreemde dat weer intrekken. Dat is toch eigenlijk een absurde situatie?

RUTTE
Daarvan hebben wij gezegd in al onze contacten, ook met de Islamitische wereld waar de heftige reacties dreigden te ontstaan, dat wij dreigen met geweld, het inperken van de vrijheid van meningsuiting, het inperken van de geloofsvrijheid dat wij dat onacceptabel vinden. Tegelijkertijd hebben we gezegd: dit specifieke initiatief is geen regeringsinitiatief. Maar de vrijheid van meningsuiting, voor mij als liberaal politicus, maar ook voor dit hele kabinet is wezenlijk. Er is geen druk uitgeoefend op Geert Wilders. Hij heeft zijn eigen besluit genomen.

Dividendbelasting

FRESEN (NOS Journaal)
Meneer Rutte, ja het is een onderwerp waar u al vaker – misschien met tegenzin inmiddels over gevraagd, bevraagd wordt – maar hoe voelt het op dit moment dat u steeds meer alleen komt te staan in die hele discussie over de dividendbelasting?

RUTTE
Nou, ik sta hier met plezier….

FRESEN
U staat hier nu ook alleen. Dus dat is misschien wel symbolisch voor de vraag die ik u stel…

RUTTE
Ja, precies en ik sta hier met ple… en ik sta hier… Luister, los even van die analyse. Ik geloof dat het minder dramatisch is, dan u het schetst.

FRESEN
Nou, u leest toch ook kranten en u kijkt toch ook TV?

RUTTE
Ja, maar goed er zijn ook wel andere signalen. Gelukkig. 

FRESEN
Oh?

RUTTE
Het voelt niet zo eenzaam. Maar besturen is uiteindelijk niet je tijd daar verdoen. Besturen is de maatregelen en de besluiten nemen waarvan je meent dat ze van belang zijn voor dit land. 

FRESEN
Ja, maar dan is het ook handig als je ze kan uitleggen. En dat er ook mensen zijn die die argumenten delen of snappen. En dat lijkt maar niet te lukken.

RUTTE
Dat lukt niet altijd, dat klopt.

FRESEN
In dit geval?

RUTTE
Nou, hier zie je dat er ook wel een zekere mate van steun is voor het niet laten doorgaan van het voorstel. 

FRESEN
Ja, dat is een understatement zou ik maar zeggen. Maar nu is bijvoorbeeld iemand als Jan Terlouw vandaag in de pen geklommen. Of op televisie gekomen en hij zegt van: het is ondemocratisch wat hier gebeurd. Want een grote meerderheid, eigenlijk ook in de politiek is ertegen. In het land ook en het wordt doorgedrukt. En de argumenten om het door te drukken worden er eigenlijk niet overtuigend bij geleverd. Wat vindt u daarvan?

RUTTE
Maar, dat tweede is toch een smaak kwestie? Je kunt toch niet zeggen: omdat je het met de argumenten niet eens bent, worden er geen goede argumenten geleverd. Dat zou toch gek zijn?

FRESEN
Maar, het democratisch gehalte er van, dat ook coalitiepartijen eigenlijk gedwongen worden om uw plan te blijven steunen?

RUTTE
Maar als ik toch alleen, als ik toch, of mijn collega’s, alleen besluiten zouden nemen die automatisch of na een debat op breed draagvlak  van de samenleving kunnen rekenen en besluiten waarvan wij menen dat ze voor een goede invulling van het politieke ambt wat we mogen bekleden noodzakelijk zijn voor het belang van Nederland, niet zouden nemen omdat er geen steun voor is. Dan doen we toch ons werk niet?

FRESEN
Nee, daar heeft u op zich gelijk in. Je moet ook impopulaire maatregelen durven nemen. Maar dan moet je ze wel overtuigend kunnen uitleggen lijkt mij.

RUTTE
Ik vind dat we dat doen. Ik stel wel vast dat niet Nederland in grote mate nog overtuigd ís. Maar soms is het wel noodzakelijk om belangrijke maatregelen te nemen. Kijk, het gaat hier om het behoud en het ook naar Nederland halen van zeer grote ondernemingen. Nederland is een kleine economie. We zijn vier keer kleiner dan Engeland. We zijn vijf keer kleiner dan Duitsland. We hebben de unieke situatie dat het grootste Europese bedrijf hier is gevestigd. Het derde grootste bedrijf van de Engelse beurs. We hebben ook te maken met een situatie waarin deze bedrijven, die uit de negentiende eeuw stammen, ook te maken hebben met het feit dat geld goedkoop is op dit moment. De rente laag is. We zien ook Brexit wat een kans biedt om bedrijven naar Nederland te halen. Waarbij deze belasting ook echt een behoorlijke steen in de schoen is. Dan vind ik het belangrijk dat je in de hele mix van maatregelen die je neemt, de maatregelen neemt die ervoor zorgen dat wij een vestigingsland blijven waar dit soort grote ondernemingen zich willen vestigen. Ik heb het vorige gezegd, daarmee speelt een klein land als Nederland in de Eredivisie. 

FRESEN
Maar u zegt: het is een steen in de schoen? Dus het voelt, het loopt niet echt lekker?

RUTTE
Nee, ik zei dat voor bedrijven in Engeland die vanwege Brexit overwegen naar Nederland te komen dit soms, niet altijd, maar te vaak ook een reden is om uiteindelijk mogelijk zo’n besluit niet te nemen en tegelijkertijd te belangrijk is om grote Nederlandse bedrijven te beschermen. Daarom doen we dit.

FRESEN
Nu zijn er tegenstanders van deze maatregel die hebben hun hoop gevestigd op de Eerste Kamer. Dat die er nog wat aan kan doen, maar nou begrijp ik dat er in de coalitie de afspraak is gemaakt dat dit een onderdeel wordt van het Belastingplan zoals altijd. Maar dat er ook geen pogingen gesteund mogen worden om het los te trekken uit het Belastingplan. Klopt dat?

RUTTE
Er zitten drie lagen in uw vraag die allemaal raken aan of de vertrouwelijkheid van gesprekken waar ik nooit iets uit kan zeggen, of raken aan de vertrouwelijkheid van het Prinsjesdagproces. 

FRESEN
Maar is het raar dat de Eerste Kamer over een maatregel die zo omstreden is, niet apart een besluit kan nemen?

RUTTE
Maar die vraag veronderstelt dat uw vorige vraag met ‘ja’ is beantwoord en ik heb er niet op geantwoord.

VRAAG (Bloomberg)
U had het net over een mix van maatregelen als het gaat om het vestigingsklimaat. Is daarin de laatste tijd ook nog sprake geweest van de strenge bonussen voor de financiële sector in Nederland, strenge bonusregels als je daarvan afziet? 

RUTTE
Daar hebben we geen afspraken over gemaakt in het regeerakkoord. Dus dat…

VRAAG
Nou, maar het kan weer oppoppen in de gesprekken van de laatste tijd.

RUTTE
Nou, mij niet bekend. Nee.

VRAAG
Maar is het dan niet een gemiste kans? Als je het hebt over die mix van maatregelen om Nederland aantrekkelijker te maken voor buitenlandse ondernemingen?

RUTTE
Uiteindelijk beslist een coalitie, en in dit geval dus ook het kabinet wat hier het regeerakkoord uitvoert, beslist over, na discussie, over een mix van maatregelen. Ik vind dat er een afgewogen pakket ligt waarin we de brievenbusfirma’s bestrijden, waarin we zorgen voor een verlaging van het vennootschapsbelastingtarief, zodat wij competitief blijven in Europa. We zijn, we hebben een kleine afzetmarkt. Dat betekent dat wij niet dezelfde vennootschapsbelastingtarieven kunnen hebben als grote landen als Frankrijk en Duitsland. En dat zijn ook landen die eerder naar beneden dan naar boven gaan. We hebben maatregelen genomen in het midden-en kleinbedrijf op alle mogelijke manieren te ondersteunen. Dus het is een afgewogen pakket, waarin ook deze maatregel past omdat hij ervoor zorgt dat in een bijzondere situatie, met veel onrust in de wereld, met goedkoop geld, we hebben gezien dat één van die grootste ondernemingen vorig jaar dreigde te worden overgenomen. Waarin we ervoor willen zorgen dat zeker ook die bedrijven met zo’n unieke structuur die deze bedrijven hebben, en daarmee gevoelig zijn voor zo’n situatie, dat die in Nederland kunnen blijven. Dat vind ik wezenlijk, omdat nogmaals – en dat zal ik steeds blijven beargumenteren- ik vind dat ons land verarmd als dit soort grote bedrijven er niet meer zijn. Om allerlei redenen, in financiële zin, maar ook in de mix van onze economie, heb het vorige week ook gezegd. ABN-AMRO zijn wij verloren. Ik begrijp heel goed, ik heb het ook als oppositiepoliticus gesteund, de hele aanpak van de bankencrisis in 2008. Maar per saldo was, en dat was toen denk ik ook onvermijdelijk, is die bank verdwenen. Er bestaat nog een ABN-AMRO, maar dat is niet meer de ABN-AMRO die wereldwijd bankierde zoals de oude ABN-AMRO. Je kunt dat maar één keer verliezen. Ook dit soort hele grote bedrijven kun je als economie maar één keer verliezen. Als dat gebeurt is dat echt schadelijk voor Nederland en ik ben ervan overtuigd – met mijn collega’s – dat deze maatregel in de mix nodig is om dat te voorkomen.

VRAAG
Ja, maar is in die mix, was daar geen plaats geweest voor een wat ruimere beloning van personeel of juist de topmensen van financiële….

RUTTE
Nou, die mix vormt zich na discussie. En dit is de mix waar we voor gekozen hebben.

VRAAG
Vindt u, heeft u trouwens het gevoel dat – het is nu natuurlijk een maatregel die al bijna een jaar boven de markt zweeft – dat u het tegenover die bedrijven voor wie het zo belangrijk kan zijn, het ook niet meer kan maken om er eigenlijk vanaf te zien?

RUTTE
Nou ik heb mij tegenover bedrijven niet te verantwoorden. Ik heb mij te verantwoorden tegenover Nederland. En ik heb me te verantwoorden omdat ik meen dat als dit soort grote bedrijven zou weggaan, terecht dat in Nederland slecht zou vallen omdat denk ik heel veel mensen zouden voelen dat dat slecht is voor dit land. Niet alleen vanwege banen, echt de structuur van onze economie, vanwege de niet alleen deze belasting, maar ook alle andere belastinginkomsten die zo’n bedrijf met zich meebrengt, de investeringen die bedrijven doen in onze economie. Het feit dat het uitmaakt waar je hoofdkantoor is. Het feit dat het uitmaakt dat dit soort hele grote ondernemingen, maar natuurlijk een beperkt deel van hun aandelen via Nederland verhandelen. Dat is anders dan als zo’n bedrijf in een groot land is gevestigd. Dus het is uniek en heel bijzonder, en daar mogen we ook best bijzonder vinden, dat – dat heeft met geschiedenis te maken – wij, door de historie te maken hebben met een paar van de grootste ondernemingen in de wereld die in dit land, wat zoveel kleiner is dan Engeland en Duitsland, gevestigd zijn. En wij hebben nu een situatie met de wereldeconomie met de lage rente die het risico met zich meebrengt dat die bedrijven opnieuw gaan overwegen waar ze gevestigd zijn. En wij menen dat deze maatregel nodig is om die besluitvorming in een goede richting te beïnvloeden. Zouden we dat niet doen, dan zou je dus – vind ik – te grote risico’s nemen met de structuur van onze economie. Dan is vervolgens de vraag: krijg je dat goed uitgelegd? Nou tot nu toe niet hé? Er is nog geen overweldigende steun in de samenleving. Moet je dan om die reden de maatregel laten schieten? Nou, ik denk het niet als je meent dat daardoor dit soort grote bedrijven mogelijk niet meer in Nederland blijven.

VAN DEN BERG (Reuters)
Ik wil even teruggaan naar de uitzetting van de Iraanse diplomaten in juli. Deze week heeft voor het Internationaal Gerechtshof de hoogste juridische adviseur van de ‘State Department’, Jennifer Newstat een direct verband getrokken tussen het uitzetten van diplomaten en de moord op de Iraanse dissident Ahmad Mola Nissi in Den Haag.

RUTTE
Daarvan ben ik niet op de hoogte dus dat moeten we dan even offline of even rechtstreeks met BZ bespreken. 

Zomertijd / wintertijd

VRAAG (onbekend)
De Europese Commissie wil af van het jaarlijkse verzetten van de klok vanwege de zomertijd en de wintertijd. Hoe kijkt u daar tegenaan? 

RUTTE
Nou ja goed, persoonlijk heb ik allerlei opvattingen over die zomertijd maar die laat ik voor mezelf. Die houd ik voor mezelf. Volgens mij werkt het nu zo, maar dat zou ik even helemaal moeten checken, maar ik baseer me daar eventjes op wat ik er net allemaal op teletekst over zag. Dat de Commissie daar iets van vindt maar dat het vervolgens de Europese Raad en het Europees Parlement, zeg ik Teletekst na, beslist over die zomertijd. Als dat waar is wat daar staat en Teletekst heeft heel vaak gelijk, dan moet dus de Nederlandse regering zich daar een oordeel over vormen en dan vind ik het mijn taak als premier om dat pas te doen als die vraag ook voor ligt. 

VRAAG
Maar wat is uw persoonlijke opvatting? Waarom wilt u dat niet…

RUTTE
Ik ben, ik vind het ingewikkeld om waar het kabinet nog een mening moet vormen allerlei persoonlijke opvattingen…volgens mij is dat voor Nederland niet zo interessant wat ik ergens van vind. Dat is interessant als partijpoliticus, maar ik sta hier als premier. 

DE WINTHER (Telegraaf)
Als het langs de Raad moet, kan Nederland het in z’n eentje tegenhouden.

RUTTE
Daar zei Teletekst niks over dus dat weet ik niet. 

DE WINTHER
Maar u weet dat dus ook niet? 

RUTTE
Ik zou het echt niet weten. Ik zou echt niet weten wat precies besloten wordt over de zomertijd. Ik weet veel, maar daar haper ik. 

DE WINTHER
Nee, maar wel hoe de besluitvorming werkt toch? 

RUTTE
Ja maar of besluiten worden genomen met unanimiteit of met gekwalificeerde meerderheid hangt af van het onderwerp. En ik heb nog niet eerder de zomertijd op de agenda gehad. 

JANSEN (BNR)
Wat zijn voor- en nadelen waartussen u de afweging maakt uiteindelijk? 

RUTTE
Die geven wij pas als we ook besluiten hebben genomen. 

Vertrek Kamerlid Ten Broeke 

VAN GALEN (Nieuwsuur)
Meneer Rutte, een van uw steunpilaren in de VVD, de heer Ten Broeke, heeft gisteren het veld geruimd. Wat vindt u daarvan? 

RUTTE
Nou, om te beginnen is dit een natuurlijk een persoonlijk drama voor beide betrokkenen. En ja dat vind ik ervan, het is een persoonlijk drama. 

VAN GALEN 
Was u daar al die jaren van op de hoogte als leider van de VVD? 

RUTTE
Nou, het is zo dat ik in het kernteam heb gehoord dat er iets speelde. Maar dat het verder een fractieaangelegenheid was. Daar is die hele zaak ook verder behandeld, afgewerkt. Ik heb me er ook niet mee bemoeid. 

VAN GALEN 
U bent de leider van de partij. U heeft zich er nooit mee bemoeid? 

RUTTE
Nee, omdat wij in de partij deze zaak echt van de fractie is natuurlijk. 

VAN GALEN 
Nou is het de zoveelste keer dat uw partij door zo’n integriteitskwestie in het nieuws komt. De VVD moest volgens u voorop lopen als het ging om, de standaard zetten als het gaat om integriteit. Hoe kijkt u vanuit die gedachte hier tegenaan? 

RUTTE
Wat ik zei: ik vind het in eerste plaats een persoonlijk drama voor beide betrokkenen. En ten aanzien van mijn partij geldt natuurlijk dat wij die ambitie hebben en dat we die zullen houden en daar zullen we aan werken. 

VAN GALEN
Klaas Dijkhoff, de huidige fractievoorzitter, zei: als ik fractievoorzitter was geweest, was Ten Broeke er toen al uitgegaan. Bent u het daarmee eens? 

RUTTE
Weet u, Klaas Dijkhoff voert het woord over die zaak. Het is een zaak van de fractie. Daar laat ik het echt tussen. Ik ga daar niet verder dingen over zeggen. 

KOOLE (RTL Nieuws) 
Is het in licht dan toch wel op z’n minst vervelend dat de heer Ten Broeke in 2017 weer heel hoog op de lijst gekomen is, wetende dat hij dit in zijn rugzakje meedroeg? 

RUTTE
Nogmaals, dit is echt een zaak die de fractie heeft behandeld. Ook daar is afgehandeld en daar heb ik me verder niet mee bemoeid. 

KOOLE
Maar u wist er wel van, u bent ook betrokken bij het samenstellen van de lijst van VVD-kandidaten. Is het niet..

RUTTE
Ik heb toen in het kernteam gehoord dat er iets speelde maar verder is het echt een zaak van de fractie geweest. 

KOOLE
Dat er iets speelde of heeft u gehoord wat er speelde? 

RUTTE
Nee, dat er iets speelde en dat het echt een zaak van de fractie is en dat het daar ook verder is behandeld. Ik heb geen bemoeienis gehad met de afwikkeling. 

KOOLE
U was dus van de details van wat er speelde niet op de hoogte? 

RUTTE
Ik ga u niet hier nu alle antwoorden in detail geven. Ik wist dat er iets speelde, dat was besproken in het kernteam. Maar niet alle details. En de afwikkeling lag bij de fractie. 

FRESEN (NOS Journaal)
Nog even een aanvullende vraag, wij horen van bepaalde bronnen dat u in 2016/2017 geprobeerd heeft juist om deze reden Han ten Broeke niet op de lijst te krijgen. Omdat u dat een risico vond. 

RUTTE
Dat is een verzinsel. 

LEMSOM (RTL Late Night)
Is het ook de reden waarom Han ten Broeke nooit is voorgedragen als minister van Buitenlandse Zaken? 

RUTTE
Daar heeft Han ten Broeke gisteren in zijn eigen verklaring iets over gezegd. 

LEMSOM
Dus dat klopt? 

RUTTE
Wat hij daar over zegt klopt ja, ja. 

LEMSOM
U was daar dus van op de hoogte? Dat dat speelde? 

RUTTE
Nee, wat ik weet is dat wat hij in zijn verklaring zegt. Waarom hij geen minister is geworden. Dat is ook mijn beeld. De eerste keer Halbe Zijlstra die voorging en de tweede keer was hij ziek. 

LEMSOM
Bij het samenstellen van zo’n ministersploeg kijk je ook naar potentiële rugzakjes om het maar zo te noemen. Dit was, u wist dat het in het rugzakje zat? 

RUTTE
Wat ik u zeg is dat Han ten Broeke gister zelf iets zegt waarom hij geen minister is geworden. En dat ik dat ook herken en dat dat niet met de zaak heeft te maken die in 2013 speelde. Maar de eerste keer dat Zijlstra voorging en de tweede keer dat hij ziek was. 

LEMSOM
En zou u eigenlijk ook voor een groter onderzoek binnen de Tweede Kamer zijn voor zo’n me too-onderzoek? De VVD wilde dat niet, maar verandert dit de zaak?

RUTTE
Ik ga niet over de Tweede Kamer. 

WESTER (RTL Nieuws)
U zei de eerste keer ging Halbe Zijlstra voor en de tweede keer was hij ziek. Daarmee zegt u eigenlijk dat Stef Blok tweede keus was en dat Ten Broeke minister was geworden als hij niet ziek was geweest. 

RUTTE
Nee, ik wijs op wat hij zelf erover zegt. Ik verwijs naar wat hij zelf zegt. Hij zegt zelf gister: ik begreep de eerste keer dat Zijlstra voorging en de tweede keer was het überhaupt niet ter sprake want ik was ziek. Ik verwijs naar zijn eigen woorden. 

WESTER
Maar hij had het best de tweede keer kunnen worden wat u betreft? 

RUTTE
Dat weet ik niet. Hij zegt zelf…

WESTER
Als hij niet ziek was geweest, dan had hij het kunnen…

RUTTE
Dat weet ik niet, dan zou je moeten kijken wat dan de mix van mensen was die er stond. Maar het was überhaupt niet aan de orde want hij was ziek.