Harbers: “Nadruk op authentiek verhaal lhbti’s en bekeerlingen”
De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) gaat de geloofwaardigheid van lhbti-asielzoekers en bekeerlingen op een andere manier beoordelen. In het gehoor moet het persoonlijke, authentieke verhaal boven tafel komen. In lhbti-zaken wordt daarbij het zwaartepunt niet langer gelegd op het bewustwordingsproces en de mate van zelfacceptatie Dat schrijft staatssecretaris Mark Harbers vandaag in een brief aan de Tweede Kamer.
Harbers reageert hiermee op een motie waarin de regering wordt verzocht te onderzoeken of de beoordeling van dit soort asielverzoeken kan worden verbeterd. Naast het aanpassen van de werkinstructies, zowel voor lhbti’s als bekeerlingen, investeert de IND extra in opleiding en training van medewerkers, wordt in de asielbeschikking gemotiveerd hoe rekening is gehouden met ingebrachte verklaringen van derden en wordt het interne informatiebericht voor de beoordeling van bekeringszaken omgezet in een openbare werkinstructie.
Staatssecretaris Harbers:
“Wie wordt vervolgd op gronden die onlosmakelijk verbonden zijn met zijn persoon, moet goede bescherming krijgen. Ongeacht of dit op basis van etniciteit, religie, politieke overtuiging of seksuele gerichtheid is. Tegelijk kan het draagvlak voor asielbescherming alleen behouden blijven als die asielbescherming alleen wordt geboden aan hen die die bescherming echt nodig hebben. Een goede beoordeling door de IND is daarom essentieel. En juist bij bekering en seksuele gerichtheid is die beoordeling extra complex omdat het innerlijke aspecten betreft die vaak niet op basis van externe kenmerken of handelingen vastgesteld kunnen worden.”
Authentiek verhaal
Om tot een goede beoordeling te komen in lhbti- en bekeringszaken, stellen hoor- en beslismedewerkers van de IND vragen over persoonlijke ervaringen en betekenisgeving. Een asielzoeker kan zo makkelijker zijn authentieke eigen verhaal vertellen. Net als voor andere asielverzoeken geldt in lhbti- en bekeringszaken het uitgangspunt dat rekening wordt gehouden met het referentiekader (opleidingsniveau, cultuur, levensfase etc.) van de asielzoeker. Door het zwaartepunt in lhbti-zaken niet langer te leggen op het bewustwordingsproces en het proces van zelfacceptatie voorkomt de IND dat te veel wordt uitgegaan van “westerse” begrippen en van het uitgangspunt dat iedere lhbti een goed en psychologisch onderbouwd verhaal kan vertellen. Met de nadruk op het authentieke verhaal kan naar verwachting fraude, gepleegd door het vertellen van een standaard aangeleerd verhaal, worden voorkomen. Dergelijk misbruik is onacceptabel. Naast een zorgvuldige beoordeling van het asielverzoek kan de IND dan ook nader onderzoek doen als, na vergunningverlening, uit signalen blijkt dat er contra-indicaties zijn voor de oorspronkelijke asielgrond.
Verklaringen van derden
Asielverzoeken van lhbti’s en bekeerlingen worden regelmatig aangevuld met verklaringen van derden, zoals partners, getuigen en belangenorganisaties. De IND weegt deze nu al zorgvuldig mee in de beoordeling van het asielverzoek. De manier waarop is echter niet altijd duidelijk voor betrokkenen. Om dit inzichtelijker te maken, neemt de IND in de werkinstructies lhbti’s en bekeerlingen op dat in het asielbesluit moet worden gemotiveerd hoe rekening is gehouden met ingebrachte verklaringen van derden. In de Vreemdelingencirculaire wordt voor de volledigheid toegevoegd dat beeldmateriaal kan worden betrokken bij de beoordeling van een asielverzoek. Denk hierbij bijvoorbeeld aan foto’s uit het dagelijks leven van de vreemdeling. Seksueel getint beeldmateriaal is en blijft hiervan uitgesloten.
De huidige wijzigingen volgen op verbeteringen die in de afgelopen jaren al zijn doorgevoerd bij de geloofwaardigheidsbeoordeling van asielverzoeken van lhbti’s en bekeerlingen.