Toespraak minister Van Nieuwenhuizen bij Ondertekening Werkprogramma Maritieme Strategie en Zeehavens
“We zijn onderweg naar een nieuw tijdperk. Een tijdperk waarin schepen op schone energie varen, autonoom en digitaal. Een tijdperk waarin fossiele brand- en grondstoffen verleden tijd zijn. Dat is geen ver-van-mijn-bed-show. Als we er nu niet bij zijn, als we er nu niet op anticiperen, dan staan andere landen te popelen om onze internationale maritieme koppositie over te nemen.”
Dat zegt minister Van Nieuwenhuizen donderdag 22 februari 2018 bij de Ondertekening van het Werkprogramma Maritieme Strategie en Zeehavens.
Meneer Van Sluis, meneer Paul, dames en heren, beste vertegenwoordigers van deze mooie sector,
Ook vanuit mij: van harte welkom! Eindelijk zijn we hier vandaag bij elkaar voor de ondertekening van ons nieuwe Werkprogramma. Het nieuwe Werkprogramma van de Maritieme Strategie en Zeehavens. Als een soort pop-up zag ik de afspraak al een paar keer in mijn agenda staan. Maar ik zag hem ook steeds weer verdwijnen... Ik ben heel blij dat we een datum hebben gevonden en dat we hier vandaag bij elkaar zijn.
Want we moeten aan de slag! De ontwikkelingen in uw branche zijn van reuzenformaat. We zijn onderweg naar een nieuw tijdperk. Een tijdperk waarin schepen op schone energie varen, autonoom en digitaal. Een tijdperk waarin fossiele brand- en grondstoffen verleden tijd zijn.
Dat is geen ver-van-mijn-bed-show. Als we er nu niet bij zijn, als we er nu niet op anticiperen, dan staan andere landen te popelen om onze internationale maritieme koppositie over te nemen.
Onze uitgangspositie is goed. De sector is sterk. Mede door onze historie, maar vooral ook door ons innovatief vermogen staan we bovenin alle internationale lijstjes. We waren één van de eersten, we zijn één van de grootsten, we zijn zeker één van de besten. Maar andere landen zitten niet stil. Laten we zorgen dat de wet van de remmende voorsprong op ons geen vat krijgt…
Dat is waar we het voor doen en dat is waarom we hier vandaag bij elkaar zijn. Want vanaf vandaag hebben we een nieuwe basis. Een nieuw werkprogramma met een kleine 30 concrete afspraken. 30 concrete acties voor u, voor mij en vooral: voor ons gezamenlijk.
Alleen door samenwerking heffen we knellende regels op en komt er meer experimenteerruimte. Alleen door samenwerking komen de mooiste innovaties tot stand. Alleen door samenwerking zorgen we voor een mondiaal gelijk speelveld en een naadloos transportnetwerk. En alleen door samenwerking vinden we uiteindelijk financiële middelen om de grote omslag te maken.
Geen afzonderlijke maritieme programma’s voor zeehavens, zeevaart, binnenvaart en de maakindustrie, maar één integraal programma. We hebben allemaal dezelfde belangen!
Wat dat betreft zijn we op een goede locatie. Het Loodswezen. In weinig beroepen moet je zó flexibel zijn en met zó veel mensen kunnen samenwerken als als loods. Je vaart op vele honderden schepen met vaak verschillende vaar- en manoeuvreereigenschappen. En als je die onder de knie hebt maar je kunt niet met stuurlieden en kapiteins overweg, ook dan houdt het op…
De laatste 500 meter naar de kade zijn vaak kritieker dan de 500 mijl op volle zee. En zo zal het ook zijn met de grote transities waar we nu voor staan. Het is een kwestie van volhouden, van lange adem. De doorzetter wint, ook op dit terrein zullen pioniers worden beloond.
Begin december hadden we een mooi voorbeeld. De Port-Liner, het eerste volledig elektrisch aangedreven binnenvaartschip, ontvangt bijna 7 miljoen euro van de Europese Commissie. Nu heb je daar geen nieuw schip voor. En zeker geen 11, die de firma wil maken. Maar hoe mooi is het als de Barge Terminal Tilburg met een aantal van deze schepen straks de eerste volledig groene terminal is? Dat is wereldnieuws en levert ongetwijfeld de nodige nieuwe opdrachten op.
En laten we de eerste vaart alsjeblieft beter doen dan de Chinezen. Het eerste elektrische vrachtschip dat daar te water ging, vervoerde… steenkool!
Dit Werkprogramma vormt wat mij betreft ook de opstap naar de Maritieme Green Deal. De gesprekken lopen, het doel is helder. Wil uw branche de reputatie van schoon en aantrekkelijk vervoersalternatief waarmaken, dan moeten we vergroenen.
De haven Rotterdam stelt vanaf 2025 strengere eisen aan binnenvaartschepen voor een betere luchtkwaliteit en zet volop in op vergroening van het havenindustrieel complex. De haven Amsterdam wil vanaf 2030 geen steenkool meer. Ook vanuit Brussel gelden steeds strengere milieueisen. We willen het, het kan en het is ook economisch de beste keuze, daar ben ik van overtuigd.
Duurzaam transport en duurzame havens worden de norm. Bedrijven roepen de politiek ook op tot klimaatactie. Unilever, DSM, Philips… Bedrijven smeekten de Amerikaanse president Trump het klimaatakkoord niet te torpederen. Bedrijven kiezen voor duurzame producten en duurzaam transport. Want dat is de toekomst.
Daarnaast willen we natuurlijk meer vrachtwagens van de weg. Terwijl het op de weg vaststaat, heeft u nog alle ruimte voor groei. Ook daar moeten we nóg beter gebruik van maken. We willen verladers verleiden.
Beste mensen,
Dat die nieuwe wereld ook vol zit met nieuwe dreigingen, werd afgelopen juni pijnlijk duidelijk. De beelden van dagenlang stilhangende containers, stilstaande hijskranen en stilliggende schepen bij het anders zo dynamische APMT staan nog altijd op mijn netvlies. Een uitermate harde confrontatie met de dreigingen van deze tijd.
Beperking of ontwrichting van het internationale scheepvaartverkeer kan onze veiligheid en onze welvaart onmiddellijk treffen. In ons Werkprogramma hebben we er veel aandacht voor. In het Regeerakkoord is cybersecurity een van de prioriteiten.
Een andere nieuwe uitdaging is de Brexit. Wat gaat het voor ons betekenen? Waar moeten we ons op voorbereiden? Hoe pakken we dat aan? We zijn continu in gesprek om voorbereid te zijn welk scenario het ook wordt.
Dames en heren,
Het Werkprogramma staat op papier. Nu komt het aan op de uitvoering! Mijn ambitie is volgend jaar al enkele mijlpalen te bereiken.
Ten eerste op het gebied van Smart Shipping. We willen koploper zijn in de wereld. Dat betekent wat mij betreft dat we volgend jaar volop moeten kunnen experimenteren met de technische knowhow die het bedrijfsleven op dit moment ontwikkelt.
Ten tweede de Green Deal, ik heb er al één en ander over gezegd. Die willen we eind dit jaar met elkaar tekenen. Dat betekent dat ook die volgend jaar volop in de uitvoering gaat.
Het scheepsregister. Ik wil de promotie en acquisitie uiterlijk volgend jaar uitbesteden aan een externe, private partij. En ik wil zicht hebben op de consequenties van een meer commerciële organisatievorm. Het moet beter en het kan beter.
Ja, en dan de structuurversterking in de binnenvaart. We zijn het er allemaal over eens dat ook dat beter moet. Wil je dingen voor elkaar krijgen, dan moet je je als branche goed organiseren. Dan moet je stem worden gehoord. Of het nu in Den Haag is of elders. Volgend jaar zetten we stappen om dit te realiseren.
Onze afspraken zijn niet langer een pop-up in mijn agenda. Onze afspraken zijn vanaf vandaag definitief. We gaan aan de slag!
Dank u wel.