Experimentenwet niet nodig voor experimenteerruimte gemeenten
Om lokaal maatwerk te kunnen leveren, is het belangrijk dat gemeenten ruimte hebben om te experimenteren. Het wetsvoorstel Experimentenwet gemeenten voegt echter niets toe aan wat nu al mogelijk is voor gemeenten, maar zal wel leiden tot ongewenste juridisering, beperking van de ruimte voor maatwerk en het naast elkaar bestaan van verschillende experimentenregelingen. Dat stelt de Raad van State en daarom heeft de ministerraad besloten op voorstel van minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties het wetsvoorstel niet in te dienen bij de Tweede Kamer.
De Experimentenwet was bedoeld om een aantal gemeenten voor een specifieke periode in de gelegenheid te stellen om, bij wijze van experiment, af te wijken van wettelijke bepalingen. Hierdoor zouden maatschappelijke opgaven op een vernieuwende wijze aangepakt kunnen worden. In de praktijk bleek echter dat van de 75 ingediende voorstellen uit 35 gemeenten veruit de meeste (vermeende) belemmeringen op een andere manier en vaak sneller dan via een wettelijk experiment konden worden opgelost.
Er is bij gemeenten - zoveel is duidelijk - belangstelling voor innovatieve werkwijzen op het terrein van bestuurlijke en democratische vernieuwing. Het ministerie van BZK blijft daarom ook graag een loket- en platformfunctie vervullen als het gaat om de wensen van overheden en om in gesprek te gaan over mogelijke belemmeringen in regelgeving en de behoefte tot experimenteren. Daarnaast zal BZK in gesprek gaan met gemeenten om te bekijken op welke punten het nodig is de Gemeentewet te herzien. Als de Gemeentewet meer ruimte zou creëren voor lokaal maatwerk en dit daarmee mogelijk wordt voor alle gemeenten, is het minder noodzakelijk om hier experimenten voor in te richten.
Het wetsvoorstel Experimentenwet gemeenten voorzag in twee concrete experimenten. Het eerste voorstel was een experiment waarbij het mogelijk werd gemaakt dat een raadscommissie wordt voorgezeten door een niet-raadslid. BZK zal in gesprek met gemeenten treden om te kijken of aanpassing van de Gemeentewet een goede route is om dit voor alle gemeenten mogelijk te maken. Het tweede voorstel was een experiment met betrekking tot het registeren van adviesvragen over huiselijk geweld en kindermishandeling bij een Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling. De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zal bekijken op welke andere wijze de doelstelling van het experiment behaald kan worden.