Toespraak minister Bruins bij opening van congres ‘Acuut Beter’
Toespraak van minister Bruins bij de opening van het congres over de acute zorg ‘Acuut Beter’, op 29 januari 2018 in de Rijtuigenloods te Amersfoort.
Beste mensen,
Drie maanden geleden werd ik minister. Toen begon het leren en lezen en leren kennen. Kreeg ik nieuwe teksten mee. Maar het leukste van mijn werk is het aanschouwen van de praktijk. Laatst op de ambulance van GGD Haaglanden. En hoewel het natuurlijk leuk is om met zo’n blauw zwaailicht door de stad te gaan ...
Een man was onwel geworden. Zijn vrouw deed de deur open. De mannen van de ambulance namen de regie, ze namen het huishouden over. Ook legden ze het brilletje van de man op de plek, zodat hij er niet zelf op ging zitten. Ze stelden de mensen gerust, ze waren precies en lief. Ook heel vastberaden in hun handeling. Precies en liefdevol, gedecideerd en volgzaam.
Dames en heren
Natuurlijk zijn de mensen op de ambulance slechts één schakel in de keten. Of u nu verpleegkundige bent, chauffeur, arts of u zit op de meldkamer - op de meest kwetsbare momenten in een mensenleven, als er angst is, paniek, stress - als het gaat om leven en dood. Dan bent u er. Rustig. Zorgzaam. Toegewijd. Maar ook: snel, doortastend en resoluut.
U redt levens. Vaak. Helaas niet altijd. Soms glipt een mensenleven weg onder de handen.
Een arts op de Spoedeisende hulp vertelde over een meisje van 2 jaar oud met een longbloeding. Aan het gezicht van de ambulancebroeder zag hij al dat het fout was. “We hebben razendsnel gehandeld”, vertelde hij. “Iedereen deed wat hij moest doen. En toch verloren we haar.”
En hoe je dan meteen moet omschakelen naar de nazorg voor de ouders, die erbij stonden toen de ramp zich voltrok. Geen tijd voor je eigen emoties. Die komen later.
Voor deze arts kwamen de emoties pas toen iedereen vertrokken was. Het meisje lag in een kamertje. Hij was bezig met z’n papierwerk. Maar het lukte niet. Hij kon de gedachte niet verdragen dat zij daar in haar eentje in dat kamertje lag. Hij heeft zijn spullen gepakt en is de rest van de nacht bij haar gebleven.
Dames en heren,
Dat is werken met hart en ziel.
Met alle problemen die er zijn, met alle drukte, is dat iets om even bij stil te staan. U doet zwaar, maar prachtig werk!
En dat u vandaag hier bent. Met zo velen. Ook dat is tekenend voor uw toewijding.
We zijn hier met één gezamenlijk doel: de acute zorg vlot trekken; de drukte te lijf. In het belang van uw patiënten, die u zo hard nodig hebben. En natuurlijk ook om het werk voor u behapbaar te maken. We willen dolgraag dat u blijft!
Beste mensen,
De drukte op de acute zorg – het was meteen één van mijn eerste debatten met de Kamer. En meteen een belangrijke les. Dat je veel kunt regelen vanuit Den Haag, maar dat we voor het oplossen van de problemen in de acute zorg, echt de handen ineen moeten slaan.
Want ja, we hebben goede ramingen van het capaciteitsorgaan, er zijn genoeg opleidingen en ze zijn ook goed van kwaliteit, er is – binnen het redelijke - voldoende budget.
Er is, denk ik, aan de randvoorwaarden voldaan.
Maar nog steeds moeten mensen soms langer op de ambulance wachten dan we zouden willen. En ook als dat niet levensbedreigend is, dan is het toch hartstikke vervelend.
Als je met een gebroken heup op hulp ligt te wachten, voelt een minuut als een uur.
Nog steeds moeten mensen soms op de Spoedeisende Hulp blijven, omdat ze niet naar een ziekenhuisbed kunnen.
Nog steeds blijven mensen in het ziekenhuis die eigenlijk naar een verpleeghuis moeten, naar een huisartsenbed of gewoon naar huis, met wat extra zorg. Maar dat bed of die extra zorg, is er niet. Of niemand weet waar. Of hoe.
Er komen oudere patiënten bij de spoedzorg van wie je denkt: het had zover niet hoeven komen:
De meneer die gevallen is over een los kleedje dat iemand misschien weg had kunnen halen.
Ja: de oorzaken van de drukte zijn al net zo divers en complex als het werk in de acute zorg.
Er zijn ondanks goede ramingen, opleidingen en geld te weinig verpleegkundigen. Omdat niet genoeg mensen kiezen voor het vak, of omdat ziekenhuizen personeel bij elkaar wegsnoepen in plaats van zelf op te leiden.
En dan is er afgelopen jaren natuurlijk veel veranderd in de zorg. Nog niet iedereen weet hoe nieuwe regels werken, wat er allemaal mogelijk is. Er kan vaak veel meer dan u denkt. Wat mij betreft: zoek die ruimte op! Vandaag zijn er heel veel voorbeelden te zien van hoe dat kan.
De verzekeraars – die kunnen nog veel meer de regie pakken. Zodat de acute zorg op de lange termijn gegarandeerd is voor mensen.
En U allemaal – U kunt elkaar nog veel meer de bal toespelen.
De grote opgave waar we voor staan is: samenwerken, regie en coördinatie. Als ik een wens mag uitspreken: dat is wat na vandaag acuut beter moet!
Nu zegt u misschien: daar zijn we al lang mee bezig.
En dat is ook zo.
De Regionale Overleggen lopen steeds beter. Daar ben ik blij mee, want het is essentieel dat u samen aan tafel zit. Ik zie dat mensen zich inspannen om elkaar te vinden. Huisartsen, de mensen van de huisartsenposten, de mensen van de ambulancediensten, van de spoedeisende hulpafdelingen, ziekenhuizen, de eerstelijns verblijven, en alle landelijke partners. Iedereen zit aan tafel, iedereen neemt zijn verantwoordelijkheid.
Waar het vandaag om gaat is dat we deze beweging wind onder de vleugels blazen. Daarom delen mensen vandaag hun ervaringen, de goede voorbeelden. Ik hoop dat u die goede voorbeelden mee naar huis neemt, naar uw eigen regio en uw dagelijkse praktijk. Laat vandaag een duwtje in de goede richting zijn.
En ik wil u helpen daar waar ik kan.
Bijvoorbeeld met ons praktijkteam Zorg op de Juiste Plek. Deze experts van VWS hebben het overzicht en weten alles van regels en wetten. Ze zijn hier vandaag, dus trek ze aan hun jas.
Bijvoorbeeld: als u vaak niet weet waar u terecht kunt met een patiënt. Als u niet zeker weet of de samenwerking die u met collega’s in de regio zoekt wettelijk kan.
De mensen van het praktijkteam geven vanmiddag een workshop. Die gaat over een kwetsbaar punt waar u allemaal wel eens tegenaan loopt: de overdracht van patiënten. Van de ene naar de andere afdeling. Van de ene naar de andere zorginstelling. Of vanuit de zorg terug naar huis.
Een andere actie die u van mij kunt verwachten: komend jaar ga ik – het liefst in de hoofdlijnenakkoorden - afspraken maken met alle partijen die nodig zijn om de juiste zorg ook echt op de juiste plek te krijgen. Want alleen dan lukt het om de druk bij u weg te halen.
Beste mensen,
U heeft nieuwe collega’s nodig, en ook dat is zo klaar als een klontje. Daar zet ik me voor in, samen met mijn collega’s op VWS.
We komen met een breed plan om meer mensen op te leiden, om te scholen en bij te scholen. Ook kunnen we mensen in de zorg slimmer inzetten. Met taakherschikking.
We komen met een campagne om een lampje te zetten op het werk in de zorg - ook hard nodig.
Daarom wil ik het nog maar eens hardop zeggen: ik kijk met grote bewondering naar het werk dat u dag in dag uit doet voor kwetsbare mensen. Wees daar zelf ook trots op. En doe me een lol: vertel het door. Zodat meer mensen voor dat prachtige vak kiezen.
Laten we vanaf vandaag samen optrekken en elkaar niet meer uit het oog verliezen.
En laten we dat vooral volhouden. Want het is net als met de files op de wegen. Elke maatregel helpt, maar het effect is zelden blijvend.
We moeten samen blijven bouwen, samen blijven werken, samen de knelpunten blijven aanpakken. Zodat uw patiënten op uw fantastische inzet kunnen blijven rekenen!
Ik wens u graag een inspirerende dag!