Toespraak van minister op congres Ontregel de Zorg

Toespraak | 18-11-2017

Beste mensen,

Wat een energie!

Geweldig dat u hier allemaal bent.

Ik ben nu op de kop af 3 weken minister voor medische zorg. Wat me in die 3 weken het meest is opgevallen is met hoeveel liefde en inzet u allemaal werkt voor uw patiënten. Ik vind dat fantastisch en heel waardevol. Zonder u is de zorg nergens.

En volgens mij zijn we het allemaal over 1 ding eens:

U bent te veel tijd kwijt aan de papierberg.

Dat gaat ten koste van de lol in het werk. Dat gaat ten koste van de aandacht voor uw patiënten. En het is natuurlijk ook gewoon een vorm van verspilling. Van tijd. Van mensen. Van geld.

Tijd en mensen die we hard nodig hebben. Geld dat we met z’n allen moeten opbrengen.

Dus dat moet anders.

We weten allemaal hoe lastig dat is. De uitdrukking papier is geduldig moet maar eens op de helling. Papier is hardnekkig is een betere.

Ik kan er een klein beetje over meepraten. Een van de 1e begrippen die ik hoorde op het departement was 'de stukkenstroom'. Dat is wat er elk weekend de tassen van de bewindspersonen ingaat en er op maandag weer uitkomt. Dat de tassen niet achterop mijn fietsje pasten, was even slikken.

Bij u gaat het niet om weekendtassen, maar om een onafgebroken stroom van data. Een stroom van lijstjes. Van zaken die moeten worden afgevinkt. Formulieren die moeten worden ingevuld. Hulpmiddelen die moeten worden aangevraagd. En ga zo maar door.

Een deel is gewoon nodig. In mijn werk. In uw werk.

De euro’s die naar de zorg gaan, moeten goed worden besteed. Ook informatie over de kwaliteit van onze zorg is enorm belangrijk. Voor uzelf, omdat u daardoor leert van elkaar. Voor patiënten, omdat zij willen weten of en waar ze de goede zorg krijgen.

Maar als informatie uitwisselen omslaat in gestold wantrouwen, zitten we op de verkeerde weg

Als we niet meer kunnen mee zwemmen met de stroom van lijstjes, maar kopje onder gaan, doen we iets verkeerd.

Als patiënten informatie eerder als verwarrend dan als verhelderend beschouwen, schieten we ons doel voorbij.

Het lijkt zo logisch.

Natuurlijk moet je iemand die net een psychose heeft gehad en via de crisisdienst is opgenomen geen vragenlijstje met een patiënttevredenheidsonderzoek onder de neus schuiven. Maar ja, als je het niet doet, kun je de zorg niet declareren.

Waarom moet een kinderuroloog steeds opnieuw dezelfde incontinentieluiers aanvragen voor een patiëntje dat ze blijvend moet gebruiken?

En natuurlijk is het handig als tandartsen hun techniekkosten publiceren. Maar moet dat zo gedetailleerd dat je dat voor 1 prothese een lijst krijgt  met 80 verschillende bedragen? En ruim 300 verschillende tarieven? Afhankelijk van welk laboratorium ingeschakeld wordt? Wat moet een patiënt daarmee?

En is het nu echt nodig dat een arts 15 keer moet klikken in het electronisch voorschrijfsysteem voordat hij een receptje kan uitschrijven? Oh en ik hoorde dat daar vaak ook nog de administratie voor de Diagnosebehandelcombinatie, de Surpass, de WBGO en de complicatieregistratie bij komt. De patiënt mag blij zijn als-ie 1 keer oogcontact heeft gehad tijdens het gesprek met zijn arts.

Waarmee ik maar wil zeggen: regeldruk sijpelt altijd door naar de patiënt. Laten we de patiënt dus meenemen in dit traject. Ook die moet merken dat het beter gaat.

Beste mensen, we hebben te lang naar elkaar gewezen om de overbodige bureaucratie op te lossen. Maar het ligt niet aan de een of aan de ander. We hebben de papierberg samen gebouwd. We kunnen hem alleen samen kleiner maken. Merkbaar kleiner! Niet alleen door te schrappen. Ook door elkaar te informeren. Want soms zijn regels ook gebaseerd op misverstanden over wat moet.

De apothekers bijvoorbeeld. Die moeten volgens de wet hun patiëntendossiers 15 jaar bewaren. Dat deden ze op papier, met meters archief tot gevolg. Wat apothekers niet wisten is dat ze de dossiers ook gewoon digitaal mogen opslaan. Dat scheelde 1500 palletplaatsen met een totale afmeting van 2300 m3.

Het aantal bomen dat niet gekapt hoeft te worden, hebben we nog niet uitgerekend.

De mensen van Het Roer Moet Om hebben al veel van dit soort narigheid opgelost. Zij hebben al fantastisch werk verricht. Merkbaar minder regels bij de huisartsen. Simpelweg door samen met verzekeraars, koeporganisaties, de overheid, de NZA en de Inspectie om tafel te gaan zitten en alle formulieren 1 voor 1 door te lopen. Met als centrale vraag: is dit formulier zinvol voor de zorg? Zo niet: weg ermee!

En nu is het tijd voor de volgende stap. Dankzij een groep jonge, enthousiaste mensen die samen in de Denktank Ontregel de zorg zitten.

De kracht van Het Roer Moet Om was dat de beroepsgroep zelf het initiatief nam. Na de huisartsen, is het de beurt aan de wijkverpleegkundigen, de apothekers, de ziekenhuisverpleegkundigen, de fysiotherapeuten, psychiaters en de Maag-Darm-Leverartsen.

Neem ook zelf het heft in handen! Dat betekent soms ook: over je schaduw heenstappen. Elk lijstje was ooit ergens goed voor. Afscheid nemen van je eigen regeltjes doet soms pijn. Maar het moet wel als we meters willen maken.

Het leuke is: u krijgt vandaag niet alleen heel veel informatie. Er gaat ook al echt geschrapt worden. Niet een beetje. Nee, radicaal. De mensen van de denktank gaan u daarbij helpen.

Beste mensen. Het motto van het kabinet waar ik deel van uitmaak is: vertrouwen in de toekomst.

Dat lukt alleen als we ook vertrouwen hebben in elkaar. Elkaar in de ogen kijken. Het wantrouwen wegnemen. En samen de bureaucratie te lijf gaan.

1 juni komend jaar komt u met de resultaten.

Ik wil die deadline nog wat strakker stellen.

Mijn voorstel is dat ik op 1 maart al van u hoor wat de tussenstand is. Dat hoeft niet met een ingewikkeld rapport. Kom gewoon bij me langs en laat me weten wat gelukt is. Waar u tegenaan loopt. En wat ik kan doen om zaken vlot te trekken.

En mocht u voor die tijd al denken: die minister moet hier wat trekken en duwen, dan staat mijn deur ook voor u open.

Maak er een mooie dag van. Ik zeg: inspireer elkaar, vertrouw elkaar en vooral: schrappen maar!!