Persconferentie minister-president Rutte en minister Plasterk

Verklaringen van minister president Mark Rutte en minister Plasterk tijdens de persconferentie donderdag na afloop crisisberaad over gevolgen orkaan Irma.

- MinPres
De orkaan Irma heeft een spoor van verwoesting getrokken over het Caribisch gebied en is daar nog volop mee bezig. De orkaan beweegt zich in de richting van de volgende eilanden en wellicht ook Amerika. Ook ons Koninkrijk is zwaar getroffen. We hebben zojuist overleg gehad met de meest betrokken ministers over de situatie en welke aanvullende maatregelen we moeten nemen. De communicatie met de eilanden is op dit moment maar zeer beperkt mogelijk. De eerste beelden die we binnen krijgen, de eerste informatie die ons bereikt via eigen kanalen zijn zeer verontrustend. Het lijkt op dit moment, zoals de berichten luiden, dat er geen slachtoffers zijn gevallen op Saba en Sint Eustatius. We hopen dat dat beeld natuurlijk zo blijft maar daar is nog geen zekerheid over. Maar op dit moment zijn er geen berichten over slachtoffers op die eilanden. Er is op dit moment nog geen beeld of er slachtoffers zijn op Sint Maarten. Wel is zeker dat op de eilanden, en zeker ook op Sint Maarten, de materiële schade gigantisch is. En de meeste zorgen gaan nu ook over Sint Maarten. Er is sprake van grootschalige verwoesting van infrastructuur, van huizen en bedrijven. Er is geen stroom, geen benzine, geen stromend water. Huizen staan onder water, auto’s drijven door de straten. Bewoners zitten in het donker, in verwoeste huizen en zijn van de buitenwereld afgesloten. Onze gedachten zijn nu bij de bewoners die op dit moment, zo kunnen we ons voorstellen, zeer benauwde uren meemaken. Die hun huizen en bezittingen in veel gevallen verwoest zagen worden en die hun prachtige eiland op dit moment in puin zien liggen. Wij leven intens met hen mee.

Nederland doet er alles aan wat binnen onze mogelijkheid ligt om hulp te bieden. Er is grote behoefte aan voedsel en water. Helaas is het eiland op dit moment nog niet bereikbaar, vanwege grote beschadigingen aan vliegveld en aan haven. De marineschepen kunnen daardoor niet aan land. Op dit moment wordt gepoogd om met kleinere schepen aan land te komen. Prioriteit ligt bij het herstellen van het vliegveld om hulpverleners en materieel naar St Maarten te brengen. Er zijn bovendien grote zorgen over de komst van orkaan José dit weekend. Ook dat houden we natuurlijk scherp in de gaten. Ik heb contact gehad met de president van Frankrijk, Macron. We hebben met elkaar vastgesteld dat we intensief samenwerken en daar ook mee doorgaan. Franrijk heeft op dit moment een vergelijkbare inzet in het gebied als Nederland en de lijntjes zijn zowel militair als politiek zeer kort. We werken intensief met elkaar samen.

Ik wil hier op dit moment alle lof uitspreken voor de militairen en hulpverleners die er alles aan doen om het eiland te bereiken. Hier in Nederland en daar zijn tijdig heel veel voorbereidingen getroffen en er wordt verschrikkelijk hard gewerkt onder buitengewoon moeilijke omstandigheden. Ik denk dat we allemaal met een groot respect dat zien gebeuren en hen heel veel sterkte en succes wensen. En ook hopen dat ze in veiligheid hun werk kunnen doen. Zoals bekend heeft het Rode Kruis gironummer 5125 geopend om de slachtoffers van de orkaan te steunen. En ik roep dan ook iedereen op om onze medebewoners van het Koninkrijk aan de andere kant van die grote oceaan, maar wel onze medebewoners van ons Koninkrijk, bij te staan.

- Minister Plasterk
We staan in contact - voor zover dat kan - met de mensen aan de andere kant van de oceaan. Met name met Sint Maarten is dat contact lastig, maar ik verwacht dat ik zo dadelijk wel het gesprek met de minister-president Marlin daar direct kan hebben. met president. Er is ook contact met de bestuurders van Sint Eustatius en Saba. De situatie lijkt daar nu in ieder geval stabiel. We werken ook goed samen met de Franse collega’s, omdat zoals u weet Sint Maarten/St Martin natuurlijk één eiland is met dezelfde problematiek.
Prioriteit ligt nu bij de actuele hulp. Heel concreet bestaat dat uit om voor de komende vijf dagen voedsel en water voor 40.000 [mensen] onderweg daar naartoe te brengen. Uitdaging is om dat op het eiland te krijgen omdat de luchthaven niet toegankelijk is en zoals gezegd de havens dat op dit moment ook niet zijn. Dus we kijken naar verschillende manieren om daar te komen.

Daar kan ik wel iets meer over zeggen in iets meer detail. Zoals u weet waren er al militairen voor de orkaan naartoe gegaan. Dertien naar Saba, dertien naar Sint Eustatius en 99 naar Sint Maarten. Inmiddels is het schip De Zeeland zoals u weet ter plekke. Van daaruit is ook de helikopter opgestegen, de MH90. Daarvan zijn de beelden inmiddels ook in de publiciteit gekomen. Die laten zien wat voor absolute ravage er op Sint Maarten is. Dus het is van belang in beeld te krijgen wat precies de situatie op de grond is, om ook te kijken hoe er zo snel mogelijk geland kan worden ter plekke. Er is zelfs al één noodlanding geweest om een aantal patiënten uit een ziekenhuis die onmiddellijke hulp nodig hadden naar elders te kunnen verplaatsen. Het ondersteunende schip De Pelikaan komt vanmiddag 17.00 Nederlandse tijd aan. Dat heeft ook ondersteuning aan boord, personeel, voertuigen, materieel. En, heel belangrijk, op beide schepen zijn instrumenten aanwezig om vers drinkwater aan te maken in aanvulling op het drinkwater wat eventueel aangesleept zou kunnen worden. En er is ook rantsoen aan boord.

Dan vliegt er, is de planning, een KDC10 vanmiddag die kant op. En een C130 die transport zou kunnen verzorgen vanuit Curaçao naar Sint Maarten. En bij deze vliegtuigen is aan boord 110 militairen en water en rantsoen voor vijf dagen voor 40.000 personen. Een grote logistieke operatie, veel waardering voor de mensen van defensie die dat zo snel allemaal weten te organiseren. Dat allemaal voor de noodhulp.

Daarnaast is er natuurlijk nadruk op de handhaving van de veiligheid, ondersteuning voor het lokaal bestuur voor het handhaven van de openbare orde. Daarvoor zijn de militairen ook aanwezig. En Buitenlandse Zaken is beschikbaar om de hulpvragen van Nederlanders in de regio voor zover nodig op te vangen.