Toespraak minister Schultz van Haegen bij ondertekening Kustpact
“Het klinkt abstract, waarden. Maar dat is het zeker niet. Want wie herkent niet de waarde van het vrije zicht en de ongerepte leegheid? Vrij toegankelijk bovendien. In Nederland geen privéstranden, hekken of verboden zones. Wie herkent niet de natuurlijke dynamiek? Het gevoel van water, zon, zand en wind. Een landschap dat elke dag verandert door natuurkrachten, door eb en vloed. Wie herkent niet onze wereldberoemde dammen om de zee buiten te houden? Onze badplaatsen en forten tussen de duinen? De waarden in dit Kustpact zijn concreet en herkenbaar voor iedereen.”
Dat zegt minister Schultz dinsdag 21 februari bij de ondertekening van het Kustpact.
Dames en heren, welkom allemaal. Fijn dat u hier vandaag met zo velen bent.
Ik wil u meenemen naar een winderige herfstdag afgelopen november. Op het strand tussen Katwijk en Noordwijk – het rustige deel – loopt een vrouw in gedachten. Kraag omhoog, diep in haar winterjas gedoken. De wind blaast in haar gezicht, het zand tegen haar benen.
Vanaf de zee waait schuim het strand op, de zwarte golven zijn huizenhoog. Ze loopt in haar eentje, staart in de verte. Er zijn mensen met honden. Er loopt iemand hard. Kinderen leunen tegen de wind en rennen dan weer om het hardst naar hun ouders.
Dames en heren, die vrouw, dat ben ik. Het is hoe ik het strand, onze mooie kust, het liefst beleef. Het is hoe ik het hectische Haagse leven soms even van me af werp. Het is hoe vele, vele Nederlanders met mij onze kust graag beleven. Uitgestrekt. Puur. Ogenschijnlijk ver van de bewoonde wereld en de haast van alledag.
Het is één van de vele manieren om onze kust te beleven. Sommige mensen sluiten zo’n wandeling graag af met een kop koffie in een warme strandtent. Anderen beoefenen hun sport: paardrijden, yoga, surfen, fietsen. Weer anderen gaan voor de intensievere strandbeleving: op een bedje in de zon, teambuilden, eten, uitgaan, feesten op de beats van de laatste nieuwe DJ. De Nederlandse kust biedt voor ieder wat wils en zo moet het vooral blijven.
Ik ben heel blij dat we hier vandaag met zo velen zijn. Met bijna 60 partijen ondertekenen we het Kustpact. Een pact om onze mooie kust te beschermen, maar tegelijkertijd niet op slot te zetten. Een pact met gezamenlijke waarden, waarin we recht doen aan de beleving van zoveel mogelijk mensen.
Het klinkt abstract, waarden. Maar dat is het zeker niet. Want wie herkent niet de waarde van het vrije zicht en de ongerepte leegheid? Vrij toegankelijk bovendien. In Nederland geen privéstranden, hekken of verboden zones. Wie herkent niet de natuurlijke dynamiek? Het gevoel van water, zon, zand en wind. Een landschap dat elke dag verandert door natuurkrachten, door eb en vloed. Wie herkent niet onze wereldberoemde dammen om de zee buiten te houden? Onze badplaatsen en forten tussen de duinen?
De contrasten met het soms drukke achterland zijn immens. Ik zeg wel eens: water zit in ons DNA. Onze geschiedenis, cultuur en handelsgeest zijn onlosmakelijk met de kust en de zee verbonden.
De waarden in dit Kustpact zijn concreet en herkenbaar voor iedereen. Provincies en gemeenten gaan op basis hiervan aan de slag met kaarten. In overleg uiteraard met alle partijen. Er komen zones waar nog wel en zones waar geen nieuwe bebouwing mag komen.
Een goede balans zoeken we, tussen het beschermen van de waarden en het ontwikkelen van de kust. Maar wat is een goede balans? Graag vertaal ik het Kustpact voor u in mijn beelden daarbij.
- Niet: flats op het strand buiten de bebouwde kom.
- Niet: duinen vol rijtjeshuizen als in een Vinexwijk.
- Wel: huisjes en paviljoens aansluitend aan de bebouwde kom. Zoals hier: wat paviljoens rond de strandopgang vanuit het dorp.
- Wel: een bunker die nu in de duinen staat te verpieteren, inrichten als klein strandrestaurant. Naar het voorbeeld van forten van de Hollandse Waterlinie, waar nu weer mensen komen en de historie weer wordt beleefd.
- Wel: een fel contrast, een harde scheidslijn tussen compacte, bebouwde delen en uitgestrekte, onbebouwde gebieden.
Ik heb er vertrouwen in dat u daar samen uitkomt. Met als resultaat heldere kaarten, zodat iedereen weet waar hij aan toe is.
Graag bedank ik vanaf deze plek alle partijen die het Kustpact mogelijk maken:
- de provincies Zeeland, Zuid-Holland, Noord-Holland en Fryslân,
- de kustgemeenten,
- de partners van de coalitie ‘Bescherm de Kust’,
- de waterschappen,
- de drinkwaterbedrijven,
- de terreinbeheerders,
- ANWB en NBTC,
- de recreatieondernemers en de gastvrijheidsector. U bent gedurende de rit even uitgestapt, maar ik ben ontzettend blij dat u weer aan boord bent.
Ik wil ook Natuurmonumenten speciaal bedanken. Marc, zonder jullie was dit Kustpact er niet geweest. Nee, zonder gekheid. Ook in het vervolg op de Baywatch campagne hebben jullie keihard gewerkt om dit tot een goed einde te brengen.
Dames en heren, ik rond af. Dit Kustpact is een ode aan de Nederlandse kust. Niet in muziekvorm, zoals BLØF dat deed. Niet in boekvorm, zoals Bram Esser dat heeft gedaan. Nee, een ode in de vorm van een afspraak. De piketpalen staan stevig in het zand. Zodat onze mooie kust een inspiratiebron kan blijven. Niet alleen voor mij, maar voor ieder op zijn eigen manier.
Dank u wel.