Spreekpunten minister Bussemaker bij perspresentatie Bedrijvenmonitor Topvrouwen
• De titel van het rapport – Waiting on the world to change, naar de bekende song van John Mayer – is goed gekozen.
• Want dat is precies wat nog te veel bedrijven doen: afwachten en kijken hoe de wereld om hen heen verandert. Bij veel bedrijven staat de positie van vrouwen in de top nog altijd niet op de agenda.
• En dat vind ik enorm teleurstellend. Het talent is er gewoon. En het staat zwart op wit: meer vrouwen aan de top staat in positief verband met bedrijfsresultaten.
• Bovendien benutten we het potentieel aan hoogopgeleide vrouwen op de arbeidsmarkt zo beter en ben je als bedrijf ook een betere reflectie van de markt. Je wordt er dus aantoonbaar beter van.
• Toch zegt de titel niet alles. Want de belangrijkste conclusie is juist: het beleid werkt!
• Er zit beweging in, zeker bij de top 200, al gaat het langzaam. Maar die beweging laat zien dat we gezamenlijk de goede dingen doen: de ingezette acties, de gesprekken, de inzet van VNO-NCW. Het leidt tot resultaat en vooruitgang.
• Ik wil een paar bedrijven noemen die het geweldig doen, die leiderschap en actie tonen.
• De ANWB, waar zowel in de rvc als de rvb 30% vrouw is. Datzelfde geldt voor pensioenfonds PGGM en afvalverwerker De Meerlanden.
• Bij Triodos bank bestaat 30% van de rvb uit vrouwen – en bij consultancybureau Mazars 30% van de rvc.
• Dit zijn de vaandeldragers en ze komen uit allerlei sectoren.
• En ik wil hen – en de anderen die ik nu niet genoemd heb – een groot compliment maken.
• Daarnaast hebben we onze kwartiermakers Vrouwen naar de Top, Annemarie Jorritsma en Leo Houwen. Zij vervullen, samen met de Stichting Topvrouwen (met Marry de Gaay Fortman als daadkrachtige voorzitter) een sleutelrol in contact met al die bedrijven – met de databank met daarin zo’n 1.000 topvrouwen, met activiteiten, met goede voorbeelden, etc.
• Mede dankzij hun inzet is de inhaalslag bij raden van commissarissen in de top 200 nu bezig. Ik wil dat ook in de raden van bestuur zien – en buiten de top 200.
• En dus is mijn antwoord op deze monitor ook in de vorm van een songtitel: We zullen doorgaan. We gaan de aanpak intensiveren – en we doen dat samen.
• Niet alleen richting de top 200, maar naar alle 5.000 bedrijven die onder de Wet Bestuur en Toezicht vallen – voor hun Raden van Bestuur en Raden van Commissarissen. Met extra aandacht voor de Raden van Bestuur.
• Een aantal zaken heb ik al in gang gezet – samen met Hans de Boer en VNO-NCW:
• 1) Samen gaan we een handreiking opstellen voor bedrijven. In die handreiking staat wat ze concreet kunnen doen om het aandeel vrouwen in de rvb en rvc te vergroten.
• 2) We hebben 41 bedrijven met alleen mannen in de top uitgenodigd voor een gesprek. Daarvan kwamen er 7. Dat was teleurstellend. Maar uiteindelijk was het een goed gesprek. Daar merkte ik weer dat het echt een cultuurkwestie is. Sommigen begonnen sceptisch aan het gesprek, maar we eindigden met een gezamenlijk doel. Ze zien het belang van meer diversiteit aan de top – en ze waren zeer positief over het kaliber van de vrouwen in de Topvrouwendatabase.
• 3) Ook hebben we gesproken met de voorzitter van de Monitoring Commissie Corporate Governance Code. De herziene code benadrukt dat diversiteit cruciaal is om je bedrijf een gezonde toekomst te geven. Er staan een aantal pragmatische richtlijnen in, waarmee bedrijven meteen aan meer diversiteit kunnen werken. Daaruit blijkt dat het bedrijfsleven zelf de goede richting opgaat. Dit gaat zeker resultaat opleveren! Daarbij komt dat de nieuwe code de benoemingsperiode van zittende commissarissen inperkt. Daardoor zullen er meer plekken vrijkomen – en dus meer mogelijkheden om vrouwen te benoemen.
• 4) Uit de monitor blijkt ook dat er nog te weinig transparantie is onder bedrijven die de streefcijfers nog niet halen. Meer dan de helft zegt er niets over in het jaarverslag – terwijl bedrijven die onder de wet bestuur en toezicht vallen, hier wel toe verplicht zijn. Dat moet dus echt beter. Wij – Hans de Boer en ik – rekenen erop dat de herziene Corporate Governance Code de bijdraagt aan meer uitleg. Ik zou een boete voor niet-rapporteren niet heel vreemd vinden. We worden geholpen door de nieuwe Europese richtlijn, die goede rapportage afdwingt.
• Soms krijg ik het commentaar dat ik me teveel richt op topvrouwen of vrouwen op weg naar de top. Waarom is dat nou zo belangrijk?
• Omdat het hier over een cultuurverandering gaat. En u weet: vrouwen moeten hun eigen pad en ambitie kunnen kiezen en niet in de fuik lopen van onbewuste vooroordelen – die vervolgens weer leiden tot afhankelijkheid en economische onzelfstandigheid.
• Bovendien is het bij cultuurveranderingen belangrijk dat er rolmodellen zijn. In dit geval zijn dat meer vrouwen aan de top, die meisjes laten zien dat ze ook alles kunnen bereiken.
• Juist daarom steek ik veel energie in Vrouwen naar de Top – en wil ik dat iedereen hier zijn eigen rol in pakt.
• Ikzelf doe dat, Hans de Boer en VNO-NCW doen dat. Wervingsbureaus en bedrijven doen dat. Maar er moet een tandje bij.
• Daarom gaan we onze focus verbreden: naar de relaties om bedrijven heen. Aandeelhouders, investeerders, beleggers, klanten. Ze kunnen allemaal invloed uitoefenen en laten zien dat wachten niet genoeg is – en dat ook zij doorgaan.
• Kortom, er is vooruitgang, maar nog niet genoeg.
• Het talent is er – zowel voor de beursgenoteerde multinational als voor dat kleinere bedrijf in die specialistische sector.
• De kennis en het beleid is er ook – het werkt en dus gaan we door.
• Maar je moet er wel wat voor doen om dat talent de juiste plek te geven. Het komt niet vanzelf goed.
• Als je als bedrijf meer diversiteit wilt en daar duidelijk over bent, een gerichte opdracht geeft aan een wervingsbureau en controle houdt op het proces, dan lukt het gewoon.
• We hebben goede wil, durf en actie nodig om die streefcijfers eind 2019 te halen.
• Ik roep dus het hele bedrijfsleven op – van groot tot klein, in de publieke en de private sector – stel je target, laat je motiveren door anderen die het goed doen – en aan de slag!