Nederland neemt deel aan onderzoeksprogramma naar zonnestormen
Extreme activiteit van de zon vormt een potentiële bedreiging voor de Aarde. Nederland gaat daarom meedoen aan een onderzoeksprogramma van het European Space Agency (ESA) naar de gevolgen van zogenoemde zonnestormen en het beperken van het effect daarvan op energie- en telecommunicatie-infrastructuur. Dat staat in de nota ruimtevaartbeleid 2016 die minister Kamp van Economische Zaken mede namens de ministers van IenM, VenJ en staatssecretarissen van IenM en OCW vandaag naar de Kamer heeft gestuurd.
Minister Kamp: 'Uitval van vitale infrastructuren zoals elektriciteit en telecommunicatie, leidt tot maatschappelijke en economische schade. Daarom is het belangrijk dat Nederland en omringende landen gezamenlijk kennis ontwikkelen over risico’s vanuit de ruimte. Met die kennis kunnen de gevolgen van zonnestormen voor onze economie beperkt of voorkomen worden. De Nederlandse deelname past bovendien bij onze vooraanstaande positie in de Europese ruimtevaart. Een positie die ons bijvoorbeeld direct via onderzoekscentrum ESTEC in Noordwijk kennis, banen en inkomsten oplevert.'
Kennis voorkomt mogelijke schade aan energienetten en satellieten
Energienetten en satellieten kunnen door magnetische straling afkomstig van de zon hun functie voor korte of langere tijd gedeeltelijk of volledig verliezen. Extreme uitbarstingen op de zon, de zogenoemde zonnestormen, verstoren het gebruik van elektriciteit, mobiele communicatie en navigatiesystemen zoals GPS. Zo is een zonnestorm aangemerkt als veroorzaker van een grote stroomstoring in de Canadese provincie Quebec. Miljoenen mensen beschikten daardoor urenlang niet over elektriciteit.
Het Europees onderzoeksprogramma voor Space Situational Awareness (SSA) gaat tot en met 2021 lopen. In ons land zijn al diverse activiteiten op dit gebied. Zo ontwikkelt het KNMI samen met de Gezamenlijke Meteorologische Groep van het ministerie van Defensie en het Space Security Center een ruimteweerbericht. Hiermee kunnen zowel civiele als militaire partijen tijdig gewaarschuwd worden voor de mogelijk schadelijke gevolgen van extreme zonneactiviteit.
In totaal heeft Nederland tot en met 2019 een bedrag van 96 miljoen euro beschikbaar voor nieuwe inschrijvingen in ESA-programma’s. Uit een studie dit jaar door onderzoeksbureaus Decisio en Dialogic blijkt dat de Nederlandse samenleving een veelvoud van de investeringen in ruimtevaart terugverdient via telecommunicatiediensten, navigatie, precisielandbouw, weersverwachtingen en via de aanwezigheid van onderzoekscentrum ESTEC in Noordwijk. Bij deze grootste vestiging van ESA is werk voor 2.700 hooggekwalificeerde mensen.
De volledige nota ruimtevaartbeleid 2016 is hier te vinden.