Nederlandse oorlogsgraven in Javazee verdwenen

Door onbekende oorzaak lijken 3 Nederlandse oorlogsgraven voor de kust van Indonesië geheel of gedeeltelijk van de zeebodem verdwenen. Het gaat om marineschepen die vergingen tijdens de Slag in de Javazee op 27 februari 1942.

Vlaggenschip Hr. Ms. De Ruyter.

Daarbij vonden meer dan 900 Nederlandse en ruim 250 Indisch-Nederlandse militairen een zeemansgraf. Onder hen schout-bij-nacht Karel Doorman. Amateurduikers vonden de schepen in 2002 terug.

De wrakken van Hr. Ms. De Ruyter en Hr. Ms. Java lijken geheel vermist. Van Hr. Ms. Kortenaer ontbreekt een groot deel. Het kabinet heeft kennis genomen van het bericht. Onderzoek moet uitwijzen wat er met de schepen is gebeurd.

Sonaropnamen

Een internationaal duikteam constateerde de verdwijning. Dat was bezig met een expeditie met het oog op de 75e herdenking van de Slag in de Javazee volgend jaar. Het zogeheten Karel Doormanfonds wilde als tastbare erkenning voor nabestaanden een plaquette plaatsen bij de schepen. De stichting beoogde daarmee ook de status van wrakken als oorlogsgraf te onderstrepen. De duikers troffen wel sporen aan en sonaropnamen tonen de afdruk van schepen op de zeebodem.

Ernstig vergrijp

Wrakken van oorlogsschepen vormen de laatste rustplaats van omgekomen militairen en zijn dus oorlogsgraven. Grafschennis is een ernstig vergrijp. Het Karel Doormanfonds informeerde de nog in leven zijnde veteranen van de zeeslag over de vermissing. Ook de nabestaanden zijn op de hoogte gebracht.

Minister Jeanine Hennis-Plasschaert heeft met zorg kennis genomen van de verdwijning. “De Slag op de Javazee maakt deel uit van ons collectief geheugen. De scheepswrakken zijn stille getuigen van deze tragische gebeurtenis en vormen het decor voor de vele verhalen over de verschrikkingen van de oorlog maar ook de kameraadschap tussen opvarenden.”

Slag in de Javazee

Een geallieerd eskader vertrok op 26 februari 1942 vanuit Soerabaja om de Japanse invasie van Oost-Java te verhinderen. Het vlootverband onder leiding van schout-bij-nacht Karel Doorman bestond uit Nederlandse, Britse, Amerikaanse en Australische marineschepen. Bij het treffen met de Japanse vloot op 27 februari 1942 ten noorden van Soerabaja werden de 3 Nederlandse marineschepen Hr. Ms. Kortenaer, Hr. Ms. Java en vlaggenschip Hr. Ms. De Ruyter tot zinken gebracht.