Toespraak door staatssecretaris Klaas Dijkhoff, Alert Online
Toespraak Staatssecretaris Dijkhoff, Alert Online, 3 oktober 2016.
Dames en heren,
Pas geleden was ik bij mijn opticien, omdat de sterkte van m’n lenzen moest worden aangepast. Het is een best hippe zaak, dus er werd een account voor me aangemaakt zodat de sterkte bewaard bleef en ik zelf bij mijn gegevens kan. Het meisje dat er werkte vroeg me een wachtwoord te verzinnen, dus ik pakte m’n telefoon.
Ik heb zo’n app die veilige, random wachtwoorden voor je verzint. Dat kende zij niet en ze vond het heel handig. Want zelf had ze altijd de naam van haar kat en per webshop plakte ze er dan maar “Gucci” of “Prada” achter. Dus in een gesprek over veilige wachtwoorden vertelde de opticien me eigenlijk alles over haar eigen wachtwoorden.
Natuurlijk niet wat ik net zei, want ik vertel het niet door. Ze vertelde me dat het eigenlijk ook niet zo’n kwaad kon, want het waren maar webshops. Toen vroeg ik haar of ze dat wachtwoord of iets wat er op lijkt ook gebruikte bij haar Digid. Ik had op dat moment geen lenzen in, maar zelfs zonder kon ik aan haar gezicht zien dat het kwartje viel.
Ik ben blij dat er weer een Nederlander bewust is geworden na dat gesprekje.
Maar zoals haar zijn er velen. De meeste Nederlanders, denk ik. Dus het loont om constant met elkaar in gesprek te zijn over alert zijn online.
Digitale skills zijn absoluut onmisbaar zijn in de 21e eeuw. Dat dit belangrijk is, blijkt ook uit het nieuwste cybersecurity beeld Nederland.
Kort samengevat: We zien toenemende en reële cyberdreigingen. Cyber-aanvallers proberen het functioneren van overheden en de samenleving te saboteren. Beroepscriminelen voeren langdurige en hoogwaardige operaties uit. Nederlandse bedrijven worden digitaal aangevallen, waarbij economische spionage het motief is. En het gebruik van ransomware, waarbij criminelen je computer gijzelen, is gemeengoed geworden. Van hele gemeentes tot je thermostaat in huis.
We zullen dus aan de bak moeten. Allemaal, want de ontnuchterende waarheid is: De overheid kan dit niet alleen. Samenwerking is nodig. Tussen overheden, bedrijven en kennisinstellingen.
Maar het begint bij mensen zelf. Nog te vaak zijn we niet alert. In het nationale awareness onderzoek zien we dat:
Nog niet de helft van de mensen automatische updates gebruikt;
Een kwart van de mensen nooit een back-up maakt;
En dat een vijfde nog steeds surft via WiFi zonder wachtwoord.
Digitalisering is een geweldige kans. Het heeft alles in zich om ons vrijer, welvarender en veiliger te maken.
Nederland scoort hoog op alle lijstjes. Snelle internetverbindingen. Bijna alle huishoudens zijn verbonden met internet. En onze economie is in hoge mate gedigitaliseerd. Dat is een super uitgangspositie om alle kansen van de digitale wereld te benutten.
Maar het fundament is aandacht voor online veiligheid. Investeren in cyber security is investeren in de toekomst van Nederland.
Ik kijk daarom ook uit naar het advies dat Herna Verhagen donderdag overhandigt aan de premier en de voorzitter van VNO-NCW.
Kennis en kunde van cyber veiligheid zijn belangrijk. Maar dit is niet genoeg. Er moet naar worden gehandeld. Dat vraagt om continue bewustzijn van de risico’s.Daarom is het thema van de alert online campagne van dit jaar: “Cyber skills – weten, kunnen en doen!”
Dit is de vijfde Alert Online en net als de vorige jaren is de bijdrage van partners ongelofelijk belangrijk. Vorig jaar waren dat er 151. Dit jaar is de enige vraag die ik gehoord heb of we over de 200 gaan.
En ik kan u zeggen: dat is gelukt!
Dat verdient een speciaal woord van dank aan ECP, het platform voor de informatiesamenleving. Een woord van dank en een compliment zijn zeer zeker op zijn plaats aan onze gastheer van vandaag, KPN.
De heer Farweck ging zojuist al in op de ontwikkelingen op het gebied van cybersecurity de afgelopen jaren en refereerde aan de hack in 2012. Ik ben blij dat hij dit voorbeeld hier durft te noemen.Juist de manier waarop hierover is gecommuniceerd, was voor veel mensen een eye-opener.Dat heeft bijgedragen aan awareness op het hoogste dek. Op dat niveau commitment tonen, is voor mij een absolute randvoorwaarde om Nederland met elkaar veiliger te maken.
Meer partners, is meer bereik, is meer resultaat. En vooral: meer gave acties. Soms zelfs in samenwerking met de Week van de Veiligheid. De Serious Game Crisis, waarbij een hack op de Rijksdienst voor Transparante Zaken moet worden bestreden. Het Cybercrimineel Ontbijtje, over veilig zakelijk internetten. Game of Toons, waarbij hackers de kwetsbaarheden van de slimme thermostaat Toon proberen te vinden. En bovendien: de aftrap van de campagne Geef I-T door ‘cyber security’. Een campagne waarbij IT’ers de klas in gaan om leerlingen én docenten bewust te maken van het belang van online veiligheid. En hen aan het denken te zetten of een carrière in cybersecurity iets voor hen is. Een supergoed plan.
Dit zijn maar een paar voorbeelden. Maar ze zeggen veel over waar we in Nederland staan. Overheid, bedrijven én hackers werken steeds meer samen. Dat vinden ze in andere landen nog best spannend. Vooral dat met die hackers. Maar ik geloof er in dat je dit soort resultaten moet uitventen. Tijdens het Europees Voorzitterschap hebben we dat volop gedaan. De Ethische Hacker als exportproduct: Dat hadden we tien jaar geleden ook niet bedacht, als Nederland.
Zoals gezegd: een paar voorbeelden. Maar het weten, kunnen én doen demonstreren alle partners met de activiteiten die ze de komende twee weken uitvoeren.
Ik wens ze hierbij veel succes. Ik hoop dat veel mensen met deze activiteiten aangemoedigd worden om hun cyberskills te verbeteren.
Want hoe meer mensen zich bewust zijn van de risico’s online, hoe vrijer, welvarender en veiliger we zijn. Offline én online.
Dank u wel.