Persconferentie na ministerraad 23 september 2016

Mediatekst | 23-09-2016

Inleidend statement:

Goedemiddag. We waren gisteren nog redelijk op tijd klaar en dat was ook een beetje de afsluiting van de week, nou dit is natuurlijk de afsluiting van de week, maar gisteren de week van Prinsjesdag, van de Algemene Politieke Beschouwingen. Ik blijf dat ieder jaar weer een hoogtepunt vinden in onze parlementaire democratie. Met de rijtoer, de duizenden mensen die daarbij op de been komen, de Verenigde Vergadering, het koffertje. Maar natuurlijk ook de Troonrede, de Miljoenennota en het debat vervolgens bij de Algemene Beschouwingen de afgelopen paar dagen. En ik denk dat als je kijkt naar de onderwerpen die de afgelopen dagen voorbij kwamen, dat het ook de onderwerpen zijn waar mensen zich op dit moment zorgen over maken, waar ze mee bezig zijn. De gezondheidszorg, de koopkracht, maar ook: 'blijft Nederland Nederland?' Als je er van een afstand naar kijkt, dan zie je eigenlijk dat het streven naar zekerheid, het brengen van zekerheid in tijden van onzekerheid, dat dat een overkoepelend thema was de afgelopen dagen. Materieel maar zeker ook immaterieel. Wat mij betreft is zekerheid een kernpunt van ons beleid.

Dan, op basis van de adviezen van een reeks deskundigen en betrokkenen heeft het kabinet besloten dat de gaswinning uit het Groningenveld de komende vijf jaar wordt beperkt tot 24 miljard kubieke meter per jaar. Dat is een halvering als je het vergelijkt met het niveau in 2012, zelfs meer dan een halvering. Leidend bij dit besluit was de veiligheid van de mensen in Groningen, de inwoners. Het is een nieuwe stap van het kabinet om verder te werken aan de veiligheid, maar ook het vertrouwen van de Groningers.     

Dan ga ik zelf aanstaande maandag met staatssecretaris Van Dam, ik vertrek zondagavond, maar goed, ik kom dan maandag lokale tijd aan, met staatssecretaris Martijn van Dam en vertegenwoordigers van 65 Nederlandse bedrijven voor een handelsmissie naar Zuid-Korea. Daar zullen ook veel politieke gesprekken plaatsvinden. Het is alweer de twaalfde keer dat ik deze kabinetsperiode zelf op handelsmissie ga. In totaal heeft dit kabinet nu 90 van deze missies ondernomen. Dat tekent al hoe belangrijk wij dit vinden om werkgelegenheid naar Nederland te halen en ervoor te zorgen dat Nederlandse bedrijven in het buitenland goed zaken kunnen doen. Voor Nederland is dat echt cruciaal, wij zijn een handelsland bij uitstek. Wij verdienen 30% van onze welvaart, van ons  inkomen, dat verdienen we buiten onze landsgrenzen en dat leidt dan in Nederland tot meer dan 2 miljoen, intussen al weer 2,1 miljoen banen, hier in Nederland, als gevolg van al die activiteiten in het buitenland. Dat is van het totaal aantal banen ongeveer 1/5e, dus dat gaat echt ergens over. Dat betekent dus dat meer export direct leidt tot meer groei en ook leidt tot meer banen. Als je dan nu ziet in Frankrijk, de inzakkende groei, de extra problemen met de begroting in België, dan zie je hoe belangrijk het is dat wij hier in dit land de financiën op orde hebben gebracht, maar ook de economie weer aan het draaien hebben gekregen. Wij gaan hiervoor onze uiterste best doen, Martijn van Dam en ik,  om in Zuid-Korea weer veel interesse te wekken voor de Nederlandse belangen, zowel in de land- en tuinbouwsector, maar ook waar het betreft de hele technologische sector en alles wat te maken heeft met de creatieve industrie. Dat zullen drie speerpunten zijn in dit bezoek.

Aangifte tegen discriminatie

GEERAEDTS (RTL NIEUWS)
Vraag over discriminatie. 75 procent van de aangiftes tegen discriminatie wordt niet opgepakt door het Openbaar Ministerie of de politie. Vindt u dat wenselijk?

RUTTE
Dat is natuurlijk niet wat we willen. En laat ik beginnen met te zeggen dat het echt verschrikkelijk belangrijk is dat mensen ook echt in geval van discriminatie aangifte doen. Laat dat mijn eerste opmerking zijn. Laat ik er meteen bij zeggen dat iedere aangifte door het Openbaar Ministerie ook serieus wordt genomen en wordt opgepakt. En dat ook voor het Openbaar Ministerie het aanpakken van discriminatie echt zeer hoge prioriteit heeft. Daar is ook een landelijk kenniscentrum voor opgericht en daar wordt veel aandacht aan besteed. Maar ik moet er wel iets bij zeggen, dat je ook ziet dat in deze tijd van internet en van social media het echt gaat om een heel groot aantal aangiften van discriminatie en belediging. Dat gebeurt óók anoniem. En daarom moet er geprioriteerd worden. Het Openbaar Ministerie doet zijn uiterste best en geeft daarbij voorrang aan zaken waarbij de belediging zeer ernstig is. Dus die hebben voorrang, en de zaken waarbij vanuit het oogpunt van vervolgbaarheid gezegd wordt 'die moeten we prioritair behandelen'. Dus het is beleid van het Openbaar Ministerie alles zo snel mogelijk op te pakken, maar de aantallen liggen zeer hoog. En dus moet er geprioriteerd worden.

GEERAEDTS
Beleidsmatig heeft u vast gelijk, alleen het Openbaar Ministerie stuurt ook brieven naar mensen die aangifte hebben gedaan met de strekking: sorry, we hebben wel wat beters te doen, we geven hier geen prioriteit aan.

RUTTE
Ik schets u wat het beleid is. En Van der Steur heeft ook volgende week nog een gesprek met het OM om er verder over te praten.

GEERAEDTS
Moet daar niet nog heel goed mee gesproken worden, met dat Openbaar Ministerie, want dat wil alleen nog maar ernstige zaken oppikken of zaken die maatschappelijke onrust veroorzaken.

RUTTE
Er zijn drie criteria: maatschappelijke onrust, vervolgbaarheid en de ernst. En dat is niet omdat ze dat leuk vinden, om daarin te prioriteren, maar omdat de aantallen - en dat heeft ook te maken met die grote aantallen aangiften die worden gedaan via internet, helaas ook vaak anoniem wat het ook weer ingewikkelder maakt, we snappen dat, maar het maakt het wel ingewikkelder - dan is het ook nog eens een keer zo dat we dan ook zien dat bij die aangiften een enkel feit in veel gevallen leidt tot verschillende aangiften, wat het ook weer complex maakt. Dus het OM moet dat uitsorteren en moet vervolgens prioriteren. Dat kan niet anders. Maar er is geen sprake van dat het OM dit niet belangrijk zou vinden, wat vandaag hier en daar gesuggereerd werd.

GEERAEDTS
Oké, maar maatschappelijke onrust houdt in dat bijvoorbeeld Wilders dan wel wordt vervolgd wegens zijn 'minder, minder Marokkanen'-uitspraak, dat mensen die het Nederlands Elftal voor apen uitmaken - donkere spelers - worden wel vervolgd, maar de Turkse groenteboer op de hoek niet als die gediscrimineerd wordt.

RUTTE
Maar dat is dus niet zo.

GEERAEDTS
Maar dat is wel de strekking als je vooral uitgaat van ernstige zaken, of zaken die maatschappelijke onrust veroorzaken.

RUTTE
Nee, we hanteren drie criteria. Even het hele verhaal vertellen. Vervolgbaarheid. Tweede is: is het ernstig? En dan gaat het niet om is het maatschappelijk ernstig, maar is de zaak ernstig? Dus is hier sprake van een flagrante schending van het verbod op discriminatie. En inderdaad, er wordt ook gekeken naar maatschappelijke onrust. Dat zijn de drie criteria. En dat doet het OM niet omdat het OM niet álles zou willen bekijken, maar omdat het Openbaar Ministerie prioriteiten moet stellen, omdat de aantallen heel hoog liggen. En laat ik er van mijn kant nog iets bij zeggen: ik heb eerder gezegd, en dat vind ik nog steeds, dat een Marokkaanse Nederlander of een Turkse Nederlander die geconfronteerd wordt met discriminatie, moet niet het hoofd laten hangen, die moet doorzetten. Ik heb dat toen genoemd: invechten in onze samenleving. Maar dat kan alleen als diezelfde Marokkaanse en Turkse Nederlander weet dat ik, Ard van der Steur, Lodewijk Asscher, wij allemaal, aan zijn kant staan. En totaal afwijzen de bizarre foute, maatschappelijk verwerpelijke neiging tot discriminatie. Het slaat namelijk nergens op. En als het dan toch gebeurt, dan is het van belang dat die Turkse, Marokkaanse of andere Nederlander, met wellicht ook een andere culturele achtergrond, weet dat wij allemaal achter hem of haar staan. Dat is cruciaal, dat is voor mij heel wezenlijk. Tegelijkertijd, als je kijkt naar de aantallen, dan begrijp ik ook dat het OM moet prioriteren. Maar misschien moeten we…anders wordt het heel erg een tweegesprek, laatste vraag en dan gaan we… Ik kan me voorstellen dat collega's van jou misschien ook nog iets willen vragen.

GEERAEDTS
Wat ik me afvroeg is… Ik spreek weleens Turkse en Marokkaanse Nederlanders, die zijn helemaal niet zo optimistisch over Nederland. Ik weet dat u graag een premier bent van optimistisch Nederland. Wat gaat u voor die mensen doen? U kunt ook als kabinet zeggen: weet je wat, we reserveren 10 miljoen en we gaan discriminatie eindelijk eens heel hard aanpakken.

RUTTE
Dat los je niet zo op, met extra geld. Er wordt nu fors extra geld geïnvesteerd in het Openbaar Ministerie, fors extra geld geïnvesteerd in de hele strafrechtketen, in de politie. Er komt alles bij elkaar alleen al met de laatste begroting 450 miljoen bij, bovenop alle andere intensiveringen. Zelfs 470 miljoen, als je het heel precies bekijkt, komt erbij voor 2017 - bovenop de andere intensiveringen die al vorig jaar zijn gedaan en in de Voorjaarsnota. Dus daar zit het punt niet. Het is niet direct een kwestie van geld. Dat geld moet uiteindelijk ook weer landen in opgeleid personeel, in nieuwe mensen, et cetera. Waar het hier om gaat, is dat het echt om hele grote aantallen gaat. En dan is het onvermijdelijk dat wordt geprioriteerd. Maar ik zeg hier: voor dit kabinet, voor deze minister-president, maar ook deze minister van Sociale Zaken en Integratie Lodewijk Asscher, voor deze minister van Veiligheid en Justitie, voor dit hele team, geldt dat we discriminatie afwijzen, dat we ons realiseren dat dat heel heftig is in het leven van mensen die hier een positieve bijdrage willen leveren. Dat ik tegen alle Nederlanders die dat doen, wil zeggen, of überhaupt iedereen die in Nederland discrimineert, wil zeggen: dit is een hele domme, foute neiging van je als je dat zou willen doen. Het slaat helemaal nergens op. Je kijkt niet waar mensen vandaan komen, je kijkt naar hun toekomst. Je kijkt niet wat iemand gelooft, maar wat iemand bijdraagt. Je kijkt niet naar iemands huidskleur, maar naar iemands talent. Dat is het soort samenleving wat wij zijn. Gelukkig geldt voor het overgrote deel van de mensen in Nederland, ook met een andere culturele achtergrond, dat zij hier een hele positieve bijdrage ook kunnen leveren omdat we dat met zijn allen mogelijk maken. Met stageplekken, met banen, met toekomstmogelijkheden, met mensen die kopen bij hun bedrijven, maar dat moet over de hele linie gebeuren. Dus daar sta ik, het hele kabinet, aan de kant van de mensen die het positieve willen.

GEERAEDTS
En binnenkort begint er een publiekscampagne, daar moeten die mensen het dan maar even mee doen?

RUTTE
Wat mensen moeten weten, is dat we aan hun kant staan, dat het Openbaar Ministerie hier alles aan doet. Dat het Openbaar Ministerie hier prioriteit aan geeft, maar dat de aantallen heel hoog liggen en dan is het onvermijdelijk dat er geprioriteerd wordt naar ernst, maar ook naar vervolgbaarheid.

Initiatiefwetsvoorstel D66 om wietteelt te reguleren (1)

HOEDEMAN (ALGEMEEN DAGBLAD)
Meneer Rutte, u staat erom bekend dat u houdt van lijstjes waarin Nederland hoog scoort internationaal in de top-tien. Kijkt u uit naar de dag dat Nederland weer gidsland wordt als het gaat om softdrugsbeleid?

RUTTE
Even de definitie bespreken, wanneer zijn wij gidsland op softdrugsbeleid? Vertel.

HOEDEMAN
Nou, Nederland zou gidsland worden op het gebied van softdrugsbeleid als de motie wordt aangenomen, of het initiatiefwetsvoorstel dat D66 heeft ingediend.

RUTTE
Oké, ja. Het kabinet kijkt er een slag anders naar. Dat initiatiefwetsvoorstel dat behelst, zoals u weet, kijken van: kun je op één of andere manier die teelt reguleren? Maar er doet zich natuurlijk een groot probleem voor daarbij. En dat probleem is dat we weten dat een heel groot deel van de Nederlandse teelt, die illegaal plaatsvindt, bestemd is voor de export. Dus dat betekent dat je ook bij een gereguleerde teelt nog steeds zult moeten handhaven. Dat het nog steeds heel complex is. En dat betekent ook dat die hele bijbehorende problematiek van criminaliteit, van overlast en onveiligheid niet weg is met het reguleren van de teelt. En vandaar dat wij ook geen voorstander zijn van deze beweging.

HOEDEMAN
Dus als de Tweede Kamer zo'n wetsvoorstel toch aanneemt, gaat u hem dan niet uitvoeren?

RUTTE
Nou, dan zijn we vijf stappen verder. In het hele proces is het zo dat wij op het moment dat het wetsvoorstel van de Raad van State terug is en in de Kamer aan de orde is, dan zullen wij onze opvatting geven. En dat doen we stap voor stap.

Oud-Nederlandse Eurocommissaris Kroes

WEISSINK (FINANCIEELE DAGBLAD)
Meneer Rutte, wat vindt u eigenlijk van de hele kwestie rond de oud-Nederlandse Eurocommissaris Kroes?

RUTTE
Daarvan vind ik dat ik denk dat de Europese Commissie hier de goede dingen doet. Commissievoorzitter Juncker heeft Neelie Kroes inmiddels om opheldering gevraagd. Het is nu ook een zaak tussen de Europese Commissie en mevrouw Kroes. Ik begrijp dat, als alle feiten beschikbaar zijn, het nu ook is aan de Commissie om te bepalen hoe er verder moet worden gehandeld en ik heb ook begrepen dat Neelie Kroes heeft laten weten hiervoor de volledige verantwoordelijkheid te nemen en ook de gevolgen ervan te accepteren.

Bestuursakkoord

BORGMAN (NOS)
Meneer Rutte, ik wilde eigenlijk nog even terug met u naar gisteravond, naar toen in het debat even werd gesproken over het bed-bad-broodakkoord, of laten we zeggen het nog niet in aantocht zijn van een bestuursakkoord. U zei dat er vandaag een telefoongesprek zou zijn tussen Dijkhoff en Van Zanen. Hoe is dat gegaan?

RUTTE
Nee, tussen hem en Jos Wienen, de voorzitter van de Commissie, maar dat is onderdeel van het normale overleg. Dus het is niet zo dat we uit ieder gesprek mededelingen gaan doen. Ik weet niet eens of het al heeft plaatsgevonden, maar Dijkhoff heeft regelmatig contact natuurlijk met de Vereniging Nederlandse Gemeenten. Pechtold refereerde aan een soort laatste officieel overleg. Ik heb begrepen dat er erg wordt gelekt uit die officiële overleggen, dus dat er daarom voor is gekozen om de gesprekken in wat meer vertrouwelijkheid te laten plaatsvinden. Die werken blijkbaar, want de heer Pechtold had daar geen informatie meer uit gekregen. Die gesprekken zijn nog gaande.

BORGMAN
Heeft u de indruk dat die goed lopen?

RUTTE
Ik ga daar pas wat over zeggen als dat is afgerond. En dan moeten we vaststellen of het gelukt is of niet, maar ik wilde er maar geen commentaar op geven tijdens de rit.

BORGMAN
Wie zou er belang hebben bij het bereiken van zo'n bestuursakkoord?

RUTTE
Ik denk iedereen.

BORGMAN
Waarom?

RUTTE
Omdat dat betekent dat wij in Nederland met zo'n bestuursakkoord goede afspraken kunnen maken tussen Rijk en gemeenten over hoe we uitgeprocedeerde asielzoekers ook op een zo goed mogelijke manier kunnen begeleiden, ook weer op hun weg terug.

BORGMAN
Van der Laan denkt daar heel anders over, die kan nu doen wat hij wil op basis van het geld dat nu beschikbaar is gesteld. Hij gaat er in ieder geval niet op vooruit als er een akkoord is.

RUTTE
Nou goed, oké. Iedereen zal daar binnen het spectrum van opvattingen ook zijn opvatting hebben. Daar wil ik maar geen commentaar op geven. Voor het kabinet geldt dat wij hechten aan zo'n bestuursakkoord, maar dat we ook in de brief hebben benoemd vorig jaar wat er gebeurt als er geen bestuursakkoord komt. Dus we streven ernaar en lukt het niet, dan lukt het niet. En dan zullen we de stappen zetten die in de brief benoemd zijn.

BORGMAN
Het klinkt niet alsof u het heel belangrijk vindt dat dat akkoord komt?

RUTTE
Ik vind het wel belangrijk. Nee, dat is een misvatting. Ik vind het echt belangrijk dat het er komt, het zou goed zijn. Er wordt hard aan gewerkt, maar als je probeert een akkoord te sluiten, weet je nooit op voorhand zeker of het lukt. Maar ik wil verder geen commentaar geven op de vraag wat ik denk of het gaat lukken, omdat ik daarmee niet het proces bespoedig.

Lijsttrekker PvdA

DE WINTHER (TELEGRAAF)
Meneer Rutte, het is de verwachting dat de leider van de PvdA morgen tijdens hun ledenbijeenkomst het een en ander gaat zeggen over zijn toekomst?

RUTTE
Ik hoorde dat ook vandaag, inderdaad, uit de media.

DE WINTHER
Heeft hij al aan u verteld wat hij van plan is?

RUTTE
Nee, nee.

DE WINTHER
Wat hoopt u dat hij gaat doen?

RUTTE
Ik vind er van alles van, maar ik ga er niets over zeggen.

DE WINTHER
Zo kennen wij u niet inmiddels, daar kunt u wat openhartiger over zijn denk ik.

RUTTE
Dat is echt een interne zaak van de PvdA.

DE WINTHER
Kijkt u uit naar het kruisen van de degens met hem als hij straks bij de verkiezingen tegenover u staat?

RUTTE
Ik zie er vooral naar uit om met Nederland in gesprek te gaan over mijn plannen voor de toekomst, op basis waarvan ik respectvol aan de Nederlandse kiezer ga vragen om mij weer de kans te geven door te gaan in dit ambt. Daarbij zal ik onderweg zeker ook collega's tegenkomen, zo gaat dat op weg naar verkiezingen, maar dat is niet mijn hoofddoel. Mijn hoofddoel is een gesprek met Nederland.

DE WINTHER
Maar u heeft de afgelopen jaren heel intensief met hem samengewerkt, denkt u dat het geloofwaardig is als twee mensen die samen al die veranderingen hebben doorgevoerd straks tegenover elkaar gaan staan?

RUTTE
Nogmaals, dat is ook weer een vraag, maar dan via een omweg, naar wat ik zou vinden van een eventuele kandidatuur van Diederik Samsom voor het lijsttrekkerschap van de PvdA en dat is echt een interne zaak van de PvdA. Als ik daar commentaar op ga geven, dat lijkt mij niet verstandig. Ik ben op hem gesteld, ik vind het een goed politicus, hij is betrouwbaar, maar verder is het echt een zaak aan de PvdA wie zij aanwijzen als lijsttrekker. Eerst zal hij moeten beslissen, ik heb het oprecht alleen maar uit de media gehoord, hij heeft mij er niets over gezegd. Dus we zullen moeten afwachten of de mediaberichten kloppen.

DE WINTHER
De verkiezingscampagne van vorige keer is uitgemond in een tweestrijd tussen u beiden. Denkt u dat het goed is voor Nederland als zo'n tweestrijd opnieuw zal plaatsvinden tussen u en Diederik Samsom?

RUTTE
Mijn doel bij de verkiezingen is wat ik net zei. We hebben vier hele moeilijke jaren achter de rug, waarin we heel veel gevraagd hebben van Nederland, waar we met 17 miljoen mensen, ik noemde dat gisteren 'de tocht door de woestijn' gemaakt, en nu zijn we met elkaar in een veel betere situatie gelukkig. Kijk ook wat er nu in andere landen gebeurt en hoe wij ervoor staan. Mensen hebben dat nog onvoldoende… voelen dat nog onvoldoende, ook in het persoonlijk leven. Ik zie het als mijn taak om ook in een volgend kabinet, nog in het restant van dit kabinet en in een volgend kabinet, eraan te werken om ervoor te zorgen dat het herstel ook voelbaar wordt in het dagelijks leven van mensen. Dat er meer zekerheid komt op allerlei terreinen en ook dat wij met elkaar een normatief in dit land afspraken maken over het handhaven van onze waarden.

DE WINTHER
Ik snap dat u uw eigen verhaal daarover wilt vertellen, maar ik vraag het ook een beetje vanwege het feit dat we gisteren eigenlijk, ook voor het eerst sinds tijden, een felle confrontatie zagen tussen u. Op een gegeven moment is hij weer gaan zitten in zijn stoel en mocht u de andere Kamerleden te woord staan. Maar hebben we nou echt gekeken naar een principieel verschil van mening of aan een toneelstukje in de aanloop naar de verkiezingen?

RUTTE
Hij had mij niet verteld van te voren dat hij die interruptie zou plaatsen. Dat hoefde hij ook niet. Ik heb er ook geen enkel probleem mee dat hij dat deed. Dat kan in onze verhoudingen. Hij gaf daar uiting aan zijn opvatting. Ik heb daar mijn opvatting tegenover geplaatst. Wij waren het op dit punt zeer oneens. Ik kan u zeggen dat wij het ook achter de schermen ook heel vaak oneens zijn. We zijn heel verschillende politieke partijen, maar wij zijn daar in het belang van het land wel steeds in geslaagd om met elkaar tot gemeenschappelijke standpunten te komen en daardoor konden we samen met het hele land vormgeven aan het hervormingsbeleid.

DE WINTHER
Maar u heeft dat interview met de 'pleur op'-uitspraak al weken geleden gegeven en u heeft elkaar daarna ook regelmatig nog gezien en gesproken. Was er toen ook enige kritiek of hebt u dat bewaard tot de Algemene Beschouwingen plaatshadden?

RUTTE
Ik heb hem een enkele keer een wenkbrauw erover zien fronsen, maar ik wist niet dat hij dat nog weer zo expliciet naar voren zou brengen gisteren, maar daar heb ik geen enkel probleem mee. Dat hoeft hij ook niet van te voren tegen mij te zeggen. Als we alles regisseren, zou het gaan om kabinetsbeleid wat raakt aan wetgeving, aan dat soort zaken, wat ook direct de coalitieverhoudingen raakt, dan is het van belang dat je van elkaar weet wat eraan komt. Maar hier, waar hij het oneens is met een opvatting van mij, dat mag. Dat is ook voor het debat prima, daar heb ik geen bezwaar tegen. We zijn het oneens, maar dat kan.

DE WINTHER
Maar het was dus wel de bedoeling begrijp ik, aangezien hij het achter de schermen al aan u heeft laten weten dat hij het allemaal niet zo'n goed idee vond, dat dit vooral aan Nederland duidelijk gemaakt moest worden wat hij ervan vond?

RUTTE
Dat weet ik oprecht niet. Ik weet alleen dat ik… We hebben het er niet eens uitgebreid over gehad, maar ik herinner me een of twee gefronste wenkbrauwen op enige momenten en dat begrijp ik ook vanuit zijn…de manier waarop hij kijkt naar de politiek en naar de samenleving, begreep ik ook zijn interruptie, maar ik ben het ermee oneens. Dat moge duidelijk zijn.

Brexit

VAN DER SCHOOT (BLOOMBERG)
Commissaris Dombrovskis heeft gisteren gewaarschuwd dat de Britten eigenlijk maar één keuze hebben: of een harde Brexit of voldoen aan alle regels voor de Europese interne markt, inclusief vrij verkeer van goederen, personen en diensten. Bent u het daarmee eens of zou de financiële sector van Groot-Brittannië een uitzonderingspositie moeten krijgen?

RUTTE
Ik wil niet reageren op Dombrovskis omdat ik… dan komen we in een soort van Droste-blik terecht waarbij we steeds weer op elkaar reageren. Laat ik zeggen wat mijn uitgangspunt is. Het is eigenlijk tweeledig, in de eerste plaats dat Groot-Brittannië zelfs eerst artikel 50 moet indrukken, die knop moet indrukken, en dat we dan ook pas kunnen onderhandelen. Wij gaan er niet over en het krijgt iets amechtigs als we iedere week aan Engeland vragen: druk dat artikel in. Dus dat doe ik niet. Ze weten dat we vragen: doe het zo snel mogelijk. Het tweede is, het grote vraagstuk van de eventuele toegang tot de interne markt, daarvan is in algemene zin, en trouwens ook in zijn uitwerking, duidelijk dat dat direct samenhangt met de vrijheden, waaronder het vrij verkeer van mensen binnen Europa. Dat hangt wel direct met elkaar samen, daar lijken mij geen grote concessies op mogelijk, in tegendeel. Dus wat dat betreft begrijp ik Dombrovskis, maar ik wil niet… hij kiest er weer zijn eigen accenten bij en zijn eigen woorden, dat wil ik even voor hem laten, maar laten we zeggen de gedachte dat toegang tot de interne markt samenhangt met de vrijheden, daar heeft hij natuurlijk een punt.

VAN DER SCHOOT
Nou heeft Johnson vandaag aangekondigd dat ze artikel 50 begin volgend jaar willen gaan activeren. Blij met die tijdsaanduiding?

RUTTE
Ja, daar waar ik dus niet meer…heb besloten nadat ik gezegd heb dat ik vind dat ze zo snel mogelijk moeten doen… daar niet meer steeds op aandring, heb ik ook besloten om maar niet commentaar te geven op als ze het wèl doen. Op enig moment doen ze het, vanaf dat moment gaan we met elkaar in gesprek over op welke manier zij de Brexit vorm willen geven. Nederland hecht zeer aan een goede relatie met Groot-Brittannië ook na een Brexit. Mijn belangrijkste doel is ervoor te zorgen dat die gesprekken over een Brexit leiden tot een uitkomst die voor Nederland zo min mogelijk schade oplevert. Dat is mijn eerste doel. De banen hier in Nederland, de industrie, de financiële sector hier in Nederland, dat die zo schadevrij mogelijk door dit proces komt. Dat is mijn taak als minister-president van Nederland en daarnaast hechten we natuurlijk ook als Nederland aan voortgezette goede betrekkingen aan het Verenigd Koninkrijk omdat dat partner is, los van de Europese Unie, met wie we veel gemeenschappelijks hebben in onze outlook naar de wereld.

Initiatiefwetsvoorstel D66 om wietteelt te reguleren (2)

FRESEN (NOS)
Meneer Rutte, u had het nog even over die wietteelt, nog even een aanvullend vraagje als het mag. U zei net: ja, het helpt niet want veel gaat naar het buitenland dus je moet toch blijven handhaven, maar één van de belangrijkste argumenten van D66 is niet alleen de criminaliteitsbestrijding, maar vooral ook de factor gezondheidszorg, dat als je het reguleert dat je er dan ook grip op hebt wat er aan Nederlanders in die koffieshops verkocht wordt, dat dat goed en zuiver spul is. Hoe kijkt u tegen dat gezondheidsargument aan?

RUTTE
Dat snap ik wel van ze alleen het punt is, uiteindelijk… mensen die deze troep gebruiken, waarvan je weet dat het heel slecht is voor je gezondheid, waarvan we ook weten dat werkzame stof die erin zit, niet meer te vergelijken is met de tijd van Piet de Jong, het stikkie.

FRESEN
Daar kan je wat aan doen als je als overheid er controle op gaat uitoefenen.

RUTTE
Ja maar laten we ook niet naïef zijn, het lijkt mij dat, waar aan de ene kant die wietteelt is, de verwachting gewoon doorgaat omdat het overgrote deel naar het buitenland gaat. Als er dan in Nederland een soort hele lieve poldervariant wordt gebrouwen, hoe groot is de kans dan dat die gebruikt gaat worden? Lijkt mij ook niet zo groot. Dus ja, tikje naïef, denk ik, maar laten we het afwachten. We gaan dat wetsontwerp lezen en ook van commentaar verzien.

FRESEN
U noemt het troep?

RUTTE
Niet het wetsontwerp. Ik ben niet vóór het wetsontwerp.

FRESEN
Nee, maar u noemt het spul…

RUTTE
De wiet is natuurlijk heel gevaarlijk. Ik denk dat we niet genoeg kunnen onderstrepen dat waar, laten we zeggen - nou, u bent iets ouder dan ik - maar onze generatie nog zoiets had 'als je maar niet inhaleert' zei Bill Clinton geloof ik. Het hele idee van de 'flower power' in de jaren zestig en zeventig, dat klonk allemaal heel sympathiek. Tegenwoordig hebben we echt met iets anders te maken. Is het spul dat in de coffeeshops verkocht wordt wat een veel groter risico met zich meebrengt op verslaving, veel groter risico met zich meebrengt op psychiatrisch, psychosociale problematiek die er achter wegkomt. Dus het is echt andere, ja, troep is het. En vanuit dat oogpunt lijkt het me wat naïef om te denken dat als je dan een soort lichtere poldervariant gaat telen, dat daar dan heel veel belangstelling voor zal zijn. Zeker als je weet dat die wietteelt toch gewoon doorgaat, al was het maar vanwege de vraag uit het buitenland.