Toespraak minister Schippers bij huldiging Olympisch gouden medaillewinnaars

Toespraak | 24-08-2016

Dames en heren, beste winnaars!

Ik ben niet origineel als ik zeg, wat waren dit ongelofelijke mooie spelen!

Om te beginnen wil ik mijn dank uitspreken aan iedereen die betrokken was bij het organiseren van en deelnemen aan deze fantastische Olympische Spelen.

Dank aan alle sporters. De winnaars, de bijna-winnaars, de verliezers. Dank aan de coaches en de ouders die achter de schermen een rol hebben maar altijd doorslaggevend zijn. Dank aan Maurits Hendriks en het NOC*NSF en dank aan de NOS.

Dank aan Rio en Brazilië voor de hartverwarmende ontvangst en prachtige spelen. Het waren twee ongelooflijk mooie weken vol prachtige sportmomenten. 10 4^e plaatsen, vaak met miniem verschil. Soms had de tegenstander wat meer geluk of hadden wij net even pech. Het had zo maar anders kunnen zijn. Zo gaat dat in de topsport.

Het leverde veel bloedstollende momenten op in elk geval. Met adrenaline ’s avonds het bedje in. Het was een emotionele achtbaan.

De Olympische Spelen is een evenement van de grote getallen. Het is overweldigend. De Nederlandse ploeg bestond in Rio uit 242 topsporters. Samen goed voor 19 medailles: 4 brons, 7 zilver en 8 goud.

Een geweldige prestatie!

Na jaren zwoegen op velden, banen, meren en hallen. Na jaren op streng dieet en slaapregime, van afzien soms door je pijngrens heengaan, was het begin augustus dan eindelijk zo ver: naar Rio om daar gedurende twee weken te knallen. En de wereld keek mee. Wat een druk. De OS doe je niet zo maar even over.

En dan barst de strijd los. Topsporters van over de hele wereld nemen hun plaatsen in en wachten op het startsignaal. Het komt dan neer op dat ene moment. Die overweldigende Spelen, dat evenement van superlatieven gaat om die ene atleet, die ene ploeg op dat ene moment. Het moment dat er een topprestatie geleverd wordt. En dat hebben jullie allemaal gedaan.

Ook de sporters die geen podiumplekken veroverden deden dat. Want het verschil tussen goud of een vierde plek is secondewerk, een bal op de paal, een zaak van millimeters. Het verbreken van een persoonlijk record betekent nog niet het winnen van een medaille. Dat is topsport. Voor de atleet en voor de omgeving. Groots winnen betekent zo nu en dan ook groots kunnen verliezen. Die 2 gaan hand in hand en beide verdienen wat mij betreft een daverend applaus.

Vandaag heb ik de eer alle gouden medaillewinnaars extra in het zonnetje zetten. Ik begin met de gouden vrouwen:

Anna van der Breggen, Maaike Head, Ilse Paulis, Elis Ligtlee, Sharon van Rouwendaal, Sanne Wevers en Marit Bouwmeester, willen jullie naar voren komen?

Anna van der Breggen wielrennen
Anna. Je schrok toen je Annemiek van Vleuten op het wegdek zag liggen na haar valpartij. Na je gewonnen race vertelde je ons dat het even duurde voordat je je realiseerde dat je verder moest fietsen. Gelukkig deed je dat ook. En hoe. De Amerikaanse Abbot lag met 38 seconden voor, een enorme voorspong bij zulke snelheden.

Maar je wist trap voor trap die afstand te verkleinen en uiteindelijk het complete veld te kloppen door de laatste 150 meter te sprinten. Ongelofelijk wat een prestatie.

Jouw 1e gouden medaille is de reden dat het Zijne Majesteit behaagt om jou te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

Maaike Head en Ilse Paulis roeien
Maaike Head en Ilse Paulis. Door China en Canada te verslaan wonnen jullie de 2e gouden medaille voor TeamNL.

Mag ik zeggen dat jullie de ultieme combinatie vormen van jeugd en ervaring? Geweldig teamwerk. Ik zag met eigen ogen hoe de Olympic Experience in Den Haag echt werkelijk ontplofte toen jullie over de streep kwamen.

Maaike en Ilse, jullie treden in de voetsporen van Kirsten van der Kolk en Marit van Eupen, die acht jaar geleden in Peking Olympisch goud wonnen op dit nummer.

Daarmee ligt de lat flink hoog voor de volgende Spelen en het is reden dat het Zijne Majesteit heeft behaagd jullie beide te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

Elis Ligtlee baanwielrennen
Elis. Wat zijn wij blij dat je in 2011 de switch van BMX naar baanwielrennen hebt gemaakt. Een geweldige beslissing blijkt nu. Je had wat tijd nodig om te beseffen dat je Olympisch kampioen bent geworden. Je vertelde ons dat je er niet van had durven dromen, maar hier sta je dan als Koningin van de Keirin. Je gaf alles en ging ervandoor met nog twee rondes te gaan.

Je benen deden zo’n pijn, zei je na afloop. Ik hoop dat ze nog wel stevig genoeg zijn om met trots jouw gouden plak te dragen. 

En natuurlijk deze onderscheiding.

Want het heeft Zijne Majesteit behaagd om jou te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

Sharon van Rouwendaal zwemmen (10km)
Sharon. Ik vind baantjes trekken in een binnenbad al zwaar, maar hoe het is op open zee met stroming en golfslag…dat is een totaal ander verhaal. Jij was helemaal in je element. Mijn hemel wat ploegde je door dat water. ‘Lekker raggen’, noem je dat. Hoe dan ook, ik was compleet uitgeput toen je de lat aantikte.

Al die eenzame jaren trainen in Narbonne, al die uren in het water, de ijzeren discipline, het betaalde zich allemaal uit toen je aan de Copacabana 4 geweldige rondes zwom.

En lekker eigenwijs, want je ging er na 6 kilometer al vandoor terwijl je coach had aangedrongen op een eindspurt van 200 meter. Wij Nederlanders houden daar wel van.

En de Koning ook, daarom heeft het Zijne Majesteit behaagd om jou te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.   

Sanne Wevers turnen
Sanne. Ballerina van de balk. 15 augustus 2016 gaat de boeken in als historische dag in het Nederlandse turnen. Jouw gouden medaille is een primeur op dit onderdeel.

Het is een prestatie die niet makkelijk kwam. Jij, je zus, je coachende vader en je moeder hebben veel moeten doorstaan en overwinnen om hier te staan. Jaren die soms eenzaamheid kende, verhuizen om te kunnen trainen. Maar dankzij een ijzeren discipline en doorzettingsvermogen is het gelukt.

Je behaalde met 15.466 punten een persoonlijk record op ‘jouw balkje’, zoals je de turnbalk liefkozend noemt. Sanne, jouw geweldige prestatie levert je niet alleen een balk en een gouden medaille op, maar ook een Koninklijke onderscheiding.

Het heeft Zijne Majesteit behaagd om jou te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

Marit Bouwmeester
Marit. Je won de achtste gouden medaille voor de Nederlandse ploeg. Je was favoriet, maar het was zeker geen gelopen race. Eerst waaide het te hard, toen waaide het niet en toen jkwam de wind van alle kanten. Maar je bent Friezin en de Friezen weten wel raad met tegenwind en zijwind.

Jouw prijzenkast begint inmiddels flink uit te puilen met twee wereldtitels, de Conny van Rietschoten Trofee, Olympisch zilver en nu Olympisch goud.

Ik hoop dat er nog ruimte is voor een Koninklijke onderscheiding want het heeft Zijne Majesteit behaagd jouw te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

Een warm appluas voor al onze gouden dames.

Dan nu de heren. Dorian van Rijsselberghe en Ferry Weertman komen jullie naar voren?

Ferry Weertman zwemmen (10 km)
Ferry. Je krijgt eerder uitslag van het Braziliaanse zwemwater dan van de jury. Maar voor iedereen die voor de buis zat, was het duidelijk: je tikte de lat eerder aan dan Spiros de Griek. Goud op de 10 kilometer open water. Jouw 1e, de 2e op dit onderdeel voor Nederland. Echt geweldig.

En wat was het een uitputtingslag. Het zag ernaar uit dat de Australiër Poort zou winnen, zo ver als hij voor lag. Maar achteraft weten we dat hij te vroeg piekte.

Jij had het juiste tempo te pakken en kroop naar voren. Vanaf 900 meter werd het ongelofelijk spannend met vier zwemmers op kop. Je toonde je de snelste in de eindsprint en ging ervandoor met goud.

Een prachtige prestatie in een topsportcarrière die begon bij de Otters in het Gooi op je zesde en die nog vele mooie jaren zal kennen, daarvan ben ik overtuigd.

Ferry, het heeft Zijne Majesteit behaagd om jou te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

Dorian van Rijsselberghe windsurfen
Dorian. De titaan van Texel. Het wonder van de Wadden. Wat een prestatie: twee keer Spelen, twee keer goud.

Het was vorig jaar nog even spannend toen je tijdens een fietstraining je pols brak, maar naar eigen zeggen was dat ongelukje wat je nodig had om weer te letten op de details.

Ik kan mij niet voorstellen hoe dat werkt, maar dat het heeft gewerkt dat heb je in Rio bewezen. En alsof het niet mooier worden kon, ben je ook nog eens vader geworden.

Volgens een slecht geïnformeerde verslaggever van zender NBC zou koningin Maxima de moeder zijn, maar wij weten natuurlijk dat Sasha de gelukkige is.

Wat een jaar en wat zal je kersverse gezin trots zijn.

Na je gouden medaille in Londen heb je al een Koninklijke onderscheiding gehad.

Om wederom onze waardering te uiten voor jouw gouden race wil ik je graag dit beeldje ‘Chapeau’ namens VWS aanbieden.