Samen met markt werken aan DBFMO

Roger Mol, hoofd Inkoop en Contractmanagement van het Rijksvastgoedbedrijf (RVB), ziet Design Build Finance Maintain Operate (DBFMO) als een prima manier om de ervaring en creativiteit van de markt optimaal te benutten. 'Dat neemt niet weg dat we samen met de marktpartijen bekijken waar het nog beter kan.'

'Als het meerwaarde oplevert, is DBFMO een ideale combinatie van overheid en markt, waarbij we de kracht van de markt aanwenden om tot optimale oplossingen te komen', aldus Roger Mol. Nederland lijkt voorop te lopen als het gaat om deze vorm van Publiek Private Samenwerking (PPS). Dat komt volgens hem vooral omdat de Nederlandse overheid als betrouwbare opdrachtgever bekend staat.

Modelovereenkomst

'Wat we vooraf afspreken over onder meer aanbesteden en doorlooptijden, komen we ook na. We werken met een goed standaardcontract waarbij we openstaan voor verbeteringen die we vervolgens ook in de rijksbrede modelovereenkomst doorvoeren. Daar is waardering voor. In Nederland zijn dan ook relatief veel DBFMO-projecten te vinden.'

Doorontwikkeling

Zet deze ontwikkeling zich voort? 'Er zitten elementen in die hun kracht hebben bewezen. Maar er zijn ook signalen die vragen om een doorontwikkeling. Bijvoorbeeld op het gebied van risicoverdeling tussen opdrachtgever en -nemer, het voorkomen van vechtcontracten, wat we nog meer in de voorfase van het project kunnen verbeteren en hoe we er nog meer de samenwerking in krijgen.'

Omvang

DBFMO wordt vooral ingezet bij grote projecten. Ook de eisen die gesteld worden aan de omvang zijn een onderwerp van gesprek. 'Zo zien we bij het Rijksvastgoedbedrijf door de krimp van de vastgoedportefeuille van het Rijk steeds meer verbouw in plaats van nieuwbouw. Die projecten zijn vaak kleiner. Samen met de markt gaan we na welke oplossingen mogelijk zijn.' Dat geldt ook voor de zo kenmerkende F voor DBFMO. 'Op basis van die gesprekken moet blijken hoe we deze contractvorm kunnen blijven toepassen maar we kijken uiteraard ook naar alternatieven.'

Eén lijn

Nu steeds meer DBFMO-projecten klaar zijn, breekt voor veel huisvestingsprojecten de langstdurende fase in deze contractvorm aan: de fase van exploitatie ofwel het verlenen van de afgesproken diensten. 'Het is vooral de kunst dat de overheid gedurende die vaak twintig jaar één lijn trekt. Contractmanagement van het RVB is er verantwoordelijk voor dat die lijn bewaakt wordt. De markt moet hierop kunnen rekenen, daarom hebben we net extra contractmanagers aangetrokken.'

Flexibiliteit

En er zijn nog meer uitdagingen. 'Flexibiliteit staat ook bovenaan onze lijst. De snelle ontwikkelingen in de wereld om ons heen vragen om een flexibele overheid. Contracten met een duur van 20 tot 30 jaar zijn daarbij best lastig. Ik vind het een uitdaging om samen met de markt na te gaan hoe we nog meer flexibiliteit bij DBFMO kunnen krijgen.'

Transparant

Last but not least is de fabel dat DBFMO duurder zou zijn de wereld uithelpen. 'Je maakt met DBFMO juist transparant wat de totale kosten zijn omdat alle kosten van de levenscyclus van het project in één keer zichtbaar zijn. Elke verandering die je aanbrengt, zie je meteen terug in dat kostenplaatje. Bij het werken met andere contractvormen dan DBFMO zijn die totale kosten verdeeld over verschillende contracten en worden die kosten in een later stadium zichtbaar.'

De Knoop

Als een van de grondleggers van de Marktvisie van Rijkswaterstaat is het niet toevallig dat Roger Mol de samenwerking met de markt centraal zet. 'Bij het Rijksvastgoedbedrijf zijn we in het kader van de Marktvisie in gesprek met de markt over het uitwerken van de punten die ik zojuist noemde. Een mooi voorbeeld van de invulling van DBFMO en hoe goed je daarbij als markt en overheid kunt samenwerken is Rijkskantoor de Knoop in Utrecht. In dit project komen alle ingrediënten van de Marktvisie samen. Het aanvangscertificaat is net behaald, nu moet het zich in de praktijk bewijzen.'

Aan wie geef je het PPS-stokje door? Roger Mol nodigt daar graag Pieter Jan van Hooijdonk, algemeen directeur Facilicom Solutions voor uit. Lees het interview in de zomereditie van PPS Post.