Nauwere Europese samenwerking tegen antibioticaresistentie en hoge prijs van geneesmiddelen.
Landen van de Europese Unie gaan nauwer samenwerken in de aanpak van drie urgente vraagstukken. Het gaat daarbij om dure geneesmiddelen, antibioticaresistentie en verbetering van voedingsproducten. Minister Edith Schippers (VWS) maakte dit vandaag in Luxemburg bekend. Schippers zat daar de Europese Raad van ministers van Volksgezondheid voor.
Dure geneesmiddelen
Alle Europese landen worden geconfronteerd met het feit dat er weliswaar veel innovatieve en veelbelovende geneesmiddelen - onder andere tegen kanker - beschikbaar komen, maar dat daaraan vaak een fors prijskaartje hangt. En ook is de therapeutische meerwaarde niet altijd duidelijk. Eveneens kampt een aantal landen inmiddels met tekorten aan essentiële geneesmiddelen. Landen worden verder geconfronteerd met ongewenst strategisch marktgedrag van fabrikanten, zoals het zo lang mogelijk rekken van patenten of het betalen van concurrenten om marktintroducties - en daarmee mogelijk lagere prijzen - uit te stellen. Ook komen bepaalde nieuwe geneesmiddelen niet of langzaam op de markt, wellicht omdat de huidige markttoelatingsinstrumenten ontoereikend zijn.
De lidstaten en de Europese Commissie hebben vandaag afgesproken om de volgende acties te ondernemen:
1) opstellen van een kritische analyse van investeringsprikkels in het huidige EU-geneesmiddelensysteem op innovatie, toegankelijkheid, beschikbaarheid en prijsstrategieën van de industrie;
2) bevorderen van vrijwillige samenwerking op prijs- en vergoedingenbeleid tussen lidstaten;
3) verkennen van de mogelijkheden van versnelde marktoelating van echt innovatieve geneesmiddelen;
4) versterken van het markttoezicht op fusies, marktmacht en geneesmiddelenprijzen door Europese en nationale mededingsautoriteiten.
Antibioticaresistentie
Door onzorgvuldig of overmatig gebruik, zijn steeds meer bacteriën ongevoelig voor antibiotica. Hierdoor dreigen ziektes als long- of blaasontsteking weer dodelijk te worden. De landen van de Europese Unie hebben vandaag afgesproken:
1) elk land moet een One Health Actieplan hebben, waarin deze problematiek in zowel de zorg als in de veterinaire sector wordt aangepakt. Een Europees netwerk dat beide sectoren verbindt, gaat het opstellen en uitvoeren van de actieplannen ondersteunen. Landen kunnen onderling afspreken elkaars actieplannen te beoordelen.
2) lidstaten gaan maatregelen nemen om zorgvuldig gebruik van antibiotica bij mens en dier zeker te stellen. Hierbij wordt kritisch gekeken naar het gebruik van antibiotica in de dierhouderij.
3) naast een Europese aanpak, is mondiale samenwerking cruciaal. De lidstaten roepen de Europese Commissie dan ook op om in multinationale en bilaterale overeenkomsten en dialogen tussen de EU en andere partijen de EU-normen en het EU-beleid met betrekking tot antibioticaresistentie te verdedigen, te garanderen en actief te bevorderen;
4) lidstaten gaan de ontwikkeling van nieuwe antibiotica en alternatieven voor antibiotica bevorderen. Ook gaat de EU de ontwikkeling van een nieuw businessmodel stimuleren om zo nieuwe antibiotica op de markt te krijgen.
Schippers maakte in Luxemburg bekend dat de bestrijding van antibioticaresistentie in september op de agenda staat van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York. Schippers zal die vergadering ook zelf bijwonen.
Verbetering voedselproducten
De meeste inwoners binnen Europa krijgen te veel zout, verzadigde vetten en calorieën binnen. Hierdoor nemen hart- en vaatziekten, diabetes en obesitas toe. Omdat de markt van voedingsproducten voor een groot deel Europees is, is Europese samenwerking cruciaal. De raad van zorgministers concludeert dat:
1) elke lidstaat uiterlijk eind 2017 een nationaal plan moet hebben om voedingsproducten te verbeteren;
2) de Europese Commissie de doelstellingen voor reductie van zout en vet (naar analogie van de reeds gestelde verlaging van suikers) moet aanscherpen;
3) werkgroepen per productgroep moeten gaan bezien welke criteria kunnen worden voorgesteld en hoe de effecten van nieuwe criteria adequaat kunnen worden bijgehouden;
4) samenwerking tussen levensmiddelenproducenten, supermarkten, cateraars en andere aanbieders van eten enerzijds, en anderzijds partijen op terrein van zorg, landbouw, voeding, economie en innovatie versterkt moet worden.
Schippers "We slaan de handen ineen om problemen aan te pakken die je niet eventjes in een half jaar EU-voorzitterschap kunt oplossen. Het is echt lange adem-werk. Maar we hebben vandaag serieuze stappen gezet."